Ostatnie miesiące przyniosły falę frustracji wśród klientów polskich banków. Blokady kont bankowych bez uprzedzenia zaczynają być coraz częstszym zjawiskiem. W sieci roi się od skarg osób, które z dnia na dzień utraciły dostęp do swoich środków finansowych.
Dlaczego banki blokują konta?
Powodem najczęściej są przepisy dotyczące przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (AML), które w Polsce zaostrzyły się na przestrzeni ostatnich lat. Zgodnie z ustawą z 1 marca 2018 roku banki mają obowiązek monitorować transakcje klientów i reagować w przypadku wykrycia podejrzanej aktywności. Praktyka ta jest zgodna z europejskimi regulacjami wynikającymi z dyrektywy AMLD5. Jednak kryteria, według których konta są blokowane, często pozostają niejasne.
W praktyce banki reagują na różne sytuacje, które mogą wydać się nietypowe. Przykładowo, zbyt wysoka wpłata gotówkowa, częste przelewy na zagraniczne konta, czy nagłe, duże transfery mogą wzbudzić podejrzenia. W rezultacie konto klienta może zostać zablokowane bez wcześniejszego ostrzeżenia.
Skargi klientów – co mówią Polacy?
Coraz więcej osób zgłasza swoje przypadki w mediach społecznościowych i na forach internetowych. „Z dnia na dzień straciłem dostęp do konta, na którym miałem wszystkie swoje oszczędności. Bank nie podał mi żadnego konkretnego powodu, a jedynie powołał się na przepisy AML” – opisuje jeden z użytkowników forum finansowego. Takie historie stały się na tyle powszechne, że problem zaczyna być dostrzegany także przez organizacje konsumenckie.
Niektórzy klienci wskazują, że banki nie informują ich, co konkretnie wzbudziło podejrzenia. Brak transparentności w tym procesie jest jednym z najczęstszych zarzutów. Co więcej, w wielu przypadkach dostęp do pieniędzy jest wstrzymywany na wiele dni, co dla niektórych osób oznacza brak możliwości opłacenia rachunków czy innych zobowiązań.
Jakie banki najczęściej blokują konta?
Według nieoficjalnych danych i skarg klientów problem dotyczy większości dużych banków działających na polskim rynku. Wśród instytucji, które najczęściej wymieniane są w skargach, znajdują się m.in. PKO BP, Santander Bank Polska, ING Bank Śląski oraz mBank. Warto jednak podkreślić, że problem ten nie ogranicza się do konkretnych instytucji – dotyczy całego sektora bankowego.
Jak odzyskać dostęp do konta?
W przypadku zablokowania konta klient ma prawo do wyjaśnień. Banki zazwyczaj wymagają od klienta dostarczenia dokumentów potwierdzających źródło środków lub cel transakcji. Może to być np. umowa sprzedaży, faktura czy potwierdzenie wpłaty. Niestety, proces ten bywa czasochłonny, a w tym czasie klient nadal nie ma dostępu do swoich pieniędzy.
Jeśli bank nie rozwiąże sprawy w odpowiednim terminie, klient ma prawo zgłosić skargę do Rzecznika Finansowego lub Komisji Nadzoru Finansowego (KNF). W niektórych przypadkach pomocny może być również rzecznik praw konsumenta.
Banki bronią się przepisami
Banki argumentują, że muszą działać zgodnie z obowiązującym prawem i nie mogą ryzykować umożliwienia prania pieniędzy czy finansowania nielegalnych działań. Przestrzeganie procedur AML jest kluczowe, aby unikać kar ze strony KNF oraz międzynarodowych organizacji nadzorczych. Niestety, koszty tych regulacji często ponoszą klienci, którzy mimo uczciwego działania padają ofiarą systemowych procedur.
Warto dodać, że w ciągu pierwszych trzech kwartałów 2024 roku KNF otrzymała ponad 8 tysięcy skarg związanych z blokadami kont. To o 30% więcej niż w analogicznym okresie rok wcześniej. Problem więc narasta i wymaga systemowego rozwiązania.
Aby zminimalizować ryzyko zablokowania konta, warto unikać nietypowych operacji finansowych, takich jak nagłe duże wpłaty gotówkowe czy przelewy na podejrzane konta. Dobrze jest również regularnie aktualizować dane w banku, aby uniknąć problemów związanych z weryfikacją tożsamości.
