Od 2025 roku właściciele nieruchomości w Polsce muszą być świadomi, że świadectwo charakterystyki energetycznej budynku stanie się kluczowym dokumentem, który może być wymagany przy rutynowych kontrolach przeprowadzanych przez inspektorów. W szczególności, jeśli posiadasz nieruchomość, musisz być gotowy na jego przedstawienie. Brak świadectwa energetycznego może wiązać się z wysokimi karami finansowymi, dlatego warto zapoznać się z obowiązującymi przepisami, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.
Co to jest świadectwo charakterystyki energetycznej?
Świadectwo energetyczne to oficjalny dokument, który ocenia całkowite zapotrzebowanie budynku na energię. Jest to szczegółowa analiza wszystkich aspektów użytkowania nieruchomości, takich jak:
- ogrzewanie
- chłodzenie
- wentylacja
- przygotowanie ciepłej wody użytkowej
- oświetlenie
Dokument wskazuje, jak efektywnie budynek wykorzystuje energię, a także pozwala na oszacowanie kosztów związanych z jego utrzymaniem. Wydawany jest na okres 10 lat, a jego forma może być zarówno papierowa, jak i elektroniczna. Warto podkreślić, że w dobie rosnących cen energii, świadectwo charakterystyki energetycznej nabiera na znaczeniu, pomagając przyszłym właścicielom lub najemcom zrozumieć, jakiej wysokości będą ich miesięczne rachunki za energię.
Kiedy konieczne jest posiadanie świadectwa energetycznego?
Zgodnie z przepisami, świadectwo energetyczne jest wymagane w kilku przypadkach:
- Sprzedaż nieruchomości – jeśli planujesz sprzedaż swojej nieruchomości, musisz przedstawić świadectwo energetyczne. Potwierdza ono, jak energooszczędny jest budynek, co ma duże znaczenie dla potencjalnych kupujących, którzy zwracają uwagę na koszty eksploatacji.
- Wynajem nieruchomości – wynajmując nieruchomość, również jesteś zobowiązany do przedstawienia tego dokumentu. Chociaż w praktyce nie wszyscy właściciele wynajmujący mieszkania i domy przestrzegają tego obowiązku, to w świetle przepisów, świadectwo energetyczne jest niezbędne.
- Nowe budynki – każde nowe budownictwo, bez względu na jego przeznaczenie, musi uzyskać takie świadectwo. Dotyczy to zarówno budynków mieszkalnych, jak i komercyjnych.
- Remonty i modernizacje – jeśli przeprowadzasz duże prace remontowe w budynku, których efekt zmienia charakterystyki energetyczne, także powinieneś zaktualizować świadectwo. Warto pamiętać, że zmiany w izolacji, wymiana okien czy nowoczesne instalacje grzewcze mogą wpłynąć na poprawę efektywności energetycznej, co również będzie odzwierciedlone w nowym dokumencie.
Kary za brak świadectwa energetycznego
W przypadku, gdy nie posiadasz świadectwa energetycznego lub nie możesz go okazać przy rutynowej kontroli, grożą ci wysokie kary. Według obowiązujących przepisów, kara może wynieść nawet 5000 zł za brak dokumentu przy sprzedaży lub wynajmie nieruchomości. Co więcej, w przypadku większych przedsiębiorstw i nieruchomości komercyjnych, kary mogą być znacznie wyższe.
Kontrola nad posiadaniem świadectwa energetycznego staje się coraz bardziej rygorystyczna, szczególnie w kontekście rosnącej świadomości ekologicznej i dążenia do zmniejszenia emisyjności budynków. Władze lokalne oraz inspektorzy budowlani są zobowiązani do przeprowadzania kontroli, aby upewnić się, że wymagania prawne są przestrzegane, a budynki wykazują odpowiednią efektywność energetyczną.
Kto nie musi mieć świadectwa energetycznego?
Pomimo że wielu właścicieli nieruchomości musi posiadać świadectwo, istnieje kilka wyjątków. Zgodnie z przepisami, dokument nie jest wymagany w następujących przypadkach:
- Budynek, którego powierzchnia użytkowa nie przekracza 50 m² – w takim przypadku właściciele są zwolnieni z obowiązku posiadania świadectwa energetycznego.
- Budynek o bardzo niskim zużyciu energii – w przypadku, gdy budynek jest szczególnie energooszczędny, np. w wyniku zastosowania paneli fotowoltaicznych czy innych odnawialnych źródeł energii, także może być zwolniony z tego obowiązku.
- Nieruchomości, które są przeznaczone do rozbiórki – jeśli budynek jest w stanie ruiny i nie będzie użytkowany, świadectwo energetyczne nie jest wymagane.
Jak uzyskać świadectwo energetyczne?
Aby uzyskać świadectwo energetyczne, musisz skontaktować się z uprawnionym specjalistą, którym jest audytor energetyczny. Proces obejmuje dokładną ocenę budynku, w tym audyt techniczny instalacji grzewczych, wentylacyjnych, oceny izolacji termicznej budynku oraz innych elementów mających wpływ na zużycie energii.
Koszt sporządzenia świadectwa waha się zazwyczaj od 200 zł do 500 zł w zależności od wielkości i skomplikowania obiektu. Dokument ważny jest przez 10 lat, jednak zaleca się jego aktualizację, szczególnie jeśli w budynku przeprowadzono większe zmiany, które mogą wpłynąć na efektywność energetyczną.
Korzyści wynikające z posiadania świadectwa energetycznego
Posiadanie świadectwa energetycznego ma swoje korzyści. Dzięki niemu możliwe jest uzyskanie dopłat do modernizacji energetycznych, które mogą obejmować np. wymianę okien, ocieplenie budynku czy instalację odnawialnych źródeł energii. Ponadto, świadectwo jest istotnym atutem na rynku nieruchomości, ponieważ potencjalni nabywcy czy najemcy coraz częściej zwracają uwagę na koszty eksploatacyjne związane z danym budynkiem.