Od 1 stycznia 2025 roku obowiązują nowe przepisy dotyczące świadczenia wspierającego dla osób z niepełnosprawnościami. Wprowadzone zmiany mają na celu objęcie wsparciem większej liczby potrzebujących. Wraz z podwyżką maksymalnej kwoty świadczenia do ponad 4 tys. zł, zwiększa się także liczba osób, które mogą skorzystać z tego rozwiązania. W tym artykule przyjrzymy się szczegółom nowych regulacji, warunkom przyznawania świadczenia oraz procedurom, które należy przejść, aby je uzyskać.
Czym jest świadczenie wspierające?
Świadczenie wspierające zostało stworzone w celu pomocy osobom z niepełnosprawnościami, które wymagają wsparcia w pokryciu kosztów wynikających z ich szczególnych potrzeb życiowych. Jak wyjaśnia Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, jest to narzędzie mające na celu częściowe pokrycie wydatków związanych z funkcjonowaniem w społeczeństwie osób wymagających szczególnej opieki.
Dotychczas świadczenie było dostępne dla osób z najwyższym stopniem niepełnosprawności (87–100 punktów w systemie oceny potrzeby wsparcia). Od 2025 roku dostęp do niego zostanie rozszerzony o osoby, które uzyskały 78–86 punktów, co oznacza istotne poszerzenie grupy beneficjentów.
Nowe stawki świadczenia wspierającego
Świadczenie wspierające podlega corocznej waloryzacji, której wysokość zależy od wskaźnika inflacji. „Dziennik Gazeta Prawna” szacował pod koniec 2024 roku, że przy waloryzacji na poziomie 6,78% kwoty świadczenia od 1 marca 2025 roku mogą wynosić:
- 78–79 punktów: 60% renty socjalnej – 1127,56 zł,
- 80–84 punktów: 80% renty socjalnej – 1521,36 zł,
- 85–89 punktów: 120% renty socjalnej – 2282,04 zł,
- 90–94 punktów: 180% renty socjalnej – 3423,06 zł,
- 95–100 punktów: 220% renty socjalnej – 4183,74 zł.
Ostateczna wysokość waloryzacji wyniosła jednak 5,82%, co oznacza nieco niższe stawki, ale nadal istotnie wyższe niż w poprzednich latach.
Jakie zmiany wprowadzono od 2025 roku?
Zmiany w świadczeniu wspierającym zostały podzielone na trzy etapy:
- Od 2024 roku: Osoby z najwyższym poziomem potrzeby wsparcia (87–100 punktów) mogły ubiegać się o świadczenie.
- Od 2025 roku: Rozszerzenie na osoby z poziomem wsparcia wynoszącym 78–86 punktów.
- Od 2026 roku: System obejmie osoby, które uzyskały 70–77 punktów.
Nowe zasady umożliwiają bardziej precyzyjne określenie grup beneficjentów, co zwiększa dostępność pomocy dla osób z umiarkowaną potrzebą wsparcia.
Jak ubiegać się o świadczenie?
Aby uzyskać świadczenie wspierające, należy przejść przez kilka kroków:
- Złożenie wniosku do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON): Konieczne jest uzyskanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia.
- Czekanie na uprawomocnienie decyzji WZON: Decyzja staje się ostateczna po 14 dniach od doręczenia, jeśli nie złożono wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy.
- Złożenie wniosku do ZUS: Można to zrobić dopiero po uzyskaniu ostatecznej decyzji WZON. Jeżeli wniosek zostanie złożony wcześniej, ZUS pozostawi go bez rozpatrzenia.
ZUS przypomina, że każdy krok musi być wykonany zgodnie z procedurami, aby uniknąć problemów w procesie przyznawania świadczenia.
Dlaczego warto skorzystać ze świadczenia?
Podwyższone kwoty świadczenia wspierającego mogą znacząco poprawić jakość życia osób z niepełnosprawnościami. Świadczenie to pozwala na pokrycie kosztów:
- specjalistycznego sprzętu rehabilitacyjnego,
- usług opiekuńczych,
- leków i terapii,
- przystosowania przestrzeni mieszkalnej do potrzeb osoby niepełnosprawnej.
Ponadto świadczenie to może stanowić ważne wsparcie dla rodzin osób z niepełnosprawnościami, które często ponoszą znaczne koszty związane z codzienną opieką.
Czy świadczenie wspierające będzie dostępne dla większej liczby osób?
Rozszerzenie dostępu do świadczenia oraz zwiększenie jego kwot to odpowiedź na postulaty organizacji pozarządowych i środowisk osób z niepełnosprawnościami. Obecnie w Polsce żyje około 3 milionów osób z różnym stopniem niepełnosprawności, z czego duża część ma utrudniony dostęp do wsparcia finansowego. Dzięki nowym przepisom, liczba beneficjentów może wzrosnąć nawet o 50 tysięcy osób w 2025 roku.
Wprowadzone zmiany w systemie świadczenia wspierającego są krokiem w kierunku poprawy jakości życia osób z niepełnosprawnościami. Jednakże, ważne będzie monitorowanie, jak nowe przepisy wpłyną na wydolność systemu ZUS oraz czy będą spełniać oczekiwania beneficjentów. Dalsze etapy wprowadzania reform zaplanowane na kolejne lata z pewnością wpłyną na kształt polityki społecznej w Polsce.