Coraz więcej Polaków pada ofiarą cyberoszustów, którzy wykorzystują wszelkie dostępne środki, by wyłudzić dane osobowe i pieniądze. Z danych opublikowanych w raporcie „Test z cyberbezpieczeństwa” przygotowanym przez Santander Consumer Bank wynika, że aż 55% Polaków otrzymało przynajmniej jedną wiadomość od oszustów podszywających się pod bliskich lub instytucje publiczne. Niepokojący jest fakt, że najczęściej ofiarami są osoby w wieku 30-39 lat.
Kto jest najbardziej narażony na ataki cyberprzestępców?
Badania pokazują, że osoby w wieku 30-39 lat to grupa najbardziej narażona na oszustwa internetowe. Z raportu wynika, że aż 66% osób z tej grupy wiekowej zetknęło się z próbami wyłudzenia przez cyberprzestępców. Dla porównania, seniorzy (60+) stanowią tylko 36% poszkodowanych, co obala powszechną opinię, że to osoby starsze są najłatwiejszym celem.
Najbardziej alarmujące dane dotyczą jednak osób młodych. W grupie wiekowej 18-29 lat aż 24% respondentów przyznało, że padło ofiarą wyłudzenia danych lub pieniędzy. Cyberprzestępcy dostosowują swoje działania do zmieniających się nawyków użytkowników, często bazując na ich aktywności online, co pozwala im lepiej profilować swoje ofiary.
Jakie techniki stosują oszuści?
Oszustwa internetowe przybierają różne formy – od fałszywych wiadomości e-mail po SMS-y i wiadomości w komunikatorach społecznościowych. Cyberprzestępcy podszywają się pod znane instytucje, takie jak banki, operatorzy telefoniczni, a nawet ZUS, próbując zdobyć zaufanie ofiary.
Często stosowaną metodą jest tzw. phishing, który polega na wysyłaniu wiadomości, które wyglądają na autentyczne, zawierają linki lub załączniki. Kliknięcie w takie odnośniki może prowadzić do kradzieży danych lub instalacji złośliwego oprogramowania na urządzeniu ofiary.
Dlaczego tak łatwo nabieramy się na oszustwa?
Eksperci wskazują, że jednym z powodów, dla których Polacy padają ofiarami cyberprzestępców, jest niski poziom świadomości na temat technik stosowanych przez oszustów. W raporcie Santander Consumer Banku zwrócono uwagę, że osoby, które aktywnie korzystają z internetu, często nie są wystarczająco wyczulone na zagrożenia.
Adam Haertle, ekspert ds. bezpieczeństwa, podkreśla, że przestępcy stale analizują zachowania potencjalnych ofiar. Dzięki danym z mediów społecznościowych mogą precyzyjnie dopasować swoje oszustwa do osób, które będą bardziej skłonne do kliknięcia w fałszywy link lub podania danych osobowych.
Jak chronić się przed cyberoszustami?
Eksperci apelują, aby nie klikać w linki z nieznanych źródeł oraz zawsze dokładnie weryfikować nadawcę wiadomości. Wszelkie nietypowe e-maile, SMS-y lub wiadomości w mediach społecznościowych powinny budzić podejrzenia, zwłaszcza gdy dotyczą one kwestii finansowych.
Oto kilka zasad bezpieczeństwa, które mogą pomóc uniknąć wyłudzenia:
- Nie udostępniaj danych osobowych przez internet – banki i instytucje nigdy nie proszą o podanie hasła przez e-mail lub SMS.
- Sprawdzaj nadawcę wiadomości – nawet jeśli wydaje się, że wiadomość pochodzi od zaufanej osoby, warto dokładnie przyjrzeć się szczegółom, zwłaszcza adresowi e-mail.
- Używaj silnych haseł i regularnie je zmieniaj – unikalne hasło dla każdego konta znacznie utrudnia pracę oszustom.
- Zgłaszaj podejrzane wiadomości do CERT Polska – instytucja ta zbiera informacje na temat prób cyberprzestępczości i pomaga innym użytkownikom w walce z oszustwami.
- Unikaj publicznych sieci Wi-Fi – korzystanie z otwartych sieci zwiększa ryzyko przechwycenia danych.
Cyberbezpieczeństwo a odpowiedzialność instytucji
Instytucje finansowe, banki oraz organy publiczne podejmują szereg działań, aby zwiększyć poziom bezpieczeństwa cyfrowego. Santander Consumer Bank oraz inne instytucje oferują porady dla swoich klientów oraz regularnie informują o potencjalnych zagrożeniach. Mimo że odpowiedzialność za bezpieczeństwo w dużej mierze leży po stronie użytkownika, instytucje również powinny robić wszystko, aby zminimalizować ryzyko.
Rosnąca liczba oszustw jako sygnał dla rządu
Wzrost cyberprzestępczości w Polsce powinien stanowić sygnał dla rządu do podjęcia działań mających na celu edukację społeczeństwa oraz wzmocnienie ochrony cyfrowej. Wprowadzenie programów edukacyjnych, kampanii społecznych oraz wsparcia dla służb zajmujących się cyberbezpieczeństwem mogłoby znacznie ograniczyć liczbę ofiar internetowych oszustów.
Podsumowanie wyników raportu – czy jesteśmy gotowi na cyberzagrożenia?
Z raportu Santander Consumer Banku jasno wynika, że Polacy są narażeni na cyberataki, a oszuści wciąż doskonalą swoje metody, aby dotrzeć do jak największej liczby osób. Co drugi Polak przyznał, że otrzymał wiadomość od oszustów, a aż 18% respondentów faktycznie padło ich ofiarą. Świadomość zagrożeń wciąż jest niewystarczająca, a tylko wzmożona czujność i edukacja społeczeństwa mogą ograniczyć skalę tego zjawiska.
Przyszłość cyberbezpieczeństwa w Polsce wymaga podjęcia konkretnych działań, zarówno na poziomie indywidualnym, jak i instytucjonalnym. Im szybciej Polacy zrozumieją powagę zagrożenia i nauczą się reagować na niebezpieczne sytuacje, tym skuteczniej będą w stanie chronić swoje dane i finanse przed cyberprzestępcami.