Staż pracy jest istotny przy określaniu kwoty emerytury, ponieważ obejmuje wszystkie okresy, w których opłacaliśmy składki. Niemniej jednak, nie każde zatrudnienie zostanie wliczone do stażu pracy, a odwrotnie, lata spędzone na naukach mogą zostać wliczone do emerytury. Wszystkie te zasady precyzyjnie określa Kodeks pracy, a więc należy sprawdzić, jak dokładnie wyliczyć staż pracy dla celów emerytalnych.
Do stażu pracy zalicza się okresy, w których byliśmy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło, kontraktu menedżerskiego lub innej umowy cywilnoprawnej, które podlegały opłaceniu składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne. Do stażu pracy zaliczamy także okresy pobierania zasiłków chorobowych lub macierzyńskich, jak również okresy pobierania świadczeń z ubezpieczenia społecznego, takich jak np. renty czy zasiłki przedemerytalne.
Jego długość decyduje o prawach pracowniczych, takich jak:
- długość urlopu wypoczynkowego;
- długość okresu wypowiedzenia;
- prawo do nagrody jubileuszowej;
- wysokość odprawy;
- prawo do emerytury i świadczeń przedemerytalnych.
Warto też w tym miejscu wspomnieć, że w przypadku niektórych zawodów w sektorze publicznym, dodatek za wysługę lat jest uzależniony od stażu pracy. Przysługuje on pracownikom administracji państwowej i samorządowej, nauczycielom, policjantom, strażakom oraz pracownikom opieki społecznej. Wysokość dodatku za wysługę lat zależy od danego zawodu oraz ilości przepracowanych lat i może wynosić od kilku do aż 35 procent pensji zasadniczej.
W skład stażu pracy liczonego do emerytury wchodzą nie tylko okresy aktywności zawodowej, ale również czas nauki i niektóre rodzaje urlopów. Dotyczy on osób zatrudnionych na umowę o pracę i bez znaczenia jest tu wymiar etatu. Do stażu pracy wlicza się:
- praca za granicą u zagranicznego pracodawcy;
- służba wojskowa;
- urlop wychowawczy;
- studia doktoranckie;
- czas, o który skrócono okres wypowiedzenia, jeśli doszło do niego z winy pracodawcy i pracownik otrzymał za ten okres odszkodowanie;
- prowadzenie indywidualnego gospodarstwa rolnego lub praca w gospodarstwie współmałżonka;
- czas pobierania zasiłku dla bezrobotnych lub korzystania ze stypendiów dla bezrobotnych i szkoleń, na które wysłał bezrobotnego urząd starosty;
- czas stażu odbywanego przez bezrobotnego, na który skierowany został przez starostę;
- okres, za który sąd przyznał wynagrodzenie pracownikowi przywróconemu do pracy, o ile pracownik podjął potem pracę;
- czas spędzony w szkołach ponadpodstawowych.
Jeśli chodzi o ten ostatni element, to do stażu pracy liczy się konkretna ilość lat, w zależności od rodzaju ukończonej szkoły. I tak do stażu pracy przy wyliczaniu emerytury dolicza się:
- 3 lata po ukończenie zasadniczej szkoły zawodowej;
- 4 lata po ukończeniu liceum;
- 5 lat po ukończeniu technikum lub średniej szkoły zawodowej;
- 6 lat po ukończeniu szkoły policealnej;
- 8 lat po ukończeniu szkoły wyższej.
Trzeba dodać, że okresy te się nie sumują. Oznacza to, że po skończeniu liceum i studiów wyższych do stażu pracy dolicza się 8 lat, a nie 12. Bywa i tak, że pracownik jednocześnie się uczył i pracował, wówczas wylicza się mu staż pracy w najkorzystniejszy dla niego sposób.
Jak staż pracy ma się do emerytury?
Formalnie, staż pracy nie ma wpływu na prawo do emerytury, ponieważ emeryturę nabywa każda osoba, za którą pracodawca kiedykolwiek odprowadzał składki. Wysokość przyszłej emerytury zależy przede wszystkim od wysokości odprowadzonych składek do systemu emerytalnego. Obecnie pojęcie stażu pracy jest używane raczej potocznie, ponieważ formalnie używa się pojęcia kapitału zgromadzonego na koncie w ZUS. Kapitał ten jest następnie dzielony przez średnią długość dalszego życia wyliczaną przez GUS.
GUS publikuje tablice określające średnią dalszą długość życia co roku pod koniec marca, a obowiązują one od 1 kwietnia roku bieżącego do 31 marca roku kolejnego. Oznacza to, że wysokość emerytury zależy od wysokości zgromadzonego kapitału oraz oczekiwanej dalszej długości życia, a nie tylko od stażu pracy.
W pojęciu dosłownym staż pracy jest wykorzystywany tylko do obliczania kapitału początkowego osób, które były zatrudnione przed 1 stycznia 1999 roku. ZUS nie prowadził jeszcze indywidualnych kont osób ubezpieczonych przed tą datą, więc w przypadku tych osób, na podstawie stażu pracy oblicza się kapitał początkowy, który decyduje o wysokości emerytury. W przypadku osób zatrudnionych po 1999 roku, nie ma potrzeby udowadniania stażu pracy, ponieważ ZUS gromadzi informacje na bieżąco o odprowadzanych przez nas składkach, które decydują o wysokości naszej przyszłej emerytury.
Drogi czytelniku przypominamy, że wszystkie sprawy prawne w tym sprawa, o jakiej piszemy, potrafią być zawiłe i często wymagają uzyskania pomocy prawnika. Warto przed podjęcie kraków prawnych zawsze omówić je z prawnikiem.
Skontaktuj się z nami już teraz. Przeanalizujemy Twoją sprawę i sprawdzimy dokładnie, co da się zrobić w Twojej sprawie. Nasi eksperci pomogli już niejednemu klientowi, który myślał, że jest już w sytuacji bez wyjścia.
Napisz do nas lub zadzwoń już teraz.
☎️ 579-636-527
