W 2025 roku Polska i inne kraje europejskie stoją przed wyzwaniem związanym z dynamicznie rosnącymi cenami żywności. Wzrost kosztów, który obserwujemy od kilku lat, przybiera na sile, a eksperci zaczynają się zastanawiać, czy grozi nam kryzys zaopatrzeniowy. Wzrost cen produktów spożywczych, połączony z potencjalnymi zakłóceniami w łańcuchu dostaw, może mieć poważne konsekwencje nie tylko dla gospodarstw domowych, ale również dla całej gospodarki. Prześledźmy, co dzieje się na rynku żywnościowym i jakie mogą być prognozy na przyszłość.
Wzrost cen żywności w Polsce – jak wygląda sytuacja?
Rok 2025 zapowiada się jako kolejny, w którym żywność w Polsce będzie drożeć. Już w 2023 roku ceny żywności wzrosły o około 15%, a prognozy na kolejne lata wskazują, że w 2025 roku możemy spodziewać się dalszych wzrostów. Raporty GUS z końca 2024 roku wskazują, że najbardziej zauważalny wzrost cen dotyczy takich produktów jak:
- Chleb – w 2024 roku cena chleba wzrosła o około 12% w porównaniu do poprzedniego roku. W 2025 roku może dojść do kolejnych podwyżek, głównie z powodu wzrostu cen zbóż oraz energii.
- Mleko i produkty mleczne – ceny mleka wzrosły o 10% w 2024 roku, a prognozy wskazują na dalszy wzrost, co jest efektem podwyżek kosztów produkcji i transportu.
- Mięso – szczególnie wołowina i wieprzowina mogą drożeć o 8-10% w 2025 roku. Wysokie koszty pasz, energii oraz problemy z dostępem do tanich surowców wpłyną na dalszy wzrost cen.
- Warzywa – ceny warzyw mogą wzrosnąć nawet o 15%, z uwagi na zmiany klimatyczne, które wpływają na plony oraz na wzrost kosztów transportu.
Eksperci przewidują, że wszystkie te czynniki będą miały wpływ na ostateczne ceny żywności na polskim rynku. Wzrost cen jest widoczny już teraz, ale to dopiero początek większych trudności, które mogą nadejść w przyszłości.
Przyczyny wzrostu cen żywności
Dlaczego ceny żywności w Polsce rosną? Na to pytanie istnieje kilka odpowiedzi, które zależą od wielu globalnych i lokalnych czynników.
- Wzrost kosztów produkcji – wyższe ceny surowców, w tym pasz, nawozów czy energii, powodują, że koszty produkcji żywności rosną. W 2024 roku ceny gazu i prądu, które są kluczowe w procesach produkcyjnych, wzrosły o 18% w stosunku do roku poprzedniego.
- Problemy z łańcuchami dostaw – pandemia COVID-19 oraz wojna na Ukrainie ujawniły wrażliwość globalnych łańcuchów dostaw. Zakłócenia w dostawach surowców, a także w transporcie, mają duży wpływ na dostępność produktów spożywczych na rynku i ich ceny. Niedobory surowców rolnych, a także problemy z transportem, mogą powodować dalszy wzrost cen.
- Zmiany klimatyczne – zmieniający się klimat wpływa na plony rolników, co skutkuje mniejszą produkcją żywności. W 2023 roku w Polsce miały miejsce intensywne susze oraz powodzie, które wpłynęły na plony wielu roślin. Efektem były wyższe ceny warzyw i owoców, a także zboża, z którego wytwarza się pasze.
- Wysoka inflacja – inflacja, która dotyka niemal wszystkie sektory gospodarki, wpływa także na ceny produktów spożywczych. Przewiduje się, że inflacja w Polsce w 2025 roku wyniesie około 8%, co może podnieść koszty życia, w tym także zakupy spożywcze.
Czy grozi nam kryzys zaopatrzeniowy?
Często pojawiające się pytanie to, czy Polska i inne kraje Europy będą musiały zmierzyć się z kryzysem zaopatrzeniowym w 2025 roku. Eksperci wskazują, że choć kryzys żywnościowy na szeroką skalę w Polsce nie jest na razie bardzo prawdopodobny, to mogą wystąpić lokalne problemy z dostępnością produktów, szczególnie w przypadku żywności importowanej. Rosnące ceny gazu i ropy, zakłócenia w dostawach oraz zmniejszenie powierzchni gruntów rolnych w wyniku zmian klimatycznych mogą przyczynić się do kryzysu żywnościowego w niektórych częściach świata.
Dodatkowo, wojna na Ukrainie, która znacząco wpłynęła na ceny zbóż, może prowadzić do dalszych trudności w dostawach produktów spożywczych z tego regionu. Wzrost cen gazu, nawozów oraz zmniejszenie powierzchni użytków rolnych, również w Polsce, może wpłynąć na globalne łańcuchy dostaw żywności, co w efekcie może przekładać się na dalszy wzrost cen.
Prognozy na 2025 rok – co czeka Polaków?
W 2025 roku Polacy muszą przygotować się na dalszy wzrost cen żywności. Przewiduje się, że wzrost cen może wynieść od 10% do 15% w porównaniu do 2024 roku. W szczególności dotyczyć to będzie produktów takich jak mięso, nabiał, warzywa, owoce oraz produkty zbożowe. Mimo że Polska pozostaje jednym z największych producentów żywności w Europie, rosnące koszty produkcji, zmiany klimatyczne oraz problemy z dostawami surowców mogą wpłynąć na ceny, z którymi zmierzymy się w najbliższej przyszłości.
