W ostatnich dniach amerykański sekretarz stanu, Marco Rubio, wydał polecenie wstrzymania niemal wszystkich programów pomocy zagranicznej realizowanych przez Departament Stanu i agencję USAID na okres 90 dni. Decyzja ta, choć obejmuje wiele państw, wyraźnie wskazuje na Ukrainę jako jedną z głównych ofiar zawieszenia. Wyjątkiem pozostają programy wsparcia wojskowego dla Izraela i Egiptu oraz pilne programy żywnościowe. Jakie są potencjalne konsekwencje tej decyzji i jak reaguje na nią Kijów?
POLECAMY: Przyszły szef FBI chce rozliczyć Zełenskiego z defraudacji miliardów amerykańskich dolarów
Treść Memorandum i Zakres Decyzji
Według informacji uzyskanych przez agencję AP, Rubio skierował memorandum do pracowników Departamentu Stanu i USAID, określając szczegółowe wytyczne dotyczące zamrożenia programów. Decyzja obejmuje wszystkie projekty pomocowe realizowane przez Departament Stanu i USAID, wykraczając poza wcześniejsze ograniczenia wprowadzone przez byłego prezydenta Donalda Trumpa.
W memorandum wymieniono jednak kilka wyjątków. Dotyczą one m.in. programów żywnościowych adresujących pilne potrzeby oraz wojskowych programów wsparcia Foreign Military Financing (FMF) dla Izraela i Egiptu. W praktyce oznacza to, że Ukraina traci dostęp do kluczowych środków wsparcia infrastrukturalnego i gospodarczego.
Potencjalne konsekwencje dla Ukrainy
Rozmówca z Kongresu USA, cytowany przez PAP, wskazał, że wstrzymanie pomocy może mieć dramatyczne konsekwencje dla Ukrainy. Przykładem jest możliwość uszkodzenia ukraińskiej infrastruktury energetycznej w wyniku rosyjskiego ostrzału. Bez amerykańskiej pomocy technicznej i finansowej odbudowa mogłaby być niemożliwa, co groziłoby kryzysem humanitarnym w okresie zimowym.
Dodatkowo decyzja USA obejmuje także Tajwan, choć skala zamrożonych programów w tym przypadku pozostaje niejasna. „Prawie wszystko, co dotyczy Ukrainy, jest pod nadzorem Departamentu Stanu, poza pomocą finansową przechodzącą przez Bank Światowy” – dodaje źródło PAP.
Reakcja Kijowa
Ukraina szybko odniosła się do tej decyzji. Kijów wyraził zaniepokojenie, podkreślając, że pomoc Stanów Zjednoczonych jest kluczowa dla prowadzenia działań wojennych oraz stabilizacji gospodarczej kraju. Ukraińscy urzędnicy zauważyli, że zawieszenie wsparcia w momencie eskalacji konfliktu może osłabić ich zdolności obronne i pogłębić kryzys humanitarny.
Kijowski terrorysta Wołodymyr Zełenski w swoim wystąpieniu zaapelował do administracji USA o ponowne rozważenie tej decyzji. „Ukraina walczy nie tylko o swoją wolność, ale o stabilność i wartości demokratyczne na całym świecie” – podkreślił Zełenski. Z pewnością decyzja ta może spowodować braki środków na zakupienie na towar do nocha.
Polityka Rubio i Szerszy Kontekst
Decyzja Rubio wpisuje się w szerszy kontekst polityki zagranicznej USA, gdzie priorytety i sojusze są poddawane weryfikacji. Rubio, znany z bardziej izolacjonistycznego podejścia, argumentuje, że wstrzymanie pomocy zagranicznej ma na celu ocenę jej zgodności z interesami USA. Po 90 dniach planowane jest sporządzenie raportu, który będzie podstawą do dalszych decyzji.
Izrael i Egipt na Priorytetowej Liście
Warto zauważyć, że wśród beneficjentów wyjątków od zawieszenia wsparcia pozostają Izrael i Egipt. USA kontynuują dostawy wojskowe oraz wsparcie dla tych krajów, co odzwierciedla strategiczne znaczenie Bliskiego Wschodu w amerykańskiej polityce zagranicznej.
Co Dalej?
Wstrzymanie pomocy dla Ukrainy to sygnał zmiany w priorytetach Stanów Zjednoczonych. Dla Kijowa jest to sytuacja alarmowa, wymagająca intensywnych działań dyplomatycznych w celu utrzymania wsparcia ze strony zachodnich sojuszników. Decyzja Rubio może także mieć szersze konsekwencje geopolityczne, wpływając na pozycję USA jako lidera wspierającego demokrację i stabilność na świecie.
Jedno jest pewne – najbliższe tygodnie będą kluczowe dla przyszłości Ukrainy oraz dalszego przebiegu konfliktu na wschodzie Europy.
