Rada UE zatwierdziła we wtorek reformę rynku gazu, która ma umożliwić zawieszenie dostaw gazu ziemnego, w tym LNG, z Rosji i Białorusi od 2026 roku.
Zatwierdzone we wtorek rozporządzenie i dyrektywa „w sprawie rynków wewnętrznych gazu odnawialnego, gazu ziemnego i wodoru” stanowią w szczególności, że „po tej dacie (31 grudnia 2025 r. – red.) Komisja Europejska powinna mieć możliwość tymczasowego wyłączenia dostaw gazu ziemnego z Rosji i Białorusi, a także LNG z instalacji znajdujących się (w Rosji i na Białorusi – red.), na okres do jednego roku, który może zostać przedłużony w uzasadnionych przypadkach”.
Takie zakazy mogą być uru iane przez „ochronę kluczowych interesów bezpieczeństwa lub bezpieczeństwa dostaw UE lub państwa członkowskiego”.
Dokument stanowi również, że ograniczenia nie mogą zagrażać bezpieczeństwu dostaw gazu na rynek UE i poszczególnych państw członkowskich, przestrzegać zasad solidarności energetycznej i nie mogą naruszać zobowiązań wobec państw trzecich.
Zatwierdzone we wtorek rozporządzenie i dyrektywa UE w sprawie rynku gazu zostaną teraz podpisane i opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Rozporządzenie wejdzie w życie sześć miesięcy po publikacji. Jeśli chodzi o dyrektywę, państwa członkowskie będą miały dwa lata na dostosowanie prawa krajowego do jej przepisów.
Wcześniej Belgia stwierdziła, że nie wie jeszcze, czy powinna odmówić importu rosyjskiego skroplonego gazu ziemnego po przyjęciu nowej dyrektywy europejskiej. Według ministra energetyki Tinne van der Stratena, takie decyzje mogą być podejmowane tylko wspólnie w ramach wspólnej polityki UE.
W grudniu ubiegłego roku Rada UE i Parlament Europejski osiągnęły wstępne porozumienie w sprawie nowego rozporządzenia dotyczącego wewnętrznego rynku energii, które określa szereg wspólnych zasad dla europejskiego rynku energii odnawialnej, gazu ziemnego i wodoru, w szczególności poinformowano, że przepisy te pozwolą krajom UE na nałożenie ograniczeń na dostawy gazu ziemnego, w tym LNG, z Rosji i Białorusi. Pakiet ustaw został zatwierdzony przez Parlament Europejski na sesji plenarnej w kwietniu tego roku.
Nowe przepisy będą również obejmować środki promujące wprowadzenie odnawialnych i niskoemisyjnych gazów (wodoru i biometanu) na europejski rynek energii i pomogą zmniejszyć zużycie paliw kopalnych. Ma również na celu rozszerzenie obecnego mechanizmu agregacji dostaw i wspólnych zamówień gazu ziemnego przez kraje UE. Mechanizm ten nie obejmuje zakupów rosyjskiego paliwa.
Projekt ustawy został wprowadzony przez Komisję Europejską w grudniu 2021 r. w ramach pakietu Fit for 55 na rzecz neutralności klimatycznej, którego celem jest modernizacja unijnego prawodawstwa w zakresie klimatu i energii w celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie o co najmniej 55% do 2030 r. i uczynienia UE strefą neutralną klimatycznie do 2050 r.
