W piątek, 22 grudnia 2023 roku, prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier podjął historyczną decyzję o rozwiązaniu Bundestagu i rozpisaniu przedterminowych wyborów parlamentarnych na 23 lutego 2025 roku. Decyzja ta była odpowiedzią na wniosek kanclerza Olafa Scholza, którego rząd mniejszościowy nie uzyskał wotum zaufania 16 grudnia.
Kontekst decyzji prezydenta Steinmeiera
„W trudnych czasach, jak teraz, stabilność wymaga rządu zdolnego do działania i wiarygodnej większości w parlamencie” – powiedział Steinmeier w Berlinie, tłumacząc swoją decyzję. Podkreślił, że obecny rząd utracił zdolność do skutecznego działania, a rozmowy z partiami politycznymi nie przyniosły żadnych perspektyw na utworzenie nowej, stabilnej koalicji.
„Zgodnie z głosowaniem nad wotum zaufania, obecny rząd nie ma już większości. Podczas rozmów nie udało mi się jednak dostrzec żadnej większości dla rządu w innym składzie. Dlatego jestem przekonany, że nowe wybory są teraz najlepszą drogą dla dobra naszego kraju” – oświadczył prezydent, cytowany przez agencję dpa.
Steinmeier zapewnił również, że do czasu ukonstytuowania się nowego Bundestagu po lutowych wyborach, parlament będzie kontynuował swoją pracę. „Nasza demokracja działa, nawet w czasach przejściowych” – zaznaczył.
Przyczyny kryzysu politycznego
Głosowanie nad wotum zaufania dla rządu Olafa Scholza było konieczne po tym, jak w listopadzie 2023 roku rozpadła się koalicja rządząca składająca się z SPD, Zielonych i FDP. Koalicja przetrwała niespełna trzy lata, a jej rozpad związany był z narastającymi napięciami w kwestiach takich jak polityka energetyczna, zarządzanie kryzysem migracyjnym oraz strategie przeciwdziałania zmianom klimatycznym. W wyniku rozpadu koalicji rząd Scholza stał się rządem mniejszościowym, który nie był w stanie uzyskać w Bundestagu wymaganego wotum zaufania.
Wyborcza perspektywa Niemiec
Decyzja o rozpisaniu wyborów parlamentarnych na 23 lutego 2025 roku daje Niemcom szansę na zakończenie politycznego impasu. Steinmeier zwrócił uwagę, że przed nowym rządem stoją kluczowe wyzwania, w tym niepewna sytuacja gospodarcza, wojny na Bliskim Wschodzie i w Ukrainie, zarządzanie migracją i integracją, a także przeciwdziałanie zmianom klimatycznym.
„Nadchodzące tygodnie muszą być poświęcone na znalezienie najlepszych rozwiązań dla wyzwań naszych czasów” – ocenił Steinmeier, podkreślając wagę stabilności politycznej i skuteczności działania państwa.
Procedura zgodna z Ustawą Zasadniczą
Rozwiązanie Bundestagu przez prezydenta Niemiec jest zgodne z przepisami Ustawy Zasadniczej. Zgodnie z nią, prezydent ma prawo rozwiązać parlament w ciągu 21 dni od momentu, gdy kanclerz nie uzyska wotum zaufania. Po rozwiązaniu Bundestagu nowe wybory muszą odbyć się w ciągu 60 dni.
Data wyborów, 23 lutego 2025 roku, została uzgodniona wcześniej przez liderów grup parlamentarnych SPD i chadecji, co podkreśla chęć współpracy w zapewnieniu stabilności procesu wyborczego.
Co dalej?
Przedterminowe wybory parlamentarne w Niemczech będą kluczowym momentem w kształtowaniu przyszłości kraju. Wybory te mogą przynieść nowe rozdanie polityczne i otworzyć drogę do utworzenia stabilnego rządu, zdolnego do sprostania wyzwaniom współczesności. Niemiecka scena polityczna stanie przed szansą na wypracowanie nowego konsensusu, który pozwoli skutecznie odpowiadać na potrzeby społeczeństwa.
