Od 1 stycznia 2025 roku Unia Europejska wprowadza rewolucyjne zmiany w systemie oznakowania warzyw i owoców sprzedawanych w sklepach. Nowe przepisy mają na celu ułatwienie konsumentom podejmowania bardziej świadomych decyzji zakupowych, szczególnie w kwestii pochodzenia produktów. Zmiany te obejmują nie tylko widoczność kraju pochodzenia, ale także system klasyfikacji jakościowej, który zastąpi dotychczasowe marketingowe określenia typu „premium” czy „najwyższa jakość”.
Nowe przepisy – wyraźniejsze oznaczenie kraju pochodzenia
Jednym z kluczowych elementów nadchodzących zmian jest obowiązek wyraźnego oznakowania kraju pochodzenia na etykietach warzyw i owoców. Od stycznia 2025 roku konsumenci będą mogli bez trudu zidentyfikować, skąd pochodzi produkt, dzięki wyraźnym informacjom, które będą dominatować nad innymi danymi, takimi jak miejsce pakowania. Nowe przepisy mają na celu zwiększenie przejrzystości oraz umożliwienie lepszej orientacji w pochodzeniu towarów, co może mieć istotny wpływ na wybory zakupowe.
Obecnie, w sklepach możemy spotkać się z sytuacjami, gdzie miejsce pochodzenia warzyw i owoców nie jest jasno określone, a konsument nie zawsze jest w stanie szybko zidentyfikować, czy dany produkt pochodzi z kraju UE, czy spoza niej. Zmiana ta ma na celu zwiększenie transparentności i pozwolić konsumentom podejmować decyzje z większą pewnością. Oznaczenie kraju pochodzenia ma również duże znaczenie w kontekście wspierania lokalnych producentów oraz patriotyzmu gospodarczego, co jest istotne z perspektywy rozwoju krajowych rynków rolnych.
Przejrzysty system klasyfikacji jakościowej
W ramach nowych regulacji Unia Europejska wprowadza również przejrzysty system klasyfikacji jakościowej produktów. Dotychczas w sklepach często pojawiały się marketingowe określenia, takie jak „premium” czy „najwyższa jakość”, które w wielu przypadkach nie były jednoznaczne i mogły wprowadzać konsumentów w błąd. W 2025 roku te nieprecyzyjne terminy zostaną zastąpione systemem klasyfikacji, który wyraźnie wskazuje, do której klasy dany produkt należy – od klasy extra do klasy II.
Nowy system ma na celu zwiększenie przejrzystości i ułatwienie konsumentom dokonywania świadomych wyborów. Produkty, które wcześniej były klasyfikowane jako „premium”, a nie spełniały wymagań jakościowych, mogą teraz zostać sklasyfikowane w niższej kategorii, co pozwoli uniknąć sytuacji, w których konsumenci płacą więcej za produkt, który nie odpowiada jego jakości.
Wsparcie lokalnych producentów i redukcja marnotrawstwa żywności
Jednym z bardziej istotnych efektów nowych przepisów będzie wsparcie dla lokalnych producentów rolnych. Dzięki wyraźnemu oznaczeniu kraju pochodzenia, konsumenci będą bardziej skłonni wybierać produkty krajowe, co przyczyni się do wzrostu patriotyzmu gospodarczego. To z kolei może pomóc w rozwoju polskich rynków rolnych oraz zmniejszyć zależność od importu produktów spożywczych. Wzmocnienie lokalnych gospodarek rolnych wpłynie na poprawę świeżości produktów oraz redukcję śladu węglowego związanego z transportem towarów z odległych regionów świata.
Nowy system klasyfikacji jakościowej może także przyczynić się do zmiany postrzegania produkty nieidealne wizualnie, które wciąż mogą być pełnowartościowe pod względem odżywczym. Takie produkty, dotychczas często wyrzucane, teraz mogą być klasyfikowane i sprzedawane w niższej cenie, co przyczyni się do redukcji marnotrawstwa żywności.
Zwiększona przejrzystość a zmiana kultury zakupowej
Dzięki wprowadzeniu nowych regulacji, przejrzystość informacji na temat produktów spożywczych w Polsce ma wzrosnąć. Zmiany te mogą wpłynąć na świadomą kulturę zakupową Polaków i ich relacje z żywnością. Większa dostępność informacji o pochodzeniu i jakości produktów pozwoli konsumentom lepiej dobierać produkty do swoich potrzeb i preferencji. W rezultacie, może to prowadzić do zwiększonego zainteresowania lokalnymi produktami, co wpłynie na dalszy rozwój rynku żywności krajowej.
Dodatkowo, nowe regulacje będą miały wpływ na zwiększenie zainteresowania zdrowym żywieniem. Większa transparentność pozwala na bardziej świadome wybory, co może również wpłynąć na poprawę zdrowia społeczeństwa. Programy informacyjne o ekologicznym rolnictwie i świeżych produktach lokalnych mogą zyskać na znaczeniu, prowadząc do zmiany nawyków konsumpcyjnych.
Wpływ zmian na handel i sieci spożywcze
Nowe przepisy wpłyną również na sektor handlu detalicznego. Sieci sklepów będą musiały dostosować się do nowych regulacji, co może wiązać się z dodatkowymi kosztami związanymi z oznakowaniem towarów oraz szkoleniem pracowników. Z drugiej strony, wyraźniejsze oznaczenie produktów pomoże konsumentom szybciej podejmować decyzje zakupowe, co może z kolei wpłynąć na większą rotację towarów i poprawę efektywności sprzedaży.
Zmiany te mają również potencjał, aby wpłynąć na cenę produktów w sklepach. Produkty, które będą miały wyraźnie określoną klasę jakościową, mogą stać się bardziej konkurencyjne cenowo, a konsumenci mogą w rezultacie płacić mniej za produkty o niższej jakości wizualnej, ale pełnowartościowe pod względem odżywczym.
