Wraz z początkiem października 2024 roku w Polsce zaczęły się intensywne kontrole świadectw energetycznych. Obowiązek posiadania tego dokumentu dotyczy większości właścicieli nieruchomości, a brak jego posiadania może skutkować nałożeniem wysokich mandatów. Nowe przepisy wprowadzone na mocy unijnych dyrektyw mają na celu zmniejszenie zużycia energii oraz obniżenie emisji gazów cieplarnianych, jednak wielu właścicieli nieruchomości w Polsce wciąż nie dostosowało się do nowych regulacji, co prowadzi do licznych sankcji.
Co to jest świadectwo energetyczne?
Świadectwo energetyczne to dokument, który określa energochłonność budynku. Innymi słowy, wskazuje on, ile energii jest zużywane przez budynek na cele grzewcze, chłodzące, wentylacyjne oraz oświetleniowe. Na jego podstawie można ocenić, jak efektywna energetycznie jest nieruchomość. Właściciele budynków muszą posiadać świadectwo energetyczne w momencie wynajmu, sprzedaży lub modernizacji nieruchomości, a od 2024 roku obowiązuje go również przy budynkach nowo wybudowanych.
Nowe przepisy w Polsce, wdrożone zgodnie z wytycznymi Unii Europejskiej, mają na celu poprawę efektywności energetycznej budynków. Zgodnie z tymi regulacjami, każdy właściciel nieruchomości, który sprzedaje lub wynajmuje budynek, musi posiadać aktualne świadectwo energetyczne. Brak tego dokumentu może skutkować karami finansowymi, które w niektórych przypadkach mogą sięgać kilku tysięcy złotych.
Kontrole w całym kraju
Od momentu wprowadzenia obowiązku posiadania świadectw energetycznych, urzędy oraz odpowiednie instytucje zaczęły prowadzić intensywne kontrole. Według doniesień medialnych, w pierwszych tygodniach obowiązywania nowych przepisów kontrole objęły kilkaset nieruchomości w całym kraju, a liczba wystawionych mandatów szybko rośnie.
Z danych opublikowanych przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska wynika, że najwięcej nieprawidłowości stwierdzono w dużych miastach, takich jak Warszawa, Kraków czy Gdańsk, ale również w mniejszych miejscowościach, gdzie wielu właścicieli nieruchomości nie było świadomych nowych regulacji. W rezultacie, już w pierwszym tygodniu kontroli nałożono kilkaset mandatów, a ich łączna kwota przekroczyła milion złotych.
Jakie kary grożą za brak świadectwa energetycznego?
Brak świadectwa energetycznego może skutkować grzywną w wysokości od kilku do kilkunastu tysięcy złotych, w zależności od wielkości nieruchomości oraz jej przeznaczenia. Przykładowo, dla właścicieli domów jednorodzinnych kary mogą wynieść od 5 000 do 10 000 zł, natomiast dla właścicieli budynków komercyjnych, takich jak biura czy hale produkcyjne, grzywny mogą być znacznie wyższe.
Kary te mają na celu zmobilizowanie właścicieli nieruchomości do dostosowania się do nowych przepisów, a także promowanie bardziej ekologicznych rozwiązań. Właściciele, którzy nie posiadają świadectwa energetycznego, mogą również napotkać trudności przy sprzedaży lub wynajmie swojej nieruchomości, ponieważ brak dokumentu może obniżyć jej wartość rynkową.
Dlaczego świadectwo energetyczne jest tak ważne?
Obowiązek posiadania świadectwa energetycznego to część szeroko zakrojonych działań Unii Europejskiej na rzecz zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych oraz walki ze zmianami klimatycznymi. Efektywność energetyczna budynków ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia celów klimatycznych, ponieważ budynki odpowiadają za znaczną część zużycia energii w Europie.
Posiadanie świadectwa energetycznego ma także wiele zalet dla samych właścicieli nieruchomości. Dzięki temu dokumentowi mogą oni lepiej ocenić, jakie modernizacje są potrzebne, aby obniżyć koszty eksploatacji budynku, np. poprzez poprawę izolacji termicznej czy wymianę starych systemów grzewczych na bardziej efektywne energetycznie rozwiązania.
Jak uzyskać świadectwo energetyczne?
Aby uzyskać świadectwo energetyczne, właściciel nieruchomości musi skontaktować się z certyfikowanym audytorem energetycznym, który dokona odpowiednich pomiarów oraz sporządzi dokument. Koszt wydania świadectwa zależy od wielkości budynku oraz jego przeznaczenia, jednak w większości przypadków ceny zaczynają się od 500 zł dla domów jednorodzinnych i mogą sięgać nawet kilku tysięcy złotych w przypadku dużych budynków komercyjnych.
Co dalej?
W najbliższych miesiącach liczba kontroli będzie rosła, a właściciele nieruchomości, którzy nie dostosowali się jeszcze do nowych przepisów, powinni jak najszybciej podjąć działania, aby uniknąć kar finansowych. Warto także pamiętać, że posiadanie świadectwa energetycznego nie tylko jest obowiązkiem prawnym, ale również stanowi inwestycję w przyszłość, która może pomóc zmniejszyć koszty utrzymania nieruchomości oraz zwiększyć jej wartość na rynku.
Świadectwo energetyczne stało się nieodłącznym elementem rynku nieruchomości w Polsce, a kontrole prowadzone w całym kraju pokazują, że nowe przepisy są egzekwowane z pełną surowością. Właściciele nieruchomości, którzy nie posiadają tego dokumentu, muszą liczyć się z mandatami, które mogą znacząco obciążyć ich budżet. Dlatego warto jak najszybciej zadbać o uzyskanie świadectwa energetycznego, aby uniknąć kar oraz zapewnić sobie lepsze warunki eksploatacji budynku.