Komisja Europejska (KE) zaczyna rewidować swoje podejście do polityki klimatycznej, stawiając na bardziej ekonomiczną perspektywę. W odpowiedzi na wyzwania gospodarcze i spadek konkurencyjności unijnego przemysłu, KE wprowadza nowe pakiety regulacyjne – Omnibus I i II oraz Clean Industrial Deal. To pierwszy krok w kierunku równowagi między ambitnymi celami klimatycznymi a zdolnością europejskiej gospodarki do rywalizacji na globalnym rynku.
Unia Europejska w obliczu wyzwań gospodarczych
W latach 2010-2023 unijne PKB wzrosło zaledwie o 20 proc., podczas gdy gospodarka światowa odnotowała wzrost o ponad 50 proc. Dystans do takich potęg jak USA i Chiny systematycznie się powiększa, a rosnące koszty energii dodatkowo osłabiają pozycję europejskich firm, zwłaszcza w branżach energochłonnych, takich jak przemysł chemiczny, hutniczy czy stalowy. Momentem przełomowym był kryzys energetyczny w 2022 roku, kiedy odcięcie od rosyjskich surowców doprowadziło do kilkukrotnego wzrostu cen energii.
„Unia Europejska od lat kreuje ambitną politykę klimatyczną, ale rzeczywistość gospodarcza przestaje nadążać za ideałami. Ostatnie lata pokazały, że regulacje ESG mają wpływ na konkurencyjność unijnego przemysłu” – czytamy w raporcie „Nawigator ESG. Nowa rzeczywistość regulacyjna w UE: na ile dwa pakiety Omnibus oraz Clean Industrial Deal zmienią zielone reguły gry?”.
Omnibus I i II: pierwszy krok w stronę deregulacji
Pakiety Omnibus I i II to pierwszy krok w kierunku uproszczenia regulacji ESG. Główne założenia obejmują:
- Redukcję wymogów raportowania, w tym drastyczny spadek liczby firm objętych obowiązkiem raportowania.
- Znaczące ograniczenie biurokracji dla MŚP poprzez wprowadzenie uproszczonego, dobrowolnego standardu VSME.
- Zmiany w mechanizmie podatku granicznego CBAM, wyłączające z obowiązku mniejszych importerów, którzy odpowiadają za marginalną część łącznych emisji.
„Wprowadzenie zaproponowanych Pakietem Omnibus zmian nie spowoduje odwrotu od ESG. Ważnym argumentem przemawiającym za kontynuowaniem podjętych działań jest brak pewności co do ostatecznego brzmienia przepisów” – oceniła Aleksandra Sapiejewska, kierownik zespołu w Departamencie Strategii i Rozwoju Bankowości Korporacyjnej Banku Pekao.
POLECAMY: Szydło: Na korytarzach PE coraz częściej mówi się o odejściu od „Zielonego Ładu”
Clean Industrial Deal: zwrot ku pragmatyzmowi
Kolejną inicjatywą jest Clean Industrial Deal, który koncentruje się na wsparciu niskoemisyjnego przemysłu i poprawie konkurencyjności UE. Główne założenia to:
- Finansowanie czystych technologii.
- Działania zmierzające do obniżenia kosztów energii, w tym większa integracja rynku, przyspieszenie inwestycji w OZE i procesu wydawania pozwoleń.
- Wzrost bezpieczeństwa surowcowego poprzez tworzenie grup zakupowych i wsparcie gospodarki obiegu zamkniętego.
„Clean Industrial Deal to zwrot ku pragmatyzmowi, który może uratować europejski przemysł przed deindustrializacją. Niższe ceny energii, złagodzenie obciążeń regulacyjnych i większa elastyczność w pomocy państwowej to kluczowe elementy, które pozwolą sektorowi stalowemu, hutniczemu i chemicznemu odzyskać konkurencyjność wobec USA i Chin” – podkreślili analitycy Banku Pekao.
Nowy kierunek: mniej biurokracji, więcej inwestycji
Komisja Europejska zmienia podejście, stawiając na wzmocnienie gospodarki poprzez uproszczenie regulacji i zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej UE. W słuszności tych działań utwierdza m.in. Raport Draghiego oraz Unijny Kompas Konkurencyjności.
„Bruksela zaczyna patrzeć na politykę klimatyczną z bardziej ekonomicznej perspektywy. Mniej biurokracji, więcej inwestycji – to nowy kierunek, który ma ułatwić unijnym firmom konkurowanie na globalnym rynku, podtrzymując ambicje neutralności klimatycznej” – czytamy w raporcie.
Jednocześnie bank podkreślił, że Clean Industrial Deal zmienia układ sił w finansowaniu transformacji – odchodzi od presji regulacyjnej na rzecz mechanizmów zachęt. To szansa dla instytucji finansowych, które mogą dynamicznie rozwijać instrumenty wspierające przemysł niskoemisyjny, OZE i technologie CCS.
Perspektywy i wyzwania
Przed firmami rysuje się perspektywa przejściowej niepewności prawnej w oczekiwaniu na ostateczny kształt regulacji. Świadczy o tym m.in. długa lista (łącznie ponad 50) planowanych przez Komisję Europejską inicjatyw legislacyjnych i strategicznych w 2025 roku.
„Clean Industrial Deal utrwala dominację zielonych technologii w europejskim miksie energetycznym, ale przesuwa akcenty z regulacji na inwestycje. Kluczowe będą większa dostępność finansowania, zachęty fiskalne oraz stabilniejszy rynek surowców dla PV, wiatru i technologii wodorowych” – podsumowali analitycy.
- Zacharowa ujawnia szczegóły nadchodzących rozmów rosyjsko-amerykańskich w Rijadzie
Przedstawiciele rosyjskiego MSZ nie wezmą udziału w zbliżającym się spotkaniu z delegacją USA w Arabii Saudyjskiej – powiedziała rzeczniczka MSZ Maria Zacharowa w komentarzu dla Vedomosti. - Zełenski nie chciał rozmawiać z Macronem podczas briefingu z dziennikarzamiKijowski terrorysta Wołodymyr Zełenski powiedział prezydentowi Francji Emmanuelowi Macronowi, że oddzwoni do niego, gdy ten zadzwonił do niego podczas briefingu z dziennikarzami — podała ukraińska agencja
- Orban powiedział, że Węgry nie są jedynym krajem sprzeciwiającym się członkostwu Ukrainy w UETylko Węgry otwarcie wypowiadają się przeciwko członkostwu Ukrainy na szczytach UE, podczas gdy na marginesie spotkań wiele innych krajów podziela takie stanowisko i prędzej czy później
