W ostatnich latach liczba Żydów z Izraela składających wnioski o polskie obywatelstwo wzrosła w sposób zauważalny. Jak podaje „Gazeta Wyborcza”, w ciągu kilku lat liczba takich wniosków podwoiła się. Ta sytuacja wywołała napięcia i problemy organizacyjne w Mazowieckim Urzędzie Wojewódzkim, który nie nadąża z rozpatrywaniem rekordowej liczby zgłoszeń.
Powody wzrostu zainteresowania polskim obywatelstwem
Według „Gazety Wyborczej”, Żydzi z Izraela oficjalnie deklarują chęć studiowania w Polsce, jednak prawdziwe motywacje wydają się bardziej pragmatyczne. Polskie obywatelstwo, a wraz z nim możliwość posiadania paszportu Unii Europejskiej, traktowane jest jako zabezpieczenie na wypadek sytuacji kryzysowej. Posiadanie takiego dokumentu otwiera drogę do swobodnego przemieszczania się i osiedlania w krajach UE, co może mieć kluczowe znaczenie w nieprzewidzianych okolicznościach.
Procedury ułatwiające uzyskanie obywatelstwa
Proces uzyskania polskiego obywatelstwa jest stosunkowo prosty dla osób, które mogą wykazać się posiadaniem polskich przodków. Obywatelstwo polskie jest przekazywane z rodzica na dziecko, co oznacza, że nawet osoby mające przodków z XIX wieku mogą ubiegać się o ten status. Jak zaznacza „Gazeta Wyborcza”, to prawo jest szeroko wykorzystywane przez Żydów z Izraela, których przodkowie wyemigrowali z Polski.
Problemy z obsługą wniosków
Wszystkie wnioski składane przez Żydów z Izraela obsługiwane są przez Mazowiecki Urząd Wojewódzki. Niestety, urząd ten boryka się z poważnymi trudnościami organizacyjnymi. Z powodu braku wystarczającej liczby pracowników, czas oczekiwania na rozpatrzenie wniosku wydłużył się do półtora roku. Taka sytuacja budzi frustrację wnioskodawców, z których część zdecydowała się na złożenie pozwów przeciwko polskiemu urzędowi.
Statystyki: skala wzrostu zainteresowania
Według danych „Gazety Wyborczej”, w 2022 roku o polski paszport wnioskowało 4 tysiące Żydów z Izraela. W 2024 roku, jeszcze przed zakończeniem czwartego kwartału, liczba ta wzrosła do 8 tysięcy. To imponujący wzrost, który unaocznia skalę zainteresowania polskim obywatelstwem w tym środowisku.
Historyczne ograniczenia
Nie wszyscy Żydzi z Izraela mogą jednak skorzystać z możliwości uzyskania polskiego obywatelstwa. Dotyczy to osób, które utraciły obywatelstwo na mocy przepisów obowiązujących w latach 1920-1951. W tym okresie obowiązywały regulacje, które pozbawiały polskiego obywatelstwa osoby pracujące w obcych urzędach państwowych lub armii. W praktyce oznaczało to, że obywatelstwo mogli stracić nawet nauczyciele pracujący poza granicami Polski.
Polskie obywatelstwo jako gwarancja bezpieczeństwa
Jak podkreśla „Gazeta Wyborcza”, dla wielu Żydów z Izraela polski paszport nie jest związany z chęcią zamieszkania w Polsce. Jest to raczej inwestycja w przyszłość, umożliwiająca zapewnienie bezpieczeństwa sobie i swoim potomkom w niepewnych czasach. Możliwość swobodnego przemieszczania się po krajach Unii Europejskiej i osiedlania się tam w razie potrzeby ma kluczowe znaczenie dla wnioskodawców.
Podsumowanie
Rekordowy wzrost liczby wniosków o polskie obywatelstwo ze strony Żydów z Izraela to zjawisko złożone, które ma swoje korzenie w historii, pragmatycznych potrzebach oraz współczesnych realiach geopolitycznych. Polska administracja stoi przed wyzwaniem usprawnienia procesów, aby sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu, jednocześnie zapewniając sprawiedliwe traktowanie wszystkich wnioskodawców. Dla Żydów z Izraela polski paszport to jednak coś więcej niż dokument – to symbol bezpieczeństwa i szansa na lepsze możliwości dla przyszłych pokoleń.