Od 19 marca 2025 roku w Polsce wchodzą w życie istotne zmiany w świadczeniu rodzicielskim, potocznie nazywanym „1000+”. Nowelizacja przepisów ma na celu lepsze dostosowanie wsparcia do potrzeb rodziców, zwłaszcza tych, którzy opiekują się wcześniakami oraz dziećmi wymagającymi dłuższej hospitalizacji po porodzie. Poniżej przedstawiamy szczegółowy opis wprowadzanych zmian, ich konsekwencje oraz praktyczne wskazówki dla rodziców.
Dotychczasowe zasady świadczenia rodzicielskiego
Świadczenie rodzicielskie, znane również jako „kosiniakowe”, to wsparcie finansowe w wysokości 1000 zł miesięcznie, przyznawane niezależnie od dochodu rodziny. Przysługuje ono osobom, które nie mają prawa do zasiłku macierzyńskiego, takim jak:
- Bezrobotni
- Studenci
- Osoby pracujące na umowę o dzieło
- Rolnicy
Świadczenie to jest wypłacane przez określony czas, zależny od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie:
- 52 tygodnie – jedno dziecko
- 65 tygodni – dwoje dzieci
- 67 tygodni – troje dzieci
- 69 tygodni – czworo dzieci
- 71 tygodni – pięcioro i więcej dzieci
Nowe przepisy od 19 marca 2025 roku
Nowelizacja ustawy z dnia 6 grudnia 2024 roku wprowadza dodatkowy, uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków oraz dzieci wymagających dłuższej hospitalizacji po porodzie. Celem tych zmian jest zapewnienie rodzicom dodatkowego czasu na opiekę nad dzieckiem w najtrudniejszych momentach jego życia.
Dla kogo przysługuje dodatkowy urlop?
Dodatkowy urlop macierzyński przysługuje w zależności od tygodnia ciąży, w którym urodziło się dziecko, oraz jego masy urodzeniowej:
- Do 15 tygodni – dla rodziców dzieci urodzonych przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g.
- Do 8 tygodni – dla rodziców dzieci urodzonych po ukończeniu 28. tygodnia ciąży i przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży, z masą urodzeniową większą niż 1000 g, jeśli dziecko wymagało hospitalizacji po porodzie.
Warunki przyznawania dodatkowego urlopu
Aby skorzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego, muszą być spełnione określone warunki:
- Hospitalizacja dziecka: Dodatkowy urlop przysługuje, jeśli dziecko wymagało hospitalizacji po porodzie.
- Wniosek rodzica: Rodzic musi złożyć wniosek o udzielenie dodatkowego urlopu macierzyńskiego w terminie nie krótszym niż 14 dni przed planowanym rozpoczęciem tego urlopu.
- Zaświadczenie lekarskie: Do wniosku należy dołączyć zaświadczenie lekarskie potwierdzające konieczność hospitalizacji dziecka oraz spełnienie kryteriów dotyczących tygodnia ciąży i masy urodzeniowej.
Procedura składania wniosku
Wniosek o dodatkowy urlop macierzyński należy złożyć do pracodawcy lub odpowiedniego organu wypłacającego świadczenie rodzicielskie. W przypadku osób bezrobotnych, studentów czy pracujących na umowę o dzieło, wnioski składa się w urzędzie miasta, gminy, dzielnicy lub ośrodku pomocy społecznej. Możliwe jest również złożenie wniosku online za pośrednictwem portalu Emp@tia lub ePuap.
Wymagane dokumenty:
- Wniosek o dodatkowy urlop macierzyński
- Zaświadczenie lekarskie
- Odpis aktu urodzenia dziecka
- Oświadczenie o niepobieraniu zasiłku macierzyńskiego
- Kopia postanowienia sądu o przysposobieniu dziecka (jeśli dotyczy)
Termin składania wniosku
Wniosek o dodatkowy urlop macierzyński należy złożyć w terminie nie krótszym niż 14 dni przed planowanym rozpoczęciem tego urlopu. W przypadku przekroczenia tego terminu, pracodawca może odmówić udzielenia dodatkowego urlopu.