Podobnie jak w przypadku urlopów związanych z rodzicielstwem, pracownik jest objęty urlopem opiekuńczym od dnia złożenia wniosku, o ile zostanie on złożony w minimalnym terminie.
Od 26 kwietnia 2023 r. pracownicy mają prawo do urlopu opiekuńczego. Jest to nowe rozwiązanie wprowadzone ostatnią nowelizacją kodeksu pracy, która wynika z wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z 20 czerwca 2019 r. dotyczącej równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów, uchylającej dyrektywę Rady 2010/18/UE.
Zgodnie z art. 173 [1] par. 1 kodeksu pracy, pracownik ma prawo do urlopu opiekuńczego w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych.
Wymiar urlopu opiekuńczego wynosi pięć dni w każdym roku kalendarzowym. Dni te mogą być wykorzystywane oddzielnie lub łącznie. Urlop niewykorzystany w danym roku kalendarzowym nie przechodzi na kolejny rok i przepada. Pracownikowi nie przysługuje również żadna rekompensata pieniężna za niewykorzystany urlop. Jednak od 1 stycznia kolejnego roku pracownik nabywa prawo do urlopu w kolejnym wymiarze pięciu dni.
Wniosek o urlop opiekuńczy można złożyć co najmniej jeden dzień przed planowanym urlopem. Decyzję w tej sprawie podejmuje pracownik. Urlop opiekuńczy nie jest związany z nagłymi zdarzeniami i może być planowany nawet z dużym wyprzedzeniem. Może dotyczyć sytuacji, w których członek rodziny planuje poważną operację, a pracownik chce objąć go opieką zaraz po tej operacji. Wniosek o udzielenie urlopu może być złożony nawet z dużym wyprzedzeniem.
Pracownicy korzystający z urlopu opiekuńczego są chronieni przed rozwiązaniem umowy o pracę. Zasady ochrony są analogiczne do pracowników korzystających z urlopów związanych z rodzicielstwem. Art. 1733 kodeksu pracy wskazuje bezpośrednio na to, że do pracownika, który korzysta z urlopu opiekuńczego, stosuje się odpowiednio:
- art. 177 par. 1, 11, 4 i 41 (dotyczące ochrony zatrudnienia pracowników w związku z macierzyństwem),
- art. 1864 (dotyczący zatrudnienia po powrocie z urlopów związanych z rodzicielstwem),
- art. 1881 k.p. (dotyczący elastycznej organizacji pracy).
Podczas korzystania przez pracownika z urlopu wypoczynkowego również obowiązuje ochrona przed rozwiązaniem umowy o pracę, z wyjątkiem sytuacji dyscyplinarnego zwolnienia z winy pracownika oraz gdy zakładowa organizacja związkowa reprezentująca pracownika wyrazi zgodę na rozwiązanie umowy (jeżeli działa u pracodawcy). W tych dniach pracodawca nie może również przygotowywać się do wypowiedzenia lub rozwiązania bez wypowiedzenia stosunku pracy z powodu złożenia wniosku o urlop opiekuńczy.
Urlop opiekuńczy nie jest związany z nagłymi zdarzeniami i może być zaplanowany. Pracownik musi złożyć wniosek o urlop nie później niż na jeden dzień przed jego rozpoczęciem.
Nawiązując do art. 177 par. 1 kodeksu pracy, okres ochrony pracownika rozciąga się od dnia złożenia wniosku do dnia rozpoczęcia urlopu. W okresie ciąży, urlopu macierzyńskiego, a także od dnia złożenia wniosku o urlop macierzyński, części urlopu macierzyńskiego, urlopu ojcowskiego lub urlopu rodzicielskiego do dnia zakończenia tego urlopu pracodawca nie może:
- prowadzić przygotowań do wypowiedzenia lub rozwiązania bez wypowiedzenia stosunku pracy z pracownicą lub pracownikiem,
- wypowiedzieć lub rozwiązać stosunku pracy z pracownicą lub pracownikiem, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z ich winy i reprezentująca pracownicę lub pracownika zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy.
Natomiast zgodnie z par. 11, stosowanym odpowiednio, jeśli pracownik złoży wniosek wcześniej niż minimalne terminy, o których mowa w par. 1, zakaz ten zaczyna obowiązywać:
- 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z części urlopu macierzyńskiego lub części urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
- 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu rodzicielskiego lub jego części,
- 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu ojcowskiego lub jego części.
Dlatego w przypadku urlopu opiekuńczego minimalny termin złożenia wniosku to jeden dzień przed planowanym terminem urlopu. Jeśli pracownik złoży wniosek na dwa dni przed planowanym urlopem, to zakaz rozwiązania umowy i przygotowań dotyczy tylko jednego dnia przed rozpoczęciem urlopu (najbliższego terminu). Jest to analogiczne rozwiązanie jak w przypadku urlopów macierzyńskich, rodzicielskich i ojcowskich.
Drogi czytelniku przypominamy, że wszystkie sprawy prawne w tym sprawa, o jakiej piszemy, potrafią być zawiłe i często wymagają uzyskania pomocy prawnika. Warto przed podjęcie kraków prawnych zawsze omówić je z prawnikiem.
Skontaktuj się z nami już teraz. Przeanalizujemy Twoją sprawę i sprawdzimy dokładnie, co da się zrobić w Twojej sprawie. Nasi eksperci pomogli już niejednemu klientowi, który myślał, że jest już w sytuacji bez wyjścia.
Napisz do nas lub zadzwoń już teraz.
☎️ 579-636-527
