Skoro wysokość świadczeń alimentacyjnych jest ustalana indywidualnie – w zależności od usprawiedliwionych potrzeb dzieci, to zdarza się, że dzieci będące bliźniakami mogą uzyskać alimenty w różnej wysokości. Przyjrzyjmy się zagadnieniu ustalania wysokości alimentów na rzecz dzieci, które są bliźniakami – w oparciu o poniższą historię.
POLECAMY: Dochodzenie alimentów od dziadków – co warto wiedzieć?
Danuta i Piotr są rodzicami Anny i Bartosza, bliźniaków – obecnie 10-letnich. Anna jest dzieckiem chorowitym, często zażywa leki i wymaga specjalnej diety. Gdy ukończyła 6. rok życia, poważnie zaostrzyła się jej alergia. W związku z tym wymaga odpowiedniej pielęgnacji i stałego zażywania leków. Rodzice kupują także dla niej dermokosmetyki. Dziewczynka powinna korzystać z różnych zabiegów, dzięki którym stan jej zdrowia poprawia się. Jej brat jest natomiast dzieckiem zdrowym. Bartosz i Anna są uczniami szkoły podstawowej. Dzieci są zapisane na różne zajęcia dodatkowe, na które uczęszczają wspólnie.
POLECAMY: Jak obliczyć prawidłową wysokość alimentów? Kompletny przewodnik dla rodziców
Danuta i Piotr rozstali się. Kryzys w ich związku był wynikiem różnych czynników, w szczególności nadużywania przez Piotra alkoholu. Dzieci zamieszały z Anną, która wyprowadziła się z domu Piotra i przeniosła do innej miejscowości. Tam udało jej się wynająć niedrogie mieszkanie. Piotr krytycznie odnosi się do płacenia na dzieci alimentów w wysokości wyższej niż 150 zł na każde z nich. Kwestia ta rodzi spory między byłymi partnerami. Zdaniem Danuty, Piotr nie dostrzega, że utrzymanie dzieci stanowi znaczny koszt. Danuta uważa przy tym, że alimenty na rzecz Anny powinny być dwukrotnie wyższe niż świadczenia płacone na rzecz Bartosza.
Usprawiedliwione potrzeby dziecka
Pojawić może się pytanie, czy wysokość świadczeń alimentacyjnych na dzieci powinna być zawsze taka sama, skoro Anna i Bartosz są bliźniakami? Nie. Świadczenia alimentacyjne są każdorazowo ustalane indywidualnie. Ich wysokość jest zależna od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionych do alimentów i możliwości finansowych zobowiązanych do płacenia świadczeń. Jeśli rodzic ma ponosić alimenty na rzecz dwójki dzieci, to należy ustalić, jakie potrzeby ma każde z nich. Usprawiedliwione potrzeby dzieci w tym samym wieku mogą się różnić.
Z przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wprost wynika, że obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.
Przy ocenie, które z potrzeb uprawnionego powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb. Każde dziecko niezależnie od wieku musi mieć zapewnione podstawowe potrzeby życiowe (wyżywienie, odzież, środki czystości, kształcenie podstawowe i zawodowe). Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności i możliwości majątkowych zobowiązanego. Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego nie można jednakże odrywać od pojęcia zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego – czytamy w wyroku Sądu Rejonowego w Ostrowi Mazowieckiej z 3 sierpnia 2020 r., sygn. akt III RC 136/19.
Skoro więc Bartosz – w odróżnieniu od siostry – jest dzieckiem zdrowym, to powinien uzyskać alimenty w innej kwocie niż jego siostra. Utrzymanie dziecka, które stale choruje może generować znacznie wyższe koszty, a więc należne Annie alimenty będą wyższe niż w przypadku jej brata. Przy ocenie należnych świadczeń alimentacyjnych bierze się bowiem pod uwagę m. in. to, czy uprawniony korzysta ze specjalnej diety, czy zażywa leki, czy konieczne jest nabywanie dla niego środków (np. kosmetyków), które pozwalają mu łagodzić objawy choroby.
Dochodzenie do alimentów
Uzyskanie świadczeń alimentacyjnych nie musi przy tym oznaczać inicjowania procesu sądowego. Rodzice mogą ustalić zasady alimentacji we własnym zakresie – nawet czyniąc ustalenia w formie ustnej. Taki wariant wymaga jednak porozumienia rodziców. Niejednokrotnie rodzice zawierają takie umowy w formie pisemnej bądź udają się do notariusza. Możliwe jest też skorzystanie z mediacji. W takim przypadku dojście do porozumienia ułatwia byłym partnerom mediator, który jako specjalista w rozwiązywaniu konfliktów powinien pomóc osobom zwaśnionym dojść do konsensusu. Możliwe jest też skierowanie sprawy na drogę sądową. Poza możliwością ustalenia wysokości należnych alimentów w wyroku sądowym, możliwe jest zawarcie ugody sądowej (przed sędzią) lub zakończenie konfliktu dzięki zawezwaniu do próby ugodowej.
Podstawa prawna: