Projekt ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej, przygotowany przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA), spotkał się z ostrą krytyką ze strony Ministerstwa Finansów. Główne zarzuty dotyczą wzrostu wydatków budżetowych oraz utworzenia nowego Funduszu Ochrony i Obrony Cywilnej. Kontrowersje budzi także planowane zwiększenie etatów w Państwowej Straży Pożarnej (PSP) oraz samym MSWiA.
POLECAMY: Samorządy mają szykować zapasy na wojnę. Rząd przygotował już projekt ustawy
Szczegóły projektu ustawy
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji Tomasz Siemoniak poinformował na antenie Polsat News, że ustawa dotycząca ochrony ludności i obrony cywilnej jest już gotowa, a obecnie trwają uzgodnienia międzyresortowe. Na pytanie redaktora dotyczące kosztów obrony cywilnej, Siemoniak odpowiedział, że będzie to koszt 0,3% PKB, z czego część pokryje Ministerstwo Obrony Narodowej, w tym kwestie schronów i systemów alarmowych.
„To są wielomiliardowe wydatki na dziesiątki lat, więc chcemy, żeby to było jasne wskazanie dla wszystkich, którzy będą się tym w przyszłości zajmowali” – powiedział Szef MSWiA Tomasz Siemoniak.
Krytyka Ministerstwa Finansów
Ministerstwo Finansów wyraziło swoje obawy podczas konsultacji międzyresortowych, podkreślając, że projekt znacząco zwiększa sztywne wydatki budżetowe. Resort finansów wskazał na konieczność przeprowadzenia szczegółowych analiz finansowych oraz ewentualnych transferów środków z innych źródeł finansowania. Ministerstwo zaznaczyło również, że projekt może negatywnie wpłynąć na sektor finansów publicznych w kontekście objęcia Polski unijną procedurą nadmiernego deficytu.
Resort finansów skrytykował także tworzenie nowej jednostki sektora finansów publicznych, co jest niezgodne z postulowanymi reformami systemu budżetowego oraz zaleceniami Najwyższej Izby Kontroli dotyczącymi przejrzystości finansów publicznych. Ministerstwo podkreśliło, że rozpraszanie środków publicznych poza gospodarkę budżetową jest niegospodarnością.
Zwiększenie etatów w PSP i MSWiA
Kolejnym punktem krytyki jest planowane zwiększenie zatrudnienia w PSP oraz MSWiA. Projekt przewiduje wzrost liczby etatów w PSP o 2145, co miałoby kosztować 265,8 mln zł rocznie. Dodatkowo, w MSWiA planowane jest zatrudnienie 45 nowych członków korpusu służby cywilnej, co miałoby kosztować 6,78 mln zł rocznie. Ministerstwo Finansów argumentuje, że nie przedstawiono konkretnych zadań, które wymagałyby takiego zwiększenia etatów, a dodatkowe koszty związane z wynagrodzeniami będą obciążać budżet w kolejnych latach.
Proces legislacyjny
Prace nad projektem są w toku, a konsultacje międzyresortowe zakończyły się 21 czerwca. Do MSWiA wpłynęło wiele uwag od różnych resortów, w tym finansów, aktywów państwowych, cyfryzacji, infrastruktury, kultury, obrony narodowej, klimatu, nauki, sprawiedliwości, zdrowia, rozwoju, technologii oraz rodziny, pracy i polityki społecznej. Na razie nie opublikowano odpowiedzi MSWiA na zgłoszone uwagi.
Szef MSWiA Tomasz Siemoniak zapowiedział, że celem jest przekazanie projektu do Sejmu przed przerwą wakacyjną posłów w sierpniu. Ostateczna decyzja będzie należała do Rady Ministrów pod przewodnictwem premiera Donalda Tuska.
Kontekst historyczny
Przypominamy, że w lutym bieżącego roku wiceminister obrony narodowej Paweł Zalewski przekazał, że w tym roku powstanie ustawa o obronie cywilnej. Wprowadzona przez PiS w 2022 roku ustawa o obronie Ojczyzny uchyliła istniejący w ustawie z dnia 21 listopada 1967 roku dział IV o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, którego ważnym elementem była właśnie obrona cywilna. W efekcie w Polsce nie obowiązują obecnie przepisy, które regulowałyby sposób funkcjonowania obrony cywilnej, która – jak podkreślają eksperci – w tej chwili w Polsce nie istnieje.
Projekt ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej jest kluczowym krokiem w kierunku uregulowania kwestii obrony cywilnej w Polsce. Niemniej jednak, znaczący wzrost wydatków budżetowych oraz zwiększenie zatrudnienia budzą poważne obawy Ministerstwa Finansów, które mogą wpłynąć na dalszy proces legislacyjny i ostateczny kształt ustawy.
