Nowe przepisy dotyczące renty wdowiej, wchodzące w życie 1 stycznia 2025 roku, wprowadzają możliwość uzyskania dodatkowego wsparcia finansowego przez wdowy i wdowców w Polsce. Celem ustawy jest pomoc osobom, które straciły współmałżonka i korzystają z różnych form emerytur lub rent. Sprawdzamy, jakie warunki trzeba spełnić, aby móc liczyć na to świadczenie i w jakich przypadkach ZUS może odrzucić wniosek.
Komu przysługuje renta wdowia?
Renta wdowia nie jest dostępna dla każdego, kto stracił małżonka. Aby ją otrzymać, osoba ubiegająca się musi spełnić konkretne wymogi, które obejmują między innymi:
- Osiągnięcie wieku emerytalnego – 60 lat dla kobiet oraz 65 lat dla mężczyzn.
- Prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku, przy czym wdowa lub wdowiec muszą posiadać to świadczenie od momentu ukończenia 55 lat (dla kobiet) lub 60 lat (dla mężczyzn).
- Wspólność małżeńską – konieczne jest, aby w momencie śmierci małżonka para pozostawała w związku małżeńskim.
Kiedy ZUS może odmówić przyznania renty wdowiej?
Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) przewiduje kilka sytuacji, w których wniosek o rentę wdowią może zostać odrzucony. Są to między innymi przypadki, gdy osoba starająca się o świadczenie:
- Nie posiada prawa do renty rodzinnej – warunkiem koniecznym jest wcześniejsze uzyskanie świadczenia po zmarłym współmałżonku.
- Nie ma ustalonych dwóch świadczeń emerytalno-rentowych – renta wdowia przysługuje wyłącznie osobom, które mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń. Brak drugiego świadczenia skutkuje odmową przyznania renty wdowiej.
Jak złożyć wniosek o rentę wdowią?
Wnioski o rentę wdowią będzie można składać od 1 stycznia 2025 roku. Formularz ERWD będzie dostępny na stronie internetowej ZUS oraz w jego placówkach. Osoby, które planują skorzystać z tego świadczenia, mogą przygotować dokumenty wcześniej, ponieważ prawo do renty wdowiej zostanie przyznane od miesiąca złożenia wniosku, nie wcześniej jednak niż od 1 lipca 2025 roku.
Dodatkowe warunki i korzyści dla osób uprawnionych do renty wdowiej
Nowe przepisy przewidują, że osoby korzystające z renty wdowiej będą mogły wybrać najkorzystniejszy wariant wypłaty świadczeń. Do wyboru będą miały dwa modele:
- Cała renta rodzinna plus 15% własnego świadczenia.
- Całe własne świadczenie plus 15% renty rodzinnej.
Od 1 stycznia 2027 roku wskaźnik ten wzrośnie do 25%. Ważnym aspektem jest również wprowadzenie górnego limitu kwoty świadczeń – suma obu świadczeń nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury, co w chwili obecnej wynosi 5342,88 zł.
Kto nie skorzysta z renty wdowiej?
Nie wszystkie osoby pozostające w statusie wdowy lub wdowca będą miały prawo do renty wdowiej. Ustawa wyklucza osoby, które:
- Mają ustalone świadczenia przed ukończeniem 55 lat (dla kobiet) lub 60 lat (dla mężczyzn) – oznacza to, że osoby, które przeszły na rentę rodzinną przed osiągnięciem wymaganego wieku, nie będą mogły ubiegać się o dodatkowe 15% świadczenia.
- Pozostają w nowym związku małżeńskim – prawo do renty wdowiej zostaje automatycznie anulowane z chwilą zawarcia kolejnego małżeństwa.
Co zrobić, jeśli ZUS odmówi przyznania świadczenia?
W przypadku decyzji odmownej istnieje możliwość wniesienia odwołania do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. Skargę należy złożyć w ciągu miesiąca od doręczenia decyzji ZUS, co można uczynić osobiście lub ustnie do protokołu. Ważnym aspektem tego procesu jest brak opłat za postępowanie odwoławcze.
Korzyści dla seniorów i łatwiejsza procedura składania wniosków
ZUS stara się także ułatwić seniorom składanie wniosków oraz przejście przez całą procedurę. Pracownicy Zakładu oferują pomoc w zakładaniu konta na Platformie Usług Elektronicznych (PUE), co umożliwia zdalne składanie wniosków i śledzenie statusu sprawy. Można to zrobić, kontaktując się z ZUS osobiście, przez e-wizytę, e-mail (cot@zus.pl) lub telefonicznie pod numerem 22 560 16 00.
Dzięki nowym regulacjom, osoby, które spełniają wymogi, będą mogły uzyskać dodatkowe wsparcie finansowe. Jednak szeroki zakres wymagań oznacza, że nie każda wdowa i wdowiec uzyska prawo do świadczenia. Aby zapewnić sobie dostęp do renty wdowiej, warto sprawdzić, czy spełnia się wszystkie niezbędne warunki i złożyć dokumenty przed terminem.