Bon senioralny, nazywany przez ministra ds. senioralnych „odwróconym babciowym”, to nowe świadczenie, które ma wejść w życie od 1 stycznia 2026 roku. Jest to forma wsparcia przeznaczona dla seniorów powyżej 75. roku życia, oferująca usługi opiekuńcze zamiast gotówki. Poniżej wyjaśniamy, na czym polega to rozwiązanie, jakie warunki trzeba spełnić, aby je otrzymać, i jakie problemy mogą pojawić się przy jego realizacji.
Na czym polega bon senioralny?
Maksymalna wysokość świadczenia wyniesie 2150 zł i będzie stanowić 50% minimalnego wynagrodzenia w drugiej połowie 2024 roku. Kwota ta odpowiada kosztom 50 godzin usług wsparcia. Bon będzie realizowany na poziomie gminy i obejmie usługi takie jak:
- Zaspokojenie podstawowych codziennych potrzeb życiowych,
- Pomoc w uzyskaniu dostępu do świadczeń zdrowotnych,
- Podstawowa opieka higieniczno-pielęgnacyjna,
- Zapewnienie kontaktów z otoczeniem.
Minister Marzena Okła-Drewnowicz, odpowiedzialna za projekt, podkreśla, że bon senioralny ma pomóc rodzinom aktywnym zawodowo, które opiekują się starszymi członkami rodziny. „Celem tej ustawy jest pomoc rodzinom aktywnym zawodowo, na których podatkach zależy nam wszystkim, bo bez tych podatków nie będzie żadnej polityki senioralnej” – powiedziała minister podczas regionalnych konsultacji projektu w Wieliczce.
Kto może skorzystać z bonu senioralnego?
Aby skorzystać z bonu senioralnego, należy spełnić kilka kluczowych warunków:
- Wiek: Senior musi mieć ukończone 75 lat.
- Przyznane świadczenie: Bon przysługuje osobom otrzymującym emeryturę lub rentę.
- Dochód brutto: Średnie miesięczne świadczenie seniora, wliczając dodatek pielęgnacyjny, nie może przekraczać:
- 3500 zł w 2026 roku,
- 4000 zł w 2027 roku,
- 4500 zł w 2028 roku,
- 5000 zł od 2029 roku.
Cele i wyzwania programu
Minister ds. senioralnych wskazuje, że bon senioralny ma wspierać rodziny oraz inwestować w rozwój publicznego sektora usług opiekuńczych. W obliczu zmian demograficznych w Polsce – malejącej liczby osób w wieku produkcyjnym i rosnącej liczby seniorów – realizacja programu może jednak napotykać trudności.
„Maleje liczba osób w wieku produkcyjnym, a zwiększa się liczba osób w wieku poprodukcyjnym. Dzisiaj na jedną osobę starszą przypadają trzy osoby w wieku produkcyjnym, za 16 lat będą to dwie osoby, a później jeszcze mniej” – zauważyła minister Okła-Drewnowicz.
Wyzwaniem będzie również znalezienie osób do świadczenia pomocy seniorom. Rozwiązanie tego problemu może wymagać nowych mechanizmów oraz rozwoju zasobów ludzkich w sektorze opieki.
Dlaczego bon senioralny to ważny krok?
Bon senioralny jest odpowiedzią na potrzeby starzejącego się społeczeństwa i ma na celu wsparcie rodzin opiekujących się seniorami. Chociaż jego realizacja może być wyzwaniem, wprowadzenie takiego programu może przyczynić się do poprawy jakości życia starszych obywateli oraz odciążenia ich rodzin. Jest to krok w stronę bardziej zorganizowanej i dostosowanej do realiów polityki senioralnej w Polsce.