Wkrótce właściciele domów w Polsce będą musieli przygotować się na nowy podatek od emisji dwutlenku węgla, jeśli korzystają z ogrzewania opartego na paliwach kopalnych. Ogrzewanie domu węglem, gazem, czy olejem opałowym stanie się bardziej kosztowne, a unijne przepisy wywierają nacisk na redukcję emisji zanieczyszczeń. Czy Polaków czekają wysokie koszty? Jakie zmiany przyniesie nowa dyrektywa Unii Europejskiej i jakie środki ochronne oferuje rząd?
Unia Europejska w Walce o Czyste Powietrze
W ramach unijnej strategii Fit for 55, której celem jest ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o 55% do 2030 roku w stosunku do poziomów z 1990 roku, przyjęto szereg regulacji, które wpłyną na codzienne życie mieszkańców krajów UE, w tym Polski. Wśród nowych regulacji znalazł się zakaz instalacji pieców na węgiel oraz wymóg montażu paneli fotowoltaicznych w nowych budynkach.
Dodatkowo, wprowadzono obowiązkowe remonty i docieplanie budynków, które mają być sfinansowane przez właścicieli nieruchomości. To krok w kierunku budowy społeczeństwa „zeroemisyjnego” i neutralnego klimatycznie do 2050 roku. Osoby, które nie spełnią wymagań, będą musiały płacić nowy podatek za emisję dwutlenku węgla.
Nowy Europejski System Handlu Emisjami (ETS2)
Od stycznia 2027 roku właściciele domów w Polsce, korzystający z paliw kopalnych do ogrzewania, zaczną płacić za emisję CO₂. Podobnie jak w przemyśle, gdzie Europejski System Handlu Emisjami (ETS) obowiązuje od 2005 roku, tak teraz rozszerza się go na sektor budowlany i transport. ETS2 to nowa wersja tego systemu, skierowana głównie na sektor mieszkaniowy i prywatnych użytkowników. Jednak przy wysokich cenach energii, możliwe jest, że start nowego systemu zostanie przesunięty na 2028 rok.
Wpływ Nowego Podatku na Polskie Gospodarstwa Domowe
Według danych Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, w Polsce jest blisko 17 milionów źródeł ciepła, z czego znaczną część stanowią piece gazowe (27,92%) oraz na paliwa stałe (17,15%). Zgodnie z przewidywaniami, stawki za emisję dwutlenku węgla wyniosą początkowo ponad 50 euro za tonę, a od 2031 roku mogą wzrosnąć do około 210 euro za tonę.
Koszty dla Przeciętnej Rodziny
Jak szacują specjaliści, w przypadku ogrzewania domu gazem, skumulowany dodatkowy koszt dla przeciętnego gospodarstwa domowego wyniesie w latach 2027–2030 około 6 338 zł, a do 2035 roku – 24 018 zł. W przypadku ogrzewania węglem koszty te będą jeszcze wyższe, wynosząc odpowiednio 10 311 zł i 39 074 zł. Dla wielu polskich rodzin to znaczący wydatek, który wpłynie na domowy budżet.
Wsparcie Rządu: Programy Ochronne i Dopłaty
Rząd zapowiedział wdrożenie programów mających na celu złagodzenie wpływu nowych regulacji na polskie gospodarstwa domowe. Z budżetu Unii Europejskiej Polska otrzyma około 50 miliardów złotych ze Społecznego Funduszu Klimatycznego, które mają pomóc mieszkańcom przejść na bardziej ekologiczne rozwiązania. Środki te będą przeznaczone na wsparcie dla gospodarstw domowych, w tym na finansowanie termomodernizacji budynków i wymiany źródeł ciepła.
Jak zapewnia Konstancja Ziółkowska z Fundacji Forum Energii, czas do wprowadzenia nowych regulacji pozwoli na przygotowanie się do zmian, a dodatkowe wsparcie ma na celu zminimalizowanie kosztów dla najbardziej potrzebujących rodzin. Rząd planuje, aby pomoc była skierowana przede wszystkim do osób o najniższych dochodach, aby ich domowe budżety nie zostały nadmiernie obciążone.
Obowiązkowe Remonty i Docieplenia – Kolejny Wydatek dla Właścicieli
Poza podatkiem za emisję CO₂, właściciele nieruchomości będą musieli dostosować się do nowych wymagań termomodernizacyjnych. Planowane inwestycje obejmują docieplenie budynków oraz wymianę okien i drzwi na bardziej energooszczędne. Koszty tych prac również będą spoczywać na właścicielach, co zwiększy ich wydatki związane z utrzymaniem nieruchomości.
Dla osób, które zdecydują się na instalację paneli fotowoltaicznych, pompy ciepła czy innych odnawialnych źródeł energii, dostępne będą dofinansowania i preferencyjne kredyty w ramach programu „Czyste Powietrze”. Te środki mają pomóc zniwelować koszty początkowe, ale w dłuższej perspektywie pozwolą obniżyć wydatki na energię.
Przyszłość Energetyczna Polski: Czy Każdy Dom Będzie Ekologiczny?
Chociaż na horyzoncie pojawia się perspektywa wzrostu kosztów ogrzewania, rząd i organizacje społeczne podkreślają, że przejście na zeroemisyjne źródła energii to krok w kierunku zdrowszego i bardziej zrównoważonego środowiska. Celem jest redukcja emisji szkodliwych gazów i poprawa jakości powietrza w miastach, co ma przynieść korzyści zdrowotne i ekonomiczne dla całego społeczeństwa.
Dzięki programom wspierającym oraz dodatkowym funduszom unijnym, możliwe będzie stworzenie systemu wsparcia dla osób, które najsilniej odczują nowe obciążenia finansowe. Choć zmiany będą wymagały dużych nakładów, to inwestycje te mogą przynieść długoterminowe oszczędności oraz poprawę jakości życia.
