Miejskie Zakłady Autobusowe (MZA) w Warszawie podjęły decyzję o zakupie zajezdni autobusowej wraz z instalacją gazową od spółki Cryogas M&T Poland, która wcześniej znajdowała się na liście sankcyjnej podmiotów wspierających rosyjską agresję na Ukrainę. Sprawa budzi wiele kontrowersji, szczególnie w kontekście powiązań spółki z kremlowskim Gazpromem oraz jej wykreślenia z listy sankcyjnej przez polski rząd.
POLECAMY: Propaganda wyborcza! Trzaskowski w trzy dni zmienia poglądy w sprawie Ukrainy
Zakup zajezdni od spółki na liście sankcyjnej
Cryogas M&T Poland była spółką znajdującą się na liście sankcyjnej stworzonej przez rząd Zjednoczonej Prawicy po rosyjskiej agresji na Ukrainę w lutym 2022 roku. Na liście tej znalazły się podmioty podejrzewane o bezpośrednie lub pośrednie wspieranie rosyjskich działań wojennych.
Wirtualna Polska ujawniła, że Cryogas M&T Poland, działająca obecnie pod nazwą Omne Energia, została sprzedana powiązanym z Rosjanami Polakom za symboliczną kwotę 3 zł. Decyzja o wykreśleniu firmy z listy sankcyjnej miała miejsce niedługo po tej transakcji, mimo wcześniejszych sprzeciwów kierownictwa MSWiA za rządów PiS. Argumentowano wówczas, że cena sprzedaży nie ma uzasadnienia ekonomicznego, a transakcja ma charakter pozorny.
Kontrowersje wokół decyzji MSWiA
W lipcu 2023 roku MSWiA uznało, że Cryogas M&T Poland realizuje rosyjską agendę, jako że jej większościowym udziałowcem była firma OOO Rometa Kapital, powiązana z rosyjskim Gazpromem. Jednak kilka tygodni temu resort spraw wewnętrznych zmienił zdanie, uznając sprzedaż firmy za wystarczający dowód na zmianę własności.
Dylemat MZA – korzystać z rosyjskiej instalacji czy budować własną?
Decyzja MZA o zakupie zajezdni nie była pozbawiona problemów. Zajezdnia, choć kluczowa dla działalności spółki, posiadała instalację gazową należącą do Cryogas M&T Poland. Eksperci podkreślali, że wybór między korzystaniem z rosyjskiej instalacji a budową nowej własnej infrastruktury był trudny.
– W żadnym polskim mieście nie ma „sklepu z zajezdniami”. Gotowy do wykorzystania teren rzeczywiście spadł MZA jak z nieba. Jednocześnie zajezdnia ma sens wtedy, gdy na jej terenie można tankować autobusy. Nonsensem jest, by pojazdy musiały jeździć na tankowanie wiele kilometrów. MZA miało dwa wyjścia: albo korzystać z rosyjskiej instalacji, albo wybudować własną. Pierwsza opcja jest tańsza i szybsza, choć nieprzyzwoita – komentuje anonimowy ekspert.
Skala działalności Cryogas M&T Poland
Cryogas M&T Poland była znacznym graczem na rynku gazowym w Polsce. W 2022 roku jej przychody wyniosły 1,2 mld zł, a aktywa na koniec 2021 roku osiągnęły wartość 509 mln zł. Większościowym udziałowcem była rosyjska spółka OOO Rometa Capital (52,77 proc. akcji), pozostałe udziały należały do AO Kriogaz (24,61 proc.) oraz Cryoenergy Limited z siedzibą na Cyprze (22,62 proc.).
Podsumowanie
Decyzja MZA o zakupie zajezdni od spółki powiązanej z Rosjanami oraz jej wykreślenie z listy sankcyjnej budzą pytania o priorytety i procedury polskich instytucji. Czy szybka transakcja i oszczędności mogą usprawiedliwiać współpracę z podmiotami o kontrowersyjnych powiązaniach? Sprawa wymaga dalszego monitorowania, a potencjalne konsekwencje tej decyzji mogą wpłynąć na reputację instytucji publicznych w Polsce.
