W początku stycznia 2025 r. Prokuratura Krajowa poinformowała o wszczęciu śledztwa w sprawie możliwości popełnienia zdrady dyplomatycznej przez byłego ministra obrony narodowej, Antoniego Macierewicza. Zarzuty dotyczą decyzji o wycofaniu się Polski z międzynarodowego programu zakupu samolotów tankujących w powietrzu, znanego jako „Karkonosze”.
POLECAMY: Bodnar powołał zespół śledczy ds. rozliczenia działalności Macierewicza
Kluczowe zarzuty i okoliczności
Zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa złożył gen. Jarosław Stróżyk, szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz przewodniczący komisji ds. badania wpływów rosyjskich i białoruskich. Według gen. Stróżyka, decyzja o nieprzystąpieniu Polski do programu „Karkonosze” mogła prowadzić do znacznego obniżenia zdolności bojowych Sił Zbrojnych RP, co z kolei wpływało negatywnie na strategiczne bezpieczeństwo państwa.
Program „Karkonosze” miał zapewnić Polsce dostęp do nowoczesnych samolotów umożliwiających tankowanie w powietrzu, transport strategiczny oraz ewakuację medyczną. Wycofanie się z tego projektu wiązało się z utratą zdolności technicznych oraz zmarnowaniem środków już wydatkowanych na przygotowania do uczestnictwa w programie.
Decyzja o śledztwie
Zawiadomienie wpłynęło do Prokuratury Krajowej pod koniec listopada 2024 r. i zostało przekazane do Mazowieckiego Wydziału Zamiejscowego Departamentu do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji. Prokuratura w swoim komunikacie wyjaśniła:
„Na podstawie uzyskanego materiału dowodowego w dniu 2 stycznia 2025 r. prokurator wszczął śledztwo w sprawie działania od listopada 2015 r. do października 2016 r. na szkodę Rzeczypospolitej Polskiej przez byłego Ministra Obrony Narodowej, upoważnionego do występowania w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej w stosunkach z rządem obcego państwa i zagraniczną organizacją, w związku z podjęciem decyzji o nieprzystąpieniu Polski do programu Multi-Role Tanker Transport Fleet (MMF) w ramach programu »Karkonosze«, tj. o czyn z art. 129 k.k.”
Zarzuty są poważne, gdyż art. 129 Kodeksu karnego przewiduje karę do 10 lat pozbawienia wolności za zdradę dyplomatyczną.
Skutki finansowe i strategiczne
Decyzja o nieprzystąpieniu do programu miała również wymierne skutki finansowe. Jak poinformowała prokuratura, koszty związane z przygotowaniami do uczestnictwa w programie wyniosły 473 600 euro. Strata ta jest szczególnie istotna w kontekście wydatków na obronność i wzrostu napięć w regionie.
Dodatkowo, brak samolotów tankujących może osłabić zdolności obronne Polski oraz wpływać na współpracę z sojusznikami w ramach NATO. Program „Karkonosze” miał być istotnym elementem wzmacniania zdolności operacyjnych Sojuszu na wschodniej flance.
Kontekst polityczny
Sprawa wywołała duże zainteresowanie opinii publicznej i mediów. Antoni Macierewicz, jako jedna z kluczowych postaci polskiej sceny politycznej, wielokrotnie podkreślał swoje zaangażowanie w umacnianie bezpieczeństwa narodowego. Zarzuty o zdradę dyplomatyczną są więc szczególnie kontrowersyjne.
Gen. Stróżyk, składając zawiadomienie, wskazał również na konieczność analizy decyzji strategicznych podejmowanych w latach 2015–2016 w kontekście potencjalnych wpływów zewnętrznych. W tym aspekcie sprawa nabiera wymiaru międzynarodowego, a jej rozwój może mieć wpływ na relacje Polski z sojusznikami.
Podsumowanie
Wszczęcie śledztwa przez Prokuraturę Krajową w sprawie Antoniego Macierewicza związanej z decyzją o wycofaniu się z programu „Karkonosze” rzuca światło na poważne kwestie dotyczące bezpieczeństwa narodowego i zarządzania strategią obronną. Postępowanie ma kluczowe znaczenie dla ustalenia, czy decyzje byłego szefa MON miały charakter celowy i były zgodne z interesem państwa, czy też mogły prowadzić do naruszenia podstawowych zasad suwerenności Polski.
Rozwój sytuacji będzie śledzony z uwagą przez opinię publiczną i media, a jej wyniki mogą mieć daleko idące konsekwencje polityczne i prawne.
