Unia Europejska podjęła kolejną kluczową decyzję w ramach polityki klimatycznej: stopniowe wycofywanie F-gazów (fluorowanych gazów cieplarnianych), które odgrywają istotną rolę w systemach chłodniczych, w tym w pompach ciepła. Nowe przepisy, które zaczną obowiązywać od 2027 roku, zakładają eliminację czynników chłodniczych o wysokim współczynniku ocieplenia globalnego (GWP) i mają stanowić znaczący krok w kierunku neutralności klimatycznej. W dalszej perspektywie, do 2050 roku, zakaz obejmie wszystkie sztuczne czynniki chłodnicze w tego typu urządzeniach.
Co oznacza zakaz dla producentów i użytkowników pomp ciepła?
Decyzja UE oznacza, że producenci pomp ciepła będą musieli szybko dostosować swoje technologie do nowych regulacji. Dotychczas fluorowane gazy cieplarniane, takie jak HFC, były podstawowym czynnikiem chłodniczym ze względu na ich efektywność. Teraz konieczne będzie wykorzystanie alternatywnych, bardziej ekologicznych substancji, takich jak naturalny propan (R-290), który już jest stosowany w wielu nowoczesnych pompach ciepła powietrze-woda dostępnych na rynku.
Zmiana ta może oznaczać krótkoterminowe wyzwania dla mniejszych producentów, którzy nie są jeszcze w pełni przygotowani na przejście na naturalne czynniki chłodnicze. Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) szacuje jednak, że większość polskich producentów już teraz implementuje te technologie, co pozwoli złagodzić skutki nowych przepisów. Ważnym aspektem jest fakt, że pompy ciepła obecnie instalowane w Polsce będą mogły być serwisowane przez cały okres ich użytkowania, nawet po wejściu w życie zakazu.
Jak zmiany wpłyną na konsumentów?
Polski rynek pomp ciepła w ostatnich latach odnotowuje dynamiczny wzrost. W 2022 roku liczba instalacji wzrosła o 120%, a w kraju zainstalowano już ponad 500 000 urządzeń tego typu. Wprowadzenie nowych regulacji może wpłynąć na wzrost cen pomp ciepła w krótkim okresie, ze względu na konieczność dostosowania produkcji i wdrożenia nowych technologii. Eksperci przewidują jednak, że konkurencja oraz inwestycje w megafabryki pomp ciepła w Europie, w tym w Polsce, pomogą w stabilizacji cen w dłuższej perspektywie.
Wpływ na politykę klimatyczną UE
Nowe przepisy są elementem szerszego planu UE mającego na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. F-gazy, mimo że stanowią niewielki procent całkowitej emisji, mają znaczący wpływ na globalne ocieplenie. Wprowadzenie bardziej ekologicznych czynników chłodniczych w pompach ciepła oraz innych systemach chłodniczych wpisuje się w założenia Europejskiego Zielonego Ładu, który promuje technologie przyjazne środowisku.
Jednym z kluczowych dokumentów wspierających rozwój tej technologii jest „Net-Zero Industry Act”, który wskazuje pompy ciepła jako jedną z ośmiu kluczowych technologii przyszłości. W tym kontekście inwestycje w innowacyjne rozwiązania oraz wsparcie dla branży stanowią fundament konkurencyjności Europy na globalnym rynku.
