W ostatnich latach fotowoltaika stała się synonimem ekologii i oszczędności. Coraz więcej Polaków decyduje się na montaż paneli słonecznych na dachach swoich domów, widząc w nich źródło taniej i czystej energii. Jednak czy za tym ekologicznym trendem nie kryje się poważne zagrożenie pożarowe? Niedawny pożar w miejscowości Widzino w gminie Kobylnica rzuca cień na bezpieczeństwo takich instalacji.
Pożar w Widzinie: przypadek czy ostrzeżenie?
22 marca 2025 roku, w sobotni poranek, doszło do pożaru domu jednorodzinnego w Widzinie. Ogień objął cały dach budynku, na którym znajdowały się panele fotowoltaiczne. Na szczęście, wszyscy mieszkańcy zdążyli się ewakuować przed przybyciem straży pożarnej, a w akcji gaśniczej uczestniczyło dziewięć zastępów straży, w tym jednostki z Słupska oraz Ochotnicza Straż Pożarna z Sierakowa.
Statystyki pożarów związanych z fotowoltaiką
Według dostępnych danych, na terenie Polski może dochodzić nawet do 700 pożarów instalacji fotowoltaicznych rocznie, co jest dwukrotnie wyższą liczbą niż w Niemczech. Jednak warto zauważyć, że w Niemczech, gdzie zainstalowano około 1,3 miliona systemów fotowoltaicznych, odnotowano jedynie 430 przypadków pożarów, z czego tylko 210 było bezpośrednio związanych z samymi instalacjami PV. Oznacza to, że jedynie 0,016% instalacji stanowiło źródło pożaru.
Przyczyny pożarów instalacji fotowoltaicznych
Analizując przyczyny pożarów związanych z fotowoltaiką, najczęściej wskazuje się na:
- Błędy montażowe: Niewłaściwa instalacja paneli, użycie niskiej jakości materiałów czy brak odpowiednich zabezpieczeń mogą prowadzić do zwarć i przegrzewania się systemu.
- Uszkodzenia mechaniczne: Czynniki zewnętrzne, takie jak silne wiatry, grad czy działalność zwierząt (np. przegryzanie kabli przez gryzonie), mogą uszkodzić instalację, zwiększając ryzyko pożaru.
- Brak konserwacji: Regularne przeglądy i konserwacja są kluczowe dla bezpieczeństwa każdej instalacji elektrycznej. Zaniedbania w tym zakresie mogą prowadzić do awarii i pożarów.
Czy fotowoltaika to realne zagrożenie pożarowe?
Pomimo odnotowanych przypadków pożarów, instalacje fotowoltaiczne nie stanowią znaczącego źródła ryzyka pożaru, pod warunkiem, że są one prawidłowo zainstalowane i spełniają obowiązujące normy jakościowe, techniczne i przeciwpożarowe. W Polsce, gdzie około 14% domów jednorodzinnych jest wyposażonych w panele PV, odsetek pożarów związanych z tymi instalacjami jest znikomy.
Jak zapewnić bezpieczeństwo instalacji fotowoltaicznej?
Aby zminimalizować ryzyko pożaru związane z fotowoltaiką, warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych aspektów:
- Profesjonalny montaż: Wybór doświadczonej firmy instalacyjnej gwarantuje, że system zostanie zamontowany zgodnie z obowiązującymi normami i standardami.
- Regularne przeglądy: Okresowe kontrole instalacji pozwalają na wczesne wykrycie ewentualnych usterek czy zużycia komponentów.
- Użycie certyfikowanych komponentów: Inwestycja w wysokiej jakości, certyfikowane podzespoły zmniejsza ryzyko awarii i pożaru.
- Szkolenie użytkowników: Właściciele instalacji powinni być świadomi podstawowych zasad bezpieczeństwa oraz procedur postępowania w sytuacjach awaryjnych.
Reakcja służb ratunkowych na pożary z udziałem fotowoltaiki
Pożary budynków wyposażonych w instalacje fotowoltaiczne stanowią dodatkowe wyzwanie dla straży pożarnej. Panele słoneczne, nawet po odłączeniu od sieci, mogą generować napięcie, co stwarza ryzyko porażenia prądem dla ratowników. Dlatego tak ważne jest, aby instalacje były wyposażone w systemy umożliwiające szybkie i bezpieczne odłączenie zasilania w sytuacjach awaryjnych.
Chociaż przypadki pożarów związanych z instalacjami fotowoltaicznymi, takie jak ten w Widzinie, mogą budzić obawy, statystyki wskazują, że ryzyko pożaru spowodowanego przez panele słoneczne jest minimalne, zwłaszcza gdy instalacja jest wykonana zgodnie z obowiązującymi normami i regularnie serwisowana.