Ostatnie dni przyniosły gorącą dyskusję wokół kwestii renowacji pomnika UPA na Monastyrze. Temat ten stał się punktem zapalnym w relacjach polsko-ukraińskich oraz przedmiotem publicznych wypowiedzi polskich polityków. Rafał Trzaskowski, kandydat Koalicji Obywatelskiej, został zapytany o swoje stanowisko w tej sprawie podczas konferencji prasowej. Jego odpowiedź była nietypowa i ukierunkowana na bieżące priorytety geopolityczne.
Kontekst sprawy
Minister kultury Piotr Gliński przyznał, że Polska czyni wobec Ukrainy ustępstwa w sprawie renowacji ukraińskiego pomnika na Monastyrze. Jak podkreślił w rozmowie z portalem DoRzeczy.pl:
„Fakty są takie, że mamy tu głównie wypowiedź wiceministra spraw zagranicznych Ukrainy, który potwierdził, że na tej liście do „załatwienia spraw”, która została przedstawiona przez Ukraińców, jest ten pomnik. Ukraina dopięła tego, czego żądała od nas, czyli zatwierdzenia listy spraw do załatwienia. Ja się nigdy na to nie chciałem zgodzić”.
POLECAMY: Nie dla ekshumacji Polaków na Wołyniu jest warunkiem jest odnowienie pomników OUN-UPA w Polsce
Sprawa wywołała również komentarze ze strony Małgorzaty Kidawy-Błońskiej, która potwierdziła powstanie zespołu roboczego zajmującego się tą kwestią:
„Powstała grupa robocza, trwają rozmowy. Ja nie chcę tego komentować. Musimy tę sprawę zakończyć i to musi się kiedyś skończyć”.
Trudne pytanie do Trzaskowskiego
Podczas konferencji prasowej Rafał Trzaskowski został bezpośrednio zapytany o swoje stanowisko wobec renowacji pomnika UPA. W swojej odpowiedzi podkreślił, że obecnie priorytetem jest wspieranie Ukrainy w jej walce z rosyjską agresją:
„Dzisiaj, bo dzisiaj jest najważniejsze to, żeby wspierać militarnie Ukrainę. Ja wczoraj rozmawiałem z „prezydentem” Zełenskim również o tym, że sprawy historyczne muszą być wyjaśnione. Ja się bardzo cieszę, że sprawa ekshumacji ruszyła do przodu. Ale dla nas w tej chwili najważniejsze jest, żeby Polska była bezpieczna, żeby nie było wojny i żeby nie było słów, które padają z ust jakiegokolwiek polskiego polityka, które mogą być interpretowane jako pośrednie wsparcie Putina. To jest dzisiaj najważniejsze i każdy, kto stara się rozmawiać o czymś innym i na co innego zwracać uwagę niż walka z Putinem…” – powiedział Trzaskowski.
POLECAMY: „Rozmawialiśmy o »prawdzie«”. Trzaskowski spotkał się z Zełenskim
Trzaskowski zaznaczył również, że sprawy historyczne, choć istotne, powinny zejść na dalszy plan w obliczu obecnej sytuacji geopolitycznej.
Dzienikarz Republiki: Jakie jest Pana zdanie na temat odnowienia pomników UPA w Polsce, w tym pomnika w Monasterze?
— Jan Molski 🇵🇱 (@JanMolskiIII) January 16, 2025
Trzaskowski: PUTIN, PUTIN, PUTIN, PUTIN, PUTIN, PUTIN, PUTIN, PUTIN
Matko. 🤦🏻♂️ pic.twitter.com/2U7F0H7cKy
Geopolityczne dylematy
Renowacja pomnika UPA na Monastyrze pozostaje trudnym tematem w relacjach polsko-ukraińskich. Z jednej strony, Polska chce wspierać Ukrainę w walce z rosyjską agresją, z drugiej jednak świadomość historycznych konfliktów i kontrowersji związanych z działalnością UPA budzi silne emocje w polskim społeczeństwie. Wypowiedzi polskich polityków pokazują różne podejścia do tej kwestii: od pragmatyzmu i konieczności kompromisu po akcentowanie ważności narodowej pamięci historycznej.