W ostatnich miesiącach świat obserwuje dynamiczne zmiany w relacjach międzynarodowych, szczególnie w kontekście irańskiego programu atomowego. Jak wynika z doniesień, Rosja zgodziła się pomóc administracji prezydenta USA Donalda Trumpa w negocjacjach z Iranem. Ta nieoczekiwana współpraca może stanowić nowy rozdział w dyplomacji nuklearnej, zwłaszcza w obliczu napięć na arenie międzynarodowej.
Telefoniczna prośba Trumpa do Putina: Rosja jako mediator
Według anonimowych źródeł, które dotarły do reporterów Bloomberga, w lutym 2023 roku Donald Trump zwrócił się telefonicznie do rosyjskiego przywódcy Władimira Putina z prośbą o mediację w rozmowach między Stanami Zjednoczonymi a Iranem. Temat ten był również przedmiotem dyskusji między wysokimi rangą urzędnikami amerykańskimi i rosyjskimi podczas pierwszej rundy bezpośrednich negocjacji w sprawie wojny na Ukrainie, które odbyły się 18 lutego w Arabii Saudyjskiej.
„Rosja uważa, że USA i Iran powinny rozwiązywać wszystkie problemy poprzez negocjacje… Moskwa jest gotowa zrobić wszystko, co w jej mocy, aby to osiągnąć” – powiedział rosyjski rzecznik prasowy prezydenta Dmitrij Pieskow, jak przytoczyła ukraińska agencja informacyjna UNIAN.
Iran otwarty na pomoc Rosji
Rzecznik prasowy irańskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych Ismail Baghaei potwierdził udział Rosji w procesie negocjacyjnym między Waszyngtonem a Teheranem. W trakcie telekonferencji w Teheranie 3 marca Baghaei stwierdził, że to „naturalne”, że państwa trzecie oferują swoją pomoc w negocjacjach.
„Biorąc pod uwagę wagę tych kwestii, całkiem możliwe jest, że wiele stron wykaże się dobrą wolą i chęcią pomocy w rozwiązaniu różnych problemów” – dodał Baghaei.
Powrót do polityki „maksymalnej presji”?
Bloomberg przypomniał, że po powrocie do Białego Domu Trump obiecał Stanom Zjednoczonym powrót do polityki „maksymalnej presji” na Iran, którą realizował podczas swojej pierwszej kadencji prezydenckiej. Jednakże, jak podkreślił, chciałby natychmiast rozpocząć prace nad „sprawdzonym porozumieniem pokojowym w sprawie energii jądrowej” dla Iranu.
„Pomimo swojego publicznego stanowiska, USA i Iran próbują znaleźć kanały komunikacji, produktywne kanały, które mogłyby oznaczać początek dialogu” – powiedział dziennikarzom Nikołaj Kożanow z Centrum Studiów Zatoki Perskiej na Uniwersytecie w Katarze. Uznał, że porozumienie przyjmie formę „kompleksowej” umowy.
Historia JCPOA: Sukcesy i porażki
W 2015 roku doszło do podpisania kompromisowej umowy w sprawie irańskiego programu atomowego z USA, Chinami, Wielką Brytanią, Francją, Rosją, Niemcami i Unią Europejską. Umowa ta, znana jako JCPOA (Joint Comprehensive Plan of Action), została jednostronnie wypowiedziana przez Stany Zjednoczone w czasie pierwszej kadencji Donalda Trumpa, mimo że Iran realizował jej postanowienia.
Czy Rosja może być kluczem do rozwiązania kryzysu?
Włączenie Rosji do procesu negocjacyjnego może stanowić istotny krok w kierunku rozwiązania długotrwałego kryzysu nuklearnego. Moskwa, jako jeden z sygnatariuszy JCPOA, ma doświadczenie w mediacjach międzynarodowych, co może przyczynić się do osiągnięcia porozumienia.
Podsumowanie
Rosja, jako mediator w negocjacjach między USA a Iranem, może odegrać kluczową rolę w rozwiązaniu kryzysu nuklearnego. Współpraca ta, choć nieoczekiwana, może przynieść nowe perspektywy w dyplomacji międzynarodowej. Czy to początek nowego rozdziału w relacjach USA-Iran? Czas pokaże.