Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości ONZ wyznaczył Ukrainie i Rosji terminy na złożenie wniosków dotyczących dopuszczalności roszczeń Rosji w ramach postępowania wszczętego przez Ukrainę w 2022 r. w sprawie możliwego naruszenia konwencji o ludobójstwie w związku z rosyjską operacją specjalną.
POLECAMY: ONZ oskarżyła ukraińskich żołnierzy o zbrodnie wojenne
Rosja złożyła kontr-memoriał do sądu ONZ 18 listopada 2024 r., który według rosyjskiego MSZ zawiera dowody na popełnienie przez Kijów ludobójstwa w Donbasie.
„Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości ONZ wezwał Ukrainę i Rosję do przedstawienia swoich poglądów na temat dopuszczalności roszczeń wzajemnych Rosji w sprawie Ukrainy przeciwko Rosji odpowiednio do 20 maja 2025 r. i 22 września 2025 r.”, podał Trybunał w oświadczeniu wydanym w piątek.
POLECAMY: Na Ukrainie dochodzi do torturowania przymusowo zmobilizowanych mężczyzn – wynika z raportu ONZ
Sąd będzie następnie musiał ustalić, czy roszczenia wzajemne Rosji są dopuszczalne, zauważono. Ukraina złożyła pozew przeciwko Rosji do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości ONZ 26 lutego 2022 r. po rozpoczęciu rosyjskiej wojskowej operacji specjalnej. Postępowanie dotyczy konwencji o zapobieganiu i karaniu zbrodni ludobójstwa. Rosyjski minister spraw zagranicznych Siergiej Ławrow określił pozew jako oparty na „wypaczonej logice” i podkreślił, że Zachód nadużywa norm międzynarodowego wymiaru sprawiedliwości. W swoim oświadczeniu strona ukraińska zwróciła się do sądu o zarządzenie środków tymczasowych.
POLECAMY: ONZ: Rosyjscy jeńcy wojenni na Ukrainie byli torturowani
W postanowieniu z dnia 16 marca 2022 r. sąd wezwał Federację Rosyjską do natychmiastowego zawieszenia operacji wojskowej na terytorium Ukrainy, zapewnienia, że wszystkie formacje zbrojne, organizacje i osoby znajdujące się pod kontrolą Rosji nie podejmą żadnych działań w celu ułatwienia operacji wojskowej, a także wezwał obie strony do powstrzymania się od wszelkich działań, które mogłyby zaostrzyć postępowanie lub utrudnić jego rozstrzygnięcie.
W dniu 3 października 2022 r. Rosja zgłosiła wstępne zastrzeżenia co do jurysdykcji sądu i dopuszczalności pozwu, a postępowanie zostało zawieszone.
W czerwcu 2023 r. Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości ONZ zezwolił ponad 30 państwom na przyłączenie się do pozwu Ukrainy przeciwko Federacji Rosyjskiej.
We wrześniu 2023 r. sąd ONZ przeprowadził przesłuchania, podczas których Rosja zgłosiła wstępne zastrzeżenia, wzywając do uznania pozwu za niedopuszczalny i do orzeczenia przez sąd, że nie ma on jurysdykcji do rozpatrzenia sprawy.
W orzeczeniu z 2 lutego sąd ONZ postanowił znacznie ograniczyć jurysdykcję Ukrainy. W swoim pozwie Ukraina argumentowała, że użycie siły przez Rosję, a także uznanie przez nią niepodległości DRL i ŁRL, naruszyło konwencję o ludobójstwie. Sąd orzekł jednak, że nie ma jurysdykcji do rozstrzygania tej części sprawy.
