Odmowa świadczenia medycznego osobie niezaszczepionej niezgodna z prawem

Od kilku dni otrzymujemy wiele @ z pytaniami czy lekarz, pielęgniarka, SOR czy też Szpital może odmówić świadczenia medycznego osobie niezaszczepionej lub poinformować ją, że taka usługa jest udzielana ostatni raz i przy następnej wizycie należy posiadać certyfikat zaszczepienia, aby usługa była realizowana. W przesyłanych do nas @ pytacie również, czy można ograniczyć niezaszczepionemu korzystanie z turnusów rehabilitacyjnych. 

Z uwagi na ilość zapytań, jakie otrzymujemy widzimy, że sytuacja ta kolejny raz z uwagi na okres infekcyjny się nasila. W związku z tym postanowiliśmy w tym artykule rozwiać Państwa wątpliwości oraz wskazać podstawy prawne do wali o swoje prawa. Niniejszy artykuł ma także wskazać Państwu podstawy prawne, aby taką osobę czy jednostkę medyczną pociągnąć do odpowiedzialności karnej. 

Na początek zacznijmy od tego, że zgodnie z ustawą o zwalczaniu chorób zakaźnych, szczepienie ochronne tj. podanie szczepionki przeciw chorobie zakaźnej w celu sztucznego uodpornienia przeciwko tej chorobie (art. 2 pkt 26 ustawy o zwalczaniu chorób zakaźnych) może być obowiązkowe, o ile szczepienie takie zostało ujęte w wykazie szczepień, określonych przez ministra właściwego do spraw zdrowia (art. 17 ust. 10 ustawy o zwalczaniu chorób zakaźnych). Szczepienie przeciwko COVID (o ile można to nazwać szczepieniem) nie jest objęte wykazem szczepień obowiązkowych, a zatem pozostaje nieobowiązkowe.

Zgodnie z zasadą prokonstytucyjnej wykładni prawa należy w tym miejscu wskazać na art. 31 Konstytucji RP, z jakiego wynika, że każdy ma obowiązek szanować prawa i wolności innych, a zwłaszcza nikogo nie wolno zmuszać do tego co jest nakazane prawem. Z powyższego artykułu wynika zatem jednoznacznie, że lekarz nie może przymuszać nikogo do szczepienia pod groźbą odmowy wykonania świadczenia medycznego.

Warto w tym miejscu będzie również przywołać literalne brzmienie art. 68 ust 1 Konstytucji RP, z jakiego wprost wynika, że każdy ma prawo do ochrony zdrowia co w konsekwencji powoduje, że lekarz nie ma praw odmowy sługi medycznej nawet osobie niezaszczepionej szczepionkami obowiązkowymi. Nasze twierdzenie jest również poparte w ust. 2 art. 68 Konstytucji, z jakiego wynika, iż nie może pozbawiać człowieka prawa do ochrony życia i zdrowia.

Wykonaniem powyżej przywołanych norm konstytucyjnych jest w szczególności ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. W szczególności zakres realizacji usług medycznych regulują art. 1 ust 1, art. 2, art. 6 – 10, art. 15 tej ustawy.

Na tej podstawie stanowczo należy podkreślić, iż lekarze nie posiadają prawa do odmowy leczenia w przypadku braku zaszczepienia przeciwko COVID.

W przypadku odmowy przez pielęgniarkę lub lekarza udzielania pomocy medycznej wiąże się ze złamaniem w przypadku pielęgniarki art. 12 ust. 1 ustawy o zawodzie pielęgniarki a przez lekarza art. 30 ustawy o zawodzie lekarza i powoduje to że ponoszą oni odpowiedzialność karną.

Pozbawienie niezaszczepionej osoby nieobowiązkową „szczepionką” przeciwko COVID jest również sprzeczne z art. 5 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, z którego wprost wynika, że: „Kierownik podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych lub upoważniony przez niego lekarz może ograniczyć korzystanie z praw pacjenta w przypadku wystąpienia zagrożenia epidemicznego, lub ze względu na bezpieczeństwo zdrowotne pacjentów, a w przypadku praw, o których mowa w art. 33 prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, ust. 1, także ze względu na możliwości organizacyjne podmiotu”.

W tym miejscu warto dodać, że zgodnie z zasadą proporcjonalności art. 5 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta jest wyjątkiem od zasady ochrony praw pacjenta oraz poszanowania praw człowieka i musi być interpretowany ściśle, przy zachowaniu tej zasady.

Na podstawie powyższej interpretacji stwierdzić należy, że ani lekarz, ani pielęgniarka czy ratownik medyczny nie posiadają obecnie delegacji ustawowej do odmowy realizacji świadczenia medycznego osobie niezaszczepionej eksperymentalną szczepionką przeciwko COVID.

KONKLUZJA:

W przypadku gdy dochodzi do zawinionego naruszenia prawa pacjenta (np. przyjęcie do hospicjum stacjonarnego, oddziału medycyny paliatywnej, rozpoczęcia rehabilitacji w ramach turnusu rehabilitacyjnego) przez podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych, poszkodowanej osobie służy m.in. roszczenie o zapłatę zadośćuczynienia pieniężnego (art. 4 ust. 1 o ustawy prawach pacjenta, odsyłający do art. 448 k.c.)

Nieuprawnione przetwarzanie danych, odnoszących się do zaszczepienia przeciwko COVID, może również skutkować nałożeniem na podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych, kar pieniężnych przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych, zgodnie z przepisami art. 83 RODO oraz art. 102 ust. 1 pkt 1 ustawy o ochronie danych osobowych. W tym przypadku można również złożyć zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 107 ust 2 ustawy o ochronie danych osobowych przeciwko każdej osobie, która próbuje bez delegacji ustawowej pozyskać dane o zaszczepieniu.

Odmowa udzielnie pomocy przez personel medyczny osobie czystej krwi może również wiązać się z odpowiedzialnością karną poszczególnych lekarzy, pielęgniarek, czy położonych z art. 160, art. 162 k.k. lub art. 155 k.k.

Na samym już końcu niniejszego artykułu odnieść należy się do Rozporządzenia RM z dnia 06 maja 2021 roku w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. Poz. 861 z późn. zm.), w jakim ustawodawca uzależnił dostęp do niektórych świadczeń (np. przyjęcie do hospicjum stacjonarnego, oddziału medycyny paliatywnej, rozpoczęcia rehabilitacji w ramach turnusu rehabilitacyjnego), od wykonania testu diagnostycznego i jego wyniku, w kierunku wirusa SARS-COV-2, przy czym w niektórych przypadkach z wykonania testu i przedstawienia jego wyniku zwolniono osoby zaszczepione przeciwko COVID-19 nawet one nie dopuszczają odmowy lub ograniczenia dostępu do świadczeń zdrowotnych, z uwagi na niezaszczepienie danej osoby przeciwko COVID-19.

Na tej podstawie uznać należy, że art. 17 ww. Rozporządzenia za sprzeczny z prawem, ponieważ wprowadza on dyskryminację osób niezaszczepionych przeciwko COVID.

Jeśli komuś z Państwa podmiot medyczny odmówił z tego powodu realizacji świadczenia medycznego, warto rozważyć wniesienie skargi do RPP, Oddziału Wojewódzkiego NFZ, Rzecznika Rządu ds. Różnego Traktowania, a także należy rozważyć możliwość złożenia zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez personel medyczny odmawiający z tego powodu realizacji świadczenia medycznego. Ponadto każda osoba poszkodowana posiada prawo dochodzenia zadośćuczynienia za naruszenie dobra osobistego na drodze cywilnoprawnej.

Mamy nadzieję, że niniejszy artykuł pomoże Państwu w walce o prawo do leczenia i świadczeń rehabilitacyjnych.

Wspomóż naszą walkę o wolność poprzez wpłatę dowolnej kwoty na nasz rachunek bankowy: 04 1020 3903 0000 1402 0122 6752

---

Przypominamy, o naszej akcji bezpłatnych porad prawnych z zakresu problemów z COVID.
Porada prawna indywidualna jest udzielana jeśli temat nie jest przez nas poruszony na BLOGU.

Na zlecenie indywidualne (płatne) klienta nasza Kancelaria przygotuje również wszelkie pisma w zakresie spraw związanych z COVID.

Informujemy ponadto, że Kancelaria świadczy pełen wachlarz usług prawnych z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego, spadkowego, upadłościowego, gospodarczego, karnego, pracy, handlowego.

Jeśli potrzebujesz pomocy, napisz do nas na adres @: covid@legaartis.pl lub zadzwoń 579636527, 222668618.

Jeśli uważacie Państwo, że nasza pomoc, jaką od nas otrzymujecie, zasługuje na wparcie pracowników Kancelarii, możecie nas wspomóc poprzez wpłatę dowolnej kwoty na rachunek bankowy Kancelarii LEGA ARTIS:

Anonimowe wsparcie Bitcoin:
bc1qfl2rqa97lknlrfgs9c9qqjp5ftqtkv7wf4q0at

Anonimowe wsparcie Ethereum:
0x45a3c849BCa45A6444A24cdF30708695498a3F6b

Wsparcie paypal:
https://paypal.me/legaartis

Dane do przelewu:
Nr konta: 04 1020 3903 0000 1402 0122 6752
Kancelaria Lega Artis
ul. Przasnyska 6a lok 336a
01-756 Warszawa
Tytuł: “darowizna na działalność”
IBAN: PL04102039030000140201226752

Jesteśmy do Waszej dyspozycji:
Pn. – czw.: 11:00 – 17:00
Piątek: 10:00 – 15:00

Serdecznie dziękujemy wszystkim osobom za dotychczas udzielone nam wsparcie finansowe.