Od 1 stycznia 2025 roku w Polsce mogą zajść istotne zmiany w systemie opieki zdrowotnej, które wpłyną na dostępność oraz jakość usług medycznych, zwłaszcza w zakresie pielęgniarstwa i położnictwa. Wszystko to w wyniku nowelizacji ustawy o Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego, która już teraz budzi kontrowersje, ale także nadzieje wśród 8 milionów pacjentów korzystających z usług niezależnych praktyk pielęgniarskich i położniczych. Nowe przepisy mają zapobiec likwidacji około 1600 niezależnych praktyk, które według wcześniejszych regulacji miały stracić możliwość samodzielnego funkcjonowania po 31 grudnia 2024 roku.
Co zmienia nowelizacja?
Głównym celem nowelizacji jest zabezpieczenie istniejących praktyk pielęgniarskich i położniczych, które stanowią ważny element systemu opieki zdrowotnej w Polsce. Do tej pory praktyki te były zagrożone likwidacją, ponieważ poprzednie przepisy zakładały ich automatyczne włączenie do zespołów lekarzy rodzinnych. Zgodnie z nowymi regulacjami, praktyki pielęgniarskie i położnicze będą mogły nadal działać na własną rękę, a dotychczasowe deklaracje pacjentów dotyczące wyboru pielęgniarki lub położnej pozostaną ważne. To oznacza, że pacjenci, którzy już korzystają z usług tych specjalistów, nie będą musieli ponownie składać deklaracji, co znacznie ułatwi dostęp do opieki medycznej.
Nowelizacja umożliwia także przyjmowanie nowych pacjentów przez niezależne praktyki, co było niemożliwe w poprzedniej wersji przepisów. Od 1 stycznia 2025 roku, jeśli praktyki zdecydują się pozostać niezależne, będą mogły przyjmować nowych pacjentów, co zwiększa dostępność usług pielęgniarskich i położniczych w Polsce.
Co z kompetencjami pielęgniarek i położnych?
Reforma przynosi również istotne rozszerzenie kompetencji pielęgniarek i położnych. Nowe przepisy umożliwią im przeprowadzanie badań kwalifikacyjnych do szczepień ochronnych u dzieci powyżej 9. roku życia. Dotychczas takie badania były wykonywane wyłącznie przez lekarzy POZ. Teraz, pielęgniarki i położne będą mogły przeprowadzać je samodzielnie, co znacznie odciąży lekarzy, a jednocześnie skróci czas oczekiwania na wizytę. Zmiana ta ma na celu usprawnienie pracy systemu opieki zdrowotnej i umożliwienie szybszego dostępu do usług medycznych, zwłaszcza w kontekście szczepień ochronnych.
Wydłużenie terminu dla lekarzy
Nowelizacja ustawy wprowadza również wydłużenie terminu ukończenia kursów z medycyny rodzinnej dla lekarzy POZ. Zamiast do końca 2024 roku, lekarze będą mieli czas do końca 2026 roku na zdobycie odpowiednich kwalifikacji. To ważne posunięcie, które pozwala na płynne dostosowanie się do nowych wymagań i unikanie przerwy w świadczeniu usług medycznych. Zwiększenie liczby wykwalifikowanych lekarzy w medycynie rodzinnej ma także na celu poprawę dostępności do opieki zdrowotnej i zwiększenie jakości usług świadczonych przez podstawową opiekę zdrowotną (POZ).
Reakcje na zmiany w opiece zdrowotnej
Pomimo korzyści, które niesie ze sobą nowelizacja, zmiany te wywołują również kontrowersje i obawy wśród niektórych pracowników systemu opieki zdrowotnej. Przede wszystkim obawy dotyczą długoterminowego wpływu na organizację pracy w zespołach POZ oraz ryzyka, że większe kompetencje pielęgniarek i położnych mogą sprawić, że lekarze rodzinni będą obciążeni dodatkowymi obowiązkami. Z drugiej strony, samodzielność praktyk pielęgniarskich i położniczych może stanowić korzyść dla pacjentów, zwłaszcza tych, którzy mieszkają w mniejszych miejscowościach, gdzie dostęp do specjalistów bywa ograniczony.
Równocześnie, zmiany w przepisach mogą spotkać się z oporem części pacjentów, którzy przyzwyczaili się do korzystania z opieki zdrowotnej w tradycyjny sposób, czyli przez zespoły lekarzy rodzinnych. Z tego powodu ważne będzie przeprowadzenie odpowiedniej kampanii informacyjnej, aby uświadomić pacjentów o korzyściach płynących z nowych rozwiązań.
Nowelizacja ustawy o Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego z pewnością stanowi duży krok w stronę reformy polskiego systemu opieki zdrowotnej. Dzięki niej aż 8 milionów Polaków korzystających z usług pielęgniarskich i położniczych ma szansę na dalszy dostęp do tych usług w dotychczasowej formie. Rozszerzenie kompetencji pielęgniarek i położnych oraz możliwość przyjmowania nowych pacjentów przez niezależne praktyki to elementy, które mogą znacząco poprawić dostępność i jakość usług medycznych w Polsce. Jednak zmiany te wymagają czasu i odpowiedniego dostosowania systemu, by w pełni mogły zostać wdrożone.
