Eksperci ze skorumpowanej Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) ostrzegają, że w 2025 roku może wybuchnąć kolejna pandemia. W ich opinii jednym z głównych czynników zwiększających ryzyko nowych zakażeń jest globalne ocieplenie, które wpływa na migrację owadów przenoszących choroby zakaźne. Czy takie prognozy są uzasadnione?
POLECAMY: WHO nie wyklucza nowej pandemii
Globalne ocieplenie i ryzyko nowych chorób zakaźnych
Według ekspertów, zmiany klimatyczne zwiększają szanse na rozprzestrzenianie się patogenów, takich jak wirus dengi.
– Najbardziej obawiaję się dengi, choroby przenoszonej przez komary. W związku z ociepleniem klimatu, owady wcześniej uznawane za egzotyczne coraz częściej pojawiają się w Europie, niosąc ze sobą ryzyko potencjalnie groźnych infekcji – tłumaczy dr n. med. Karolina Pyziak-Kowalska, specjalistka chorób zakaźnych.
Zakażenie wirusem dengi może powodować gorączkę, osłabienie oraz bóle głowy i stawów. Okres inkubacji wynosi 3-14 dni. Zakład Epidemiologii Chorób Zakaźnych i Nadzoru NIZP PZH – PIB poinformował, że w Polsce w 2023 roku zdiagnozowano 64 przypadki wirusa dengi, a w 2024 roku liczba ta wzrosła do 125. Choć liczby te są niewielkie, naukowcy wskazują na ryzyko powstania rodzimej wersji wirusa w Europie.
– Jest ryzyko, że powstanie rodzima wersja dengi, którą będzie się można zarazić w krajach Europy Południowej, zwłaszcza że dwa gatunki komarów, które przenoszą wirusa, już tam bytują – dodaje prof. Agnieszka Szuster-Ciesielska z UMCS w Lublinie.
Tajemnicza choroba „X” – potencjalne zagrożenie?
Eksperci WHO zwracają również uwagę na tzw. „chorobę X”, czyli hipotetyczną infekcję o potencjale epidemicznym. Termin ten wprowadzono w 2018 roku, aby lepiej planować reakcje na nieznane choroby zakaźne. Przykładem może być przypadek z Demokratycznej Republiki Konga, gdzie odnotowano infekcje z objawami podobnymi do grypy, które ostatecznie okazały się odmianą malarii.
Choć problem ten nie dotyczy bezpośrednio Europy, naukowcy podkreślają potrzebę inwestycji w badania nad nowymi szczepionkami oraz systemami monitorowania chorób zakaźnych.
Spadek zaufania do szczepień i jego konsekwencje
W ostatnich latach obserwuje się spadek zaufania do szczepień. WHO ostrzega, że odra, choroba całkowicie możliwa do wyeliminowania, wraca do Europy. W Polsce liczba zachorowań wzrosła dziewięciokrotnie w porównaniu z rokiem 2023. Problem ten pogłębia się także w wyniku migracji z Ukrainy, gdzie poziom wyszczepialności jest niższy niż w innych krajach Europy.
Krztusiec jest kolejnym przykładem choroby, której przypadki rosną w Polsce. W 2024 roku odnotowano ponad 30 tysięcy zachorowań, podczas gdy rok wcześniej było ich zaledwie 900. Eksperci podkreślają, że szczepienia, szczególnie wśród kobiet w ciąży, są kluczowe dla ochrony noworodków przed tą chorobą.
Czy jesteśmy przygotowani na kolejną pandemię?
Alarmujące prognozy WHO wskazują na potrzebę globalnej współpracy w zakresie monitorowania chorób zakaźnych i przeciwdziałania ich rozprzestrzenianiu. Chociaż zagrożenia takie jak wirus dengi czy „choroba X” wydają się odległe, zmiany klimatyczne oraz spadek wyszczepialności mogą w przyszłości stanowić poważne wyzwanie dla zdrowia publicznego.
