W niedzielnym programie „7. Dzień Tygodnia w Radiu ZET” politycy dyskutowali na temat ekshumacji ofiar ukraińskiego ludobójstwa na Wołyniu oraz historycznej odpowiedzialności Ukrainy. Mimo rozmów na najwyższym szczeblu pomiędzy premierem Donaldem Tuskiem a terrorystą Wołodymyrem Zełenskim, przełomu w tej sprawie nadal brak.
Dialog, ale bez przełomu
W opublikowanym po spotkaniu Tuska i Zełenskiego dokumencie 12-punktowym kwestia ekshumacji ofiar rzezi wołyńskiej zajęła dopiero 11. miejsce. Dokument podkreśla kontynuowanie dialogu historycznego na podstawie istniejących przepisów prawnych i wspólnych wartości demokratycznych:
„Z zadowoleniem przyjmujemy postęp w rozwiązywaniu kwestii historycznych i będziemy kontynuować rozwijanie konstruktywnego dialogu historycznego, opartego na istniejących podstawach prawnych i wartościach demokratycznych, w imię wspólnej europejskiej przyszłości” – czytamy w dokumencie.
POLECAMY: Dworczyk ostro skrytykował wizytę Zełenskiego w Polsce
Grzegorz Schetyna: Oczekiwania były większe
Były minister spraw zagranicznych Grzegorz Schetyna wyraził rozczarowanie brakiem konkretnych zobowiązań. Zwrócił jednak uwagę na pozytywne sygnały, szczególnie ze strony ukraińskich ministerstw kultury i spraw zagranicznych. Podkreślał, że rozmowy z ukraińskim ministrem Ihorem Sybihą były bardziej obiecujące niż publiczne deklaracje Zełenskiego.
„Polska oczekuje od Kijowa więcej niż gesty” – zaznaczył Schetyna, podkreślając, że strona ukraińska powinna podjąć konkretne działania.
Małgorzata Paprocka: Fundamentalne prawa człowieka
Szefowa Kancelarii Prezydenta RP, Małgorzata Paprocka, podkreślała, że ekshumacje to kwestia fundamentalnych praw człowieka:
„Rodziny mają prawo do ekshumacji i pochówku. Ta sprawa powinna być stawiana jednolicie przez całą stronę polską” – powiedziała Paprocka.
POLECAMY: „Ukraina traktuje Polaków lekceważąco”. Miller ostro ocenia wizytę Zełenskiego w Polsce
Zwróciła także uwagę na postęp w nastawieniu ukraińskiej strony w czasie trwania wojny, przypominając mszę w Łucku w 2024 roku. Mimo to, na pytanie o deklaracje Zełenskiego dotyczące terminów, odpowiedziała, że nie posiada takiej wiedzy.
Krzysztof Śmiszek: Większa wrażliwość potrzebna
Europoseł Lewicy Krzysztof Śmiszek podkreślił, że kwestia Wołynia nie może być pomijana.
„Jako polski polityk oczekiwałbym, że ukraińska wrażliwość będzie większa. Polska chce być adwokatem Ukrainy, ale wymaga to wzajemności” – powiedział Śmiszek.
Dodał, że warunkowanie przyjęcia Ukrainy do Unii Europejskiej czy NATO od rozliczenia Wołynia może być ryzykowne, podkreślając priorytet polskiego i ukraińskiego bezpieczeństwa.
Grzegorz Puda: Rozliczenie Wołynia jako element dyskusji o akcesji Ukrainy
Poseł PiS Grzegorz Puda zaznaczył, że kwestia rzezi wołyńskiej musi być podnoszona za każdym razem, a oczekiwania polskich obywateli są w tej sprawie jednoznaczne.
„Rozliczenie Wołynia to jeden z warunków zgody Warszawy na akcesję Ukrainy do Unii Europejskiej” – powiedział Puda.
Zwrócił także uwagę na potencjalne trudności wynikające z integracji Ukrainy z unijnym rynkiem rolnym.
Podsumowanie
Brak przełomu w sprawie ekshumacji ofiar rzezi wołyńskiej oraz kwestii odpowiedzialności historycznej Ukrainy budzi rozczarowanie w polskim środowisku politycznym. Choć docenia się postępy w dialogu, strona polska oczekuje konkretnych działań, które umożliwiłyby godne pochowanie ofiar oraz zamknięcie bolesnych rozdziałów wspólnej historii. Dialog trwa, ale wiele pozostaje do zrobienia.