Upadłość konsumencka obecnie jest najszybszym sposobem oddłużenia osób fizycznych, które stały się niewypłacalne – a więc utraciły zdolność regulowania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych.
Rosnące problemy ze spłatą zadłużenia, wynikające przede wszystkim z aktualnej, niekorzystanej sytuacji gospodarczej, powodują szereg pytań dotyczących możliwości skutecznego wyjścia z zadłużenia. Jednym z możliwych – i coraz częściej wykorzystywanych w praktyce rozwiązań – jest skorzystanie z upadłości konsumenckiej, a więc z postępowania wzorowanego na upadłości przedsiębiorcy, z którego może skorzystać osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej. Co warto wiedzieć o tej procedurze?
Upadły konsument
Zgodnie z art. 491(1) Prawa upadłościowego upadłość konsumencka została zadedykowana osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, a więc nieposiadającym „ogólnej” zdolności upadłościowej, która jest powiązana przede wszystkim ze statusem przedsiębiorcy. Przy czym z upadłości konsumenckiej mogą skorzystać także osoby fizyczne prowadzące gospodarstwo rolne. Tu jednak warunkiem jest to, że nie prowadzą one innej działalności gospodarczej lub zawodowej. Wynika to z faktu, że w takich okolicznościach można ogłosić upadłość rolnika na zasadach ogólnych, dotyczących przedsiębiorców.
Upadłość także dla byłych przedsiębiorców
W wyjątkowych okolicznościach upadłość konsumencką stosuje się także do byłych przedsiębiorców. Otóż art. 8 Prawa upadłościowego stanowi, że – na wniosek wierzyciela – upadłość konsumencką przeprowadza się w stosunku do osoby fizycznej, która była przedsiębiorcą, jeżeli od dnia wykreślenia z właściwego rejestru nie minął rok. W tym samym czasie można ogłosić upadłość konsumencką wobec byłych wspólników osobowych spółek handlowych (a więc np. spółki jawnej). Jednak nigdy procedura ta nie znajdzie zastosowania w stosunku do samej spółki – czy to osobowej, czy tym bardziej kapitałowej.
Przesłanka niewypłacalności
Jednocześnie z upadłości konsumenckiej może skorzystać jedynie konsument, który stał się niewypłacalny, a więc taki, który utracił zdolność wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Chodzi tu o rzeczywisty brak możliwości, a nie jedynie o brak chęci spłaty wierzycieli. Niewypłacalność konsumenta domniemuje się wówczas, gdy zaległości w spłacie przekraczają trzy miesiące. Jednocześnie nie mamy do czynienia z niewypłacalnością wówczas, gdy konsument jest co prawda zadłużony – nawet na wysokie sumy – ale ma jeszcze możliwość bieżącej spłaty zobowiązań.
Przebieg postępowania
Upadłość konsumencka jest procedurą wzorowaną na postępowaniu upadłościowym wobec przedsiębiorców. Może się ona toczyć w ramach postępowania uproszczonego lub zwykłego. Pierwsze z nich ma zastosowanie do większości konsumentów i charakteryzuje się ograniczeniem aktywności sądu upadłościowego do podejmowania najważniejszych czynności takich, jak ogłoszenie upadłości; ustalenie planu spłaty wierzycieli czy rozpatrywanie skarg na czynność syndyka. Procedurę tę zazwyczaj można przeprowadzić w ciągu kilku miesięcy.
W okolicznościach konkretnego przypadku może się jednak zdarzyć, że upadłość konsumencka zostanie przeprowadzona w trybie zwykłym, a więc właściwie w taki sam sposób, jak wobec przedsiębiorców. Prawo upadłościowe zezwala na skierowanie upadłości konsumenckiej do zwykłego postępowania wówczas, gdy jest to uzasadnione znacznym rozmiarem majątku dłużnika, znaczną liczbą wierzycieli lub innymi uzasadnionymi przewidywaniami co do zwiększonego stopnia skomplikowania postępowania. Chodzi to więc zwłaszcza o takich konsumentów, których sytuacja majątkowa jest na tyle trudna, że nie da się przeprowadzić ich szybkiego oddłużenia.
W każdym przypadku ogłoszenie upadłości konsumenckiej oznacza konieczność przeznaczenia majątku dłużnika na spłatę wierzycieli. Staje się on masą upadłości, którą zarządza syndyk. Masa ta podlega likwidacji – a więc po prostu sprzedaży – w wyniku której pozyskuje się środki na spłatę wierzycieli. Należności wobec nich regulowane są na zasadach określonych w planie spłaty.
POLECAMY RÓWNIEŻ INNE NASZE PUBLIKACJE:
Upadłość konsumencka – żyj bez długów
Ogłoszenie upadłości a majątek wspólny – jakie niesie za sobą skutki
Nasza Kancelaria świadczy usługi prawne w zakresie każdej dziedziny prawnej. Jeśli poszukujecie Państwo prawnika, zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią pod nr tel. 579636527, lub poprzez formularz kontaktowy, jaki znajduje się na naszej stronie głównej.
Świadczymy usługi prawne również drogą online. Informujemy, że porady prawne nie są udzielane pro bono.
Opracowano przez: Zespół LEGA ARTIS
Podstawa prawna: