Ministerstwo Edukacji Narodowej (MEN), we współpracy z Instytutem Badań Edukacyjnych (IBE), rozpoczęło prace nad wprowadzeniem zmian w systemie oceniania uczniów w Polsce. Celem tych działań jest uproszczenie procesu oceniania i dostosowanie go do współczesnych potrzeb edukacyjnych. Zgodnie z informacjami opublikowanymi przez Dziennik Gazetę Prawną, pierwsze propozycje zmian mają zostać przedstawione już na początku 2024 roku. Czeka nas prawdziwa rewolucja w sposobie oceniania uczniów, w tym zmiana podejścia do ocen cząstkowych oraz finalnych, które tradycyjnie są przyznawane na podstawie stopni.
Edukacyjne konsultacje: Nauczyciele i eksperci na pierwszym planie
Ministerstwo Edukacji Narodowej chce, aby wprowadzane zmiany były konsultowane z szerokim gronem nauczycieli i przedstawicieli środowiska edukacyjnego. Z tego powodu MEN zaplanowało konferencje wojewódzkie oraz przeprowadzenie badań ankietowych przez System Informacji Oświatowej. Celem tych konsultacji jest zebranie opinii od nauczycieli, rodziców oraz uczniów na temat proponowanych rozwiązań.
Jak zaznacza Kacper Lawera, dyrektor departamentu komunikacji MEN, resort edukacji nie zamierza narzucać rozwiązań, które byłyby nieakceptowane przez nauczycieli. Wszelkie zmiany mają być wprowadzane w sposób elastyczny, z uwzględnieniem praktycznych potrzeb środowiska oświatowego, co daje nauczycielom swobodę w wyborze metod oceniania w trakcie roku szkolnego.
Zmiana w systemie oceniania: od stopni do opisów i „zal”
Jednym z głównych celów MEN jest przeanalizowanie potrzeby stosowania ocen cyfrowych w klasach I-III szkoły podstawowej. W ramach reformy rozważane jest również zastąpienie tradycyjnych ocen (np. „1-6”) systemem ocen opisowych. Takie podejście mogłoby dać nauczycielom większą elastyczność w ocenianiu postępów uczniów, a także pozwoliłoby lepiej dostosować formę oceniania do indywidualnych potrzeb uczniów.
Propozycje ekspertów IBE zakładają także wprowadzenie systemu zaliczeniowego na poziomie szkół średnich. W przypadku niektórych przedmiotów, szczególnie w starszych klasach szkół średnich, uczniowie mogliby otrzymywać zaliczenie zamiast tradycyjnej oceny, co wpłynęłoby na sposób motywowania uczniów do nauki oraz na ocenianie postępów w danym przedmiocie.
Kiedy zmiany wejdą w życie?
Na razie ministerstwo nie podało dokładnych terminów, kiedy zmiany wejdą w życie. Jednak już w 2024 roku, na podstawie konsultacji z nauczycielami, mają zostać opracowane rekomendacje dotyczące wprowadzenia nowych zasad oceniania. Zgodnie z zapowiedziami MEN, w przyszłym roku szkolnym nauczyciele będą mogli wprowadzać nowe formy oceniania w klasach I-III, a także w szkołach średnich. Należy jednak pamiętać, że w dalszym ciągu na zakończenie semestru będą wystawiane oceny cyfrowe, jednak z większą elastycznością w ich przyznawaniu.
Edukacja w Polsce: z jakimi problemami borykają się nauczyciele?
Obecnie polski system edukacyjny boryka się z wieloma wyzwaniami związanymi z ocenianiem uczniów. Jednym z głównych problemów, który jest podnoszony przez nauczycieli, jest zbyt sztywne podejście do ocen. System oceniania w szkołach w Polsce jest często krytykowany za to, że nie uwzględnia różnic w tempie nauki uczniów. Wprowadzając zmiany w systemie oceniania, ministerstwo ma nadzieję, że uda się rozwiązać przynajmniej część z tych problemów. Warto również zauważyć, że nauczyciele już teraz mają pewną swobodę w wyborze metod oceniania w trakcie roku szkolnego.
Nowe zasady oceniania: co o nich sądzą nauczyciele?
Nauczyciele, którzy zostali zapytani o zmiany, zwracają uwagę na potrzebę większej indywidualizacji oceniania. Zgadzają się, że oceny cyfrowe mogą być zbyt ogólne i nie odzwierciedlają pełni postępów ucznia, szczególnie w młodszych klasach szkoły podstawowej. Zamiast surowych ocen, nauczyciele sugerują, by większą uwagę przykładać do ocen opisowych, które mogą lepiej odzwierciedlać zarówno postępy, jak i trudności ucznia.
Eksperci podkreślają również, że zmiany te mogą przynieść korzyści nie tylko uczniom, ale także nauczycielom, którzy będą mogli skupić się na rozwoju dziecka, a nie na sztywnej klasyfikacji. System zaliczeń może również zmniejszyć stres związany z ocenami, pozwalając na bardziej elastyczne podejście do nauki.
Zmiany w ocenianiu: szansa czy zagrożenie?
Proponowane zmiany mogą stanowić zarówno szansę, jak i zagrożenie dla polskiego systemu edukacji. Z jednej strony, elastyczność w ocenianiu i możliwość stosowania ocen opisowych mogą prowadzić do bardziej zindywidualizowanego podejścia do uczniów. Z drugiej strony, zmiany mogą spotkać się z oporem części środowiska nauczycielskiego, które obawia się, że nowe zasady będą trudniejsze do wdrożenia, a także mogą prowadzić do chaosu w systemie edukacyjnym.
Bez względu na to, jakie ostateczne decyzje zostaną podjęte, jedno jest pewne: zmiany w systemie oceniania są nieuniknione i mogą na zawsze zmienić polski system edukacji.
