Rozwód nie zawsze oznacza koniec wsparcia finansowego ze strony byłego małżonka, szczególnie w sytuacjach wyjątkowych, takich jak śmierć. Polskie prawo przewiduje możliwość uzyskania renty rodzinnej przez rozwiedzioną małżonkę (lub małżonka) po zmarłym byłym mężu. Sprawdź, jakie warunki należy spełnić, aby skorzystać z tego rodzaju świadczenia.
Podstawowe warunki otrzymania renty rodzinnej
Aby rozwiedziona małżonka mogła ubiegać się o rentę rodzinną po zmarłym byłym mężu, musi zaistnieć spełnienie określonych warunków. Przede wszystkim w momencie śmierci męża rozwódka musi posiadać prawo do alimentów przyznane wyrokiem sądowym lub na mocy ugody sądowej.
Następnie, zgodnie z ustawą z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. 2018.1270 t.j. z dnia 29 czerwca 2018 r.), rozwiedziona osoba musi spełniać co najmniej jeden z poniższych warunków:
- Osiągnięcie wieku 50 lat w chwili śmierci byłego męża.
- Orzeczona niezdolność do pracy.
- Wychowywanie dziecka, wnuka lub rodzeństwa uprawnionego do renty rodzinnej po zmarłym, które:
- nie ukończyło 16 roku życia, lub
- nie ukończyło 18 roku życia, jeśli kontynuuje naukę, lub
- jest całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji, niezależnie od wieku.
Czy separacja działa tak samo jak rozwód?
Tak, osoby pozostające w separacji również mogą ubiegać się o rentę rodzinną, jeśli spełnią te same warunki co rozwiedzeni małżonkowie. Wynika to z faktu, że orzeczenie separacji powoduje skutki prawne tożsame z rozwodem w kontekście możliwości ubiegania się o świadczenia po zmarłym małżonku.
Dlaczego alimenty są kluczowe?
Prawo do alimentów jest kluczowym czynnikiem przy ubieganiu się o rentę rodzinną po byłym mężu. Musi ono wynikać z wyroku sądowego lub ugody sądowej, a nie z ustnych porozumień między małżonkami. W przypadku braku przyznanych alimentów, prawo do renty rodzinnej nie przysługuje.
Przykład zastosowania prawa
W orzecznictwie SN precyzuje, że rozwiedziona małżonka ma prawo do renty rodzinnej, jeśli w chwili śmierci byłego męża była uprawniona do alimentów. Sąd podkreślił, że świadczenie to nie zależy od faktycznego otrzymywania alimentów, ale od samego prawa do ich otrzymywania wynikającego z orzeczenia sądowego.
Jak złożyć wniosek o rentę rodzinną?
Proces ubiegania się o rentę rodzinną po byłym mężu wymaga złożenia wniosku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Do wniosku należy dołączyć:
- Akt zgonu byłego męża.
- Wyrok sądowy lub ugodę sądową potwierdzającą prawo do alimentów.
- Dokumenty potwierdzające spełnienie dodatkowych warunków (np. orzeczenie o niezdolności do pracy, dokumenty dotyczące wychowywanego dziecka).
Podsumowanie
Choć rozwód oznacza formalne zakończenie małżeństwa, rozwiedziona małżonka może nadal liczyć na wsparcie w formie renty rodzinnej po byłym mężu, jeśli spełni określone przez prawo warunki. Kluczowe jest posiadanie prawa do alimentów w momencie śmierci byłego małżonka oraz spełnienie jednego z dodatkowych wymogów. Osoby separowane mają takie same prawa w tej kwestii.
Jeśli znajdujesz się w podobnej sytuacji, warto skonsultować się z prawnikiem, aby upewnić się, że wniosek zostanie prawidłowo złożony.
Informacje zawarte na stronie stanowią opis stanu prawnego na dzień publikacji i nie są poradą prawną w indywidualnej sprawie. Stan prawny od opublikowania może ulec zmianie. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie wpisu w celu rozwiązania problemów prawnych.
Masz pytania lub potrzebujesz pomocy – zapraszamy do kontaktu!
