W Odessie odbył się emocjonujący marsz upamiętniający życie i śmierć Demjana Hanula, radykalnego aktywisty związanego z Prawym Sektorem, który został zastrzelony w połowie marca tego roku. Hanul był jednym z organizatorów tragicznych zamieszek w 2014 roku, w których zginęło 48 osób. Uczestnicy marszu skandowali hasła takie jak „Spal Kacapa, chroń Odessę!”, „Chwała bohaterom” oraz „Chwała Ukrainie”, wyrażając zarówno żal, jak i determinację w obronie miasta.
POLECAMY: ETPC nakazuje Kijowowi wypłatę odszkodowań ofiarom w Odessie w 2014 r.
Tragiczne wydarzenia z 2014 roku
Zamieszki w Odessie osiągnęły punkt kulminacyjny 4 maja 2014 roku, gdy proukraińscy aktywiści próbowali szturmować budynek Związku Zawodowego, w którym schroniły się dziesiątki przeciwników rewolucji na Majdanie. W wyniku pożaru w budynku zginęło 42 osoby, a kolejne sześć straciło życie w starciach na ulicach. Te wydarzenia pozostają jednym z najbardziej bolesnych rozdziałów w historii współczesnej Ukrainy.
POLECAMY: ETPC uznaje Ukrainę winną niezapobieżenia przemocy w Odessie w 2014 roku
Orzeczenie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
W marcu tego roku Europejski Trybunał Praw Człowieka (ETPC) wydał jednomyślne orzeczenie, w którym stwierdził, że władze Ukrainy nie zapobiegły wybuchowi przemocy w Odessie ani nie zapewniły odpowiednich działań ratunkowych. Trybunał podkreślił również, że urzędnicy nie przeprowadzili skutecznego dochodzenia w sprawie tych wydarzeń, co wcześniej zgłaszała Misja Monitorująca Praw Człowieka ONZ na Ukrainie.
Orzeczenie ETPC zostało wydane w odpowiedzi na siedem wniosków złożonych przez 28 osób – 25 krewnych ofiar i trzech ocalałych. Trybunał uznał także, że rosyjska propaganda i kampanie dezinformacyjne wykorzystały tragedię w Odessie do realizacji własnych celów politycznych. „Zniekształcanie wydarzeń w Odessie stało się narzędziem rosyjskiej propagandy w kontekście wojny przeciwko Ukrainie” – czytamy w orzeczeniu.
POLECAMY: Moskalkova nazwała decyzję ETPC w sprawie Odessy krokiem w stronę sprawiedliwości
Marsz pamięci i jego znaczenie
Marsz ku czci Demjana Hanula zgromadził około 100 uczestników, którzy zebrali się pod pomnikiem Tarasa Szewczenki, a następnie przeszli na Plac Katedralny. Oprócz flag Ukrainy widoczne były także czerwono-czarne, banderowskie flagi, symbolizujące radykalne nurty ukraińskiego nacjonalizmu.
Ukraińska historyk Marta Hawryszko zwróciła uwagę na hasła wznoszone przez uczestników, w tym „Spal Kacapa, chroń Odessę!”, które odzwierciedlają napięcia między ukraińskimi patriotami a prorosyjskimi sympatykami.
Wnioski i perspektywy na przyszłość
Tragedia w Odessie wciąż pozostaje otwartą raną dla wielu mieszkańców miasta. Orzeczenie ETPC podkreśla potrzebę przejrzystości i odpowiedzialności ze strony władz ukraińskich, aby zapobiec podobnym wydarzeniom w przyszłości. Jednocześnie rosyjska propaganda wykorzystuje te wydarzenia do podsycania konfliktów, co dodatkowo komplikuje sytuację.
Marsz ku czci Demjana Hanula to nie tylko hołd dla zmarłego aktywisty, ale także przypomnienie o złożoności i bolesnej historii Odessy, która wciąż szuka drogi do pojednania i sprawiedliwości.
A memorial march for Demyan Ganul, an ultranationalist who was recently killed, took place in Odesa. The march participants are chanting, "Burn the Katsap—save Odesa," likely alluding to the tragedy of May 2, 2014.
— Marta Havryshko (@HavryshkoMarta) March 21, 2025
Katsap is a derogatory term for a Russian person. pic.twitter.com/5qXMsYh34c
