Minister Funduszy i Polityki Regionalnej, Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, podjęła działania mające na celu prześwietlenie sytuacji na rynku deweloperskim. W poniedziałek na platformie X opublikowała zdjęcie pisma skierowanego do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). W piśmie tym zwróciła uwagę na gwałtowny wzrost marż firm deweloperskich w latach 2016–2024 i zaapelowała o sprawdzenie, czy nie doszło do naruszenia zasad konkurencji oraz zbiorowych interesów konsumentów.
POLECAMY: Marże deweloperskie w Polsce są dwa razy wyższe niż Europie
Minister podkreśliła, że marże w tej branży osiągnęły poziom wyjątkowo wysoki. Według danych Narodowego Banku Polskiego zysk netto z nowych mieszkań w 2023 roku wyniósł 22%, znacznie przewyższając wyniki w innych segmentach branży budowlanej.
Rynek deweloperski w Polsce: Oligopol czy naturalna koncentracja?
Pełczyńska-Nałęcz wskazała również na znaczną koncentrację rynku. Pięć największych firm odpowiada za niemal jedną trzecią przychodów sektora budowlanego, podczas gdy mniejsze firmy obsługują mniej niż 200 klientów rocznie. Taka struktura, zdaniem minister, może sprzyjać powstawaniu porozumień cenowych lub nadużyciom pozycji dominującej.
„Doświadczenie związane z kredytami frankowymi pokazało, jak ważne jest proaktywne działanie państwa w ochronie interesów konsumentów” – zaznaczyła Pełczyńska-Nałęcz.
UOKiK odpowiada
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w odpowiedzi na apel ministerstwa zaznaczył, że przedsiębiorcy mają prawo swobodnie ustalać ceny i marże. „Nie mamy obecnie dowodów na istnienie niedozwolonych porozumień cenowych” – przekazał UOKiK, dodając, że jest otwarty na przyjęcie wszelkich informacji mogących wskazywać na nieprawidłowości.
Marże deweloperów na tle Europy
Według szacunków Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, marże deweloperskie w Polsce wynoszą nawet 30%, co stanowi ponad dwukrotność średniej europejskiej. Serwis FX Mag podaje, że w niektórych przypadkach marża może przekraczać połowę ceny mieszkania.
Wzrost ceny mieszkań – Problem systemowy
Dane Eurostatu z lipca 2024 roku wskazują, że ceny mieszkań w Polsce wzrosły w pierwszym kwartale 2024 roku o 18% w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego – najwyższy wzrost w Unii Europejskiej. Ekonomiści podkreślają, że na ceny wpływają także inne czynniki, takie jak koszty administracyjne, marketingowe i finansowania.
Dominacja zagranicznego kapitału
Kolejnym problemem na polskim rynku deweloperskim jest wysoka obecność zagranicznych inwestorów. Aż 8 z 20 największych deweloperów w Polsce jest kontrolowanych przez zagraniczny kapitał, a w przypadku spółek giełdowych dominacja ta sięga 54%.
Podsumowanie
Apel minister Katarzyny Pełczyńskiej-Nałęcz do UOKiK wskazuje na konieczność dokładnego zbadania funkcjonowania rynku deweloperskiego w Polsce. Wysokie marże, koncentracja rynku i gwałtowny wzrost cen mieszkań wymagają szczegółowej analizy, aby zagwarantować konsumentom uczciwe warunki i przeciwdziałać potencjalnym nadużyciom.
Czy działania UOKiK przyniosą zmiany w tej kluczowej dla obywateli branży? Czas pokaże, jednak przykład problemów z kredytami frankowymi podkreśla, że profilaktyka jest kluczem do ochrony interesów konsumentów.
— Katarzyna Pełczyńska (@Kpelczynska) December 2, 2024
