Przepisy Prawa budowlanego wymieniają kilka niezależnych przesłanek pociągnięcia do odpowiedzialności zawodowej podmiotów pełniących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie i legitymujących się odpowiednimi do tych funkcji uprawnieniami budowlanymi. Za popełnienie określonych czynów grozi upomnienie, upomnienie z jednoczesnym nałożeniem obowiązku złożenia, w wyznaczonym terminie, egzaminu czy – najdotkliwsza z kar – zakaz wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie na okres od roku do 5 lat połączony z obowiązkiem złożenia, w wyznaczonym terminie, egzaminu.
Kto podlega odpowiedzialności zawodowej?
Odpowiedzialności zawodowej w budownictwie podlegają osoby wykonujące samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, które:
- dopuściły się występków lub wykroczeń,
- zostały ukarane w związku z wykonywaniem samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie,
- wskutek rażących błędów lub zaniedbań spowodowały zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska albo znaczne szkody materialne,
- nie spełniają lub spełniają niedbale swoje obowiązki,
- uchylają się od podjęcia nadzoru autorskiego lub wykonują niedbale obowiązki wynikające z pełnienia tego nadzoru.
Uwaga: Za samodzielną funkcję techniczną w budownictwie uważa się działalność związaną z koniecznością fachowej oceny zjawisk technicznych lub samodzielnego rozwiązania zagadnień architektonicznych i technicznych oraz techniczno-organizacyjnych, a w szczególności działalność obejmującą:
- projektowanie, sprawdzanie projektów architektoniczno-budowlanych i technicznych oraz sprawowanie nadzoru autorskiego,
- kierowanie budową lub innymi robotami budowlanymi,
- kierowanie wytwarzaniem konstrukcyjnych elementów budowlanych oraz nadzór i kontrolę techniczną nad wytwarzaniem tych elementów,
- wykonywanie nadzoru inwestorskiego,
- sprawowanie kontroli technicznej utrzymania obiektów budowlanych.
Kary z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie
Popełnienie czynów powodujących odpowiedzialność zawodową w budownictwie jest zagrożone następującymi karami:
1) upomnieniem,
2) upomnieniem z jednoczesnym nałożeniem obowiązku złożenia, w wyznaczonym terminie, egzaminu,
3) zakazem wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie na okres od roku do 5 lat, połączonym z obowiązkiem złożenia, w wyznaczonym terminie, egzaminu.
Przy nakładaniu kary należy uwzględnić dotychczasową karalność z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie. Z kolei o zakazie wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie orzeka się w przypadku znacznego społecznego niebezpieczeństwa czynu.
Warto pamiętać: Zakaz wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie może być orzeczony również w stosunku do osoby, która:
- pomimo dwukrotnego upomnienia ponownie dopuściła się czynu powodującego odpowiedzialność zawodową,
- uchyla się od złożenia nakazanego egzaminu.
Zakaz wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie określa się w latach i miesiącach, a orzeczona kara biegnie od dnia, w którym decyzja o ukaraniu z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie stała się ostateczna.
Osobie ukaranej z jednoczesnym nałożeniem obowiązku złożenia egzaminu, która w wyznaczonym terminie egzaminu nie zdała, wyznacza się termin dodatkowy, nie krótszy niż 3 miesiące i nie dłuższy niż 6 miesięcy. W przypadku nieuzyskania oceny pozytywnej w terminie dodatkowym, stwierdza się utratę uprawnień do pełnienia samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie.
Czy odpowiedzialność zawodowa ulega przedawnieniu?
Zgodnie z przepisami Prawa budowlanego, przedawnieniu ulega orzekanie w sprawach odpowiedzialności zawodowej w budownictwie – nie można wszcząć postępowania z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie po upływie 6 miesięcy od dnia powzięcia przez organy nadzoru budowlanego wiadomości o popełnieniu czynu powodującego tę odpowiedzialność i nie później niż po upływie 3 lat od dnia zakończenia robót budowlanych albo zawiadomienia o zakończeniu budowy lub wydania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie obiektu budowlanego.
Uwaga: Terminy, o których mowa powyżej mają charakter materialnoprawny, a zatem nie jest możliwe ich przywracanie, przedłużanie czy skracanie. „Taką możliwość musiałby wyraźnie wskazywać określający je przepis, czego brak w komentowanej regulacji, a zatem ich bieg jest niezależny od woli organów prowadzących postępowanie. Upływ tych terminów powoduje, że wszczęcie postępowania nie jest możliwe” (Komentarz do art. 100 Prawa budowlanego).
Zatarcie kary
Organ, który orzekał w I instancji o odpowiedzialności zawodowej w budownictwie, na wniosek ukaranego orzeka o zatarciu kary w przypadkach ściśle wskazanych w przepisach Prawa budowlanego.
Powyższe oznacza, że wykluczono prowadzenie postępowania w przedmiocie zatarcia kary z urzędu. Zatarcie kary następuje ostateczną decyzją administracyjną organu pierwszej instancji, który orzekał o odpowiedzialności zawodowej w budownictwie, czyli okręgowego sądu dyscyplinarnego.
Przykładowo, kara upomnienia może być zatarta po dwóch latach sprawowania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie, kara upomnienia połączona z obowiązkiem zdania egzaminu – po trzech latach od zdania tego egzaminu, zakaz pełnienia samodzielnej funkcji w budownictwie – po pięciu latach od przywrócenia prawa sprawowania tej funkcji.
Uwaga: Zatarcie kary podlega odnotowaniu w centralnym rejestrze ukaranych z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie.
Informacje zawarte na stronie stanowią opis stanu prawnego na dzień publikacji i nie są poradą prawną w indywidualnej sprawie. Stan prawny od opublikowania może ulec zmianie. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie wpisu w celu rozwiązania problemów prawnych.
Masz pytania lub potrzebujesz pomocy – zapraszamy do kontaktu!
Podstawa prawna:
