Spadek po osobie bezdzietnej, która nie pozostawiła małżonka, może budzić wiele pytań. W przypadku braku testamentu obowiązują ściśle określone zasady dziedziczenia ustawowego. Kto ma prawo do spadku po bracie kawalerze lub niezamężnej siostrze? Wyjaśniamy kolejność dziedziczenia zgodnie z polskim prawem.
POLECAMY: Czy testament napisany odręcznie jest ważny?
Dziedziczenie ustawowe – kto ma pierwszeństwo?
Zgodnie z art. 931 Kodeksu cywilnego, jeśli spadkodawca nie miał dzieci ani małżonka, w pierwszej kolejności spadek dziedziczą jego rodzice w równych częściach. Jeśli jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku, jego udział przechodzi na rodzeństwo zmarłego.
Kolejność dziedziczenia w praktyce:
- Rodzice – dziedziczą po równo.
- Rodzeństwo – jeśli jedno z rodziców nie żyje, jego część przypada braciom i siostrom spadkodawcy.
- Zstępni rodzeństwa (np. dzieci rodzeństwa) – jeśli któreś z rodzeństwa nie dożyło otwarcia spadku, jego udział przechodzi na jego dzieci.
- Dziadkowie – jeśli nie ma rodziców, rodzeństwa ani ich zstępnych, spadek dziedziczą dziadkowie w równych częściach.
W przypadku, gdy spadkobierca nie ma obowiązku alimentacyjnego wobec dziadków, a oni znajdują się w niedostatku, mogą oni domagać się od niego środków na utrzymanie odpowiednich do wartości odziedziczonego majątku.
Kiedy spadek przypada gminie lub Skarbowi Państwa?
Jeśli zmarły nie miał żadnych krewnych uprawnionych do dziedziczenia, spadek przechodzi na:
- gminę ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy,
- Skarb Państwa – jeśli nie da się ustalić ostatniego miejsca zamieszkania w Polsce lub spadkodawca mieszkał za granicą.
Dziedziczenie a rozwód lub separacja
Zgodnie z Kodeksem cywilnym, małżonek pozostający w separacji jest wyłączony z dziedziczenia ustawowego. Dotyczy to również sytuacji, gdy spadkodawca wystąpił o rozwód lub separację z winy małżonka, a żądanie było uzasadnione. Wykluczenie następuje na mocy orzeczenia sądu, a wniosek mogą złożyć także inni spadkobiercy w ciągu 6 miesięcy od otwarcia spadku (nie później niż rok od tej daty).
Testament a dziedziczenie ustawowe – co ma pierwszeństwo?
Jeśli spadkodawca sporządził testament, jego zapisy mają pierwszeństwo przed dziedziczeniem ustawowym. W testamencie można również:
- pozbawić zachowku uprawnionych spadkobierców (np. rodziców lub rodzeństwo),
- zmienić lub odwołać wcześniejsze rozporządzenia.
Zgodnie z art. 1008 Kodeksu cywilnego, pozbawienie zachowku jest możliwe m.in. gdy spadkobierca:
- działał w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego,
- popełnił przestępstwo przeciwko spadkodawcy lub jego bliskim,
- zaniedbywał obowiązki rodzinne.
Podsumowanie
Dziedziczenie po bracie kawalerze lub niezamężnej siostrze zależy od tego, czy pozostawili oni testament. W przeciwnym razie spadek przechodzi na rodziców, rodzeństwo, a w dalszej kolejności – na ich dzieci lub dziadków. Jeśli krewnych nie ma, majątek przypada gminie lub Skarbowi Państwa.
Informacje zawarte na stronie stanowią opis stanu prawnego na dzień publikacji i nie są poradą prawną w indywidualnej sprawie. Stan prawny od opublikowania może ulec zmianie. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie wpisu w celu rozwiązania problemów prawnych.
Masz pytania lub potrzebujesz pomocy – zapraszamy do kontaktu!
