Ministerstwo Edukacji Narodowej przygotowuje rewolucyjne zmiany w organizacji zajęć szkolnych w odpowiedzi na coraz częstsze ekstremalne warunki pogodowe. Minister edukacji Barbara Nowacka zapowiedziała, że nowe regulacje wejdą w życie jeszcze przed sezonem letnim, co ma poprawić bezpieczeństwo uczniów w czasie upałów. To odpowiedź na problem, który dotychczas był marginalizowany – w Polsce nie istniały żadne przepisy pozwalające na zmianę organizacji zajęć w związku z wysokimi temperaturami.
Zmiany w organizacji zajęć szkolnych
Ministerstwo zaproponowało szereg rozwiązań, które mają pomóc szkołom w dostosowaniu się do nowych wyzwań klimatycznych. Wśród propozycji znajdują się:
- skrócenie czasu trwania lekcji podczas fal upałów,
- zdalne nauczanie w ekstremalnych przypadkach,
- instalacja systemów klimatyzacji i wentylacji w szkołach,
- wprowadzenie programów edukacyjnych dotyczących ochrony zdrowia podczas upałów.
Nowe przepisy będą szczególnie ważne w okresach letnich, kiedy to temperatury w Polsce coraz częściej przekraczają 30°C. Jak wskazują badania meteorologiczne, w ostatnich latach średnia liczba dni upalnych wzrosła niemal dwukrotnie.
Obecne przepisy – dlaczego są niewystarczające?
Dotychczas regulacje dotyczące zawieszania zajęć w szkołach ograniczały się do niskich temperatur. Zgodnie z obecnym prawem dyrektorzy mogą zawiesić zajęcia, gdy temperatura w salach lekcyjnych spadnie poniżej 18°C lub na zewnątrz wynosi -15°C. Brakuje jednak analogicznych zapisów dotyczących upałów, mimo że te mogą być równie niebezpieczne.
Eksperci alarmują, że wysoka temperatura ma istotny wpływ na koncentrację uczniów, ich samopoczucie, a nawet zdrowie. Problem dotyczy szczególnie najmłodszych dzieci, których organizmy są mniej odporne na przegrzanie. Podczas upałów wzrasta ryzyko odwodnienia, osłabienia organizmu czy udarów cieplnych.
Jakie korzyści przyniosą nowe przepisy?
1. Bezpieczeństwo uczniów:
Wprowadzenie jasnych wytycznych ma przede wszystkim chronić zdrowie dzieci. Według danych Ministerstwa Zdrowia, w ostatnich latach odnotowano wzrost hospitalizacji dzieci z powodu odwodnienia i udarów cieplnych podczas fal upałów.
2. Jasne zasady dla szkół:
Dyrektorzy i nauczyciele często są pozostawieni sami sobie w podejmowaniu decyzji w ekstremalnych warunkach. Nowe przepisy mają wyeliminować te wątpliwości i zapewnić szkołom jednolite procedury postępowania.
3. Edukacja na temat ochrony zdrowia:
Ministerstwo planuje również wprowadzenie elementów edukacji zdrowotnej do programów nauczania. Uczniowie mają się nauczyć, jak rozpoznawać objawy przegrzania organizmu oraz dlaczego odpowiednie nawodnienie jest kluczowe w czasie upałów.
Przygotowanie szkół do zmian klimatu
Jednym z kluczowych elementów nowych przepisów będzie dostosowanie infrastruktury szkolnej do zmieniających się warunków pogodowych. Ministerstwo zapowiedziało, że w pierwszej kolejności wsparcie finansowe otrzymają szkoły z terenów szczególnie narażonych na fale upałów. Szkoły mają zostać wyposażone w nowoczesne systemy klimatyzacji oraz wentylacji, co ma zapewnić odpowiednie warunki nauki nawet w ekstremalnych temperaturach.
Koszty tych inwestycji mają zostać częściowo pokryte z funduszy unijnych oraz budżetu państwa. Zgodnie z wstępnymi szacunkami, na modernizację placówek zostanie przeznaczone około 500 milionów złotych w ciągu najbliższych pięciu lat.
Zdalne nauczanie jako rozwiązanie awaryjne
W wyjątkowych przypadkach, gdy temperatura przekroczy określony poziom, szkoły będą mogły przejść na tryb zdalny. Będzie to opcja stosowana jedynie w sytuacjach krytycznych, kiedy prowadzenie zajęć stacjonarnych stanie się niemożliwe. Przewidziane są również specjalne wytyczne dla nauczycieli, dotyczące dostosowania programu zajęć online do potrzeb uczniów podczas fal upałów.
Edukacja zdrowotna w szkołach
Planowane zmiany obejmują także rozwój programów edukacyjnych w zakresie zdrowia. W ramach lekcji wychowawczych lub edukacji zdrowotnej uczniowie będą uczyć się, jak dbać o nawodnienie organizmu, unikać przegrzania oraz jak reagować w przypadku wystąpienia objawów udaru cieplnego.
Edukacja ma objąć również rodziców, którzy będą otrzymywać regularne informacje na temat zagrożeń wynikających z wysokich temperatur oraz zasad ochrony dzieci przed skutkami upałów.
Nowe przepisy już w 2025 roku?
Ministerstwo Edukacji Narodowej zapowiada, że nowe regulacje wejdą w życie najpóźniej we wrześniu 2025 roku. Zmiany te są częścią szerszej strategii dostosowania polskiego systemu edukacji do zmieniających się warunków klimatycznych. Projekt jest obecnie konsultowany z ekspertami i dyrektorami szkół, a jego szczegóły mają zostać opublikowane w najbliższych miesiącach.