Podstawową zasadą dotyczącą dziedziczenia jest to, że spadkobierca ma możliwość albo przyjęcia, albo odrzucenia całego spadku. W pewnych sytuacjach istnieje jednak możliwość częściowego przyjęcia lub odrzucenia spadku.
Osoba może zostać powołana do spadku na podstawie dwóch tytułów: na mocy ustawy lub testamentu.
Dziedziczenie ustawowe występuje, gdy spadkodawca nie zostawił testamentu lub żadna z osób wymienionych w testamencie nie chce lub nie może być spadkobiercą (zgodnie z art. 926 § 2 Kodeksu Cywilnego). Jeśli nie ma testamentu, dziedziczenie odbywa się na podstawie przepisów prawa spadkowego, które określają, kto, w jakiej części i w jakiej kolejności dziedziczy po zmarłym. Dziedzicami ustawowymi są między innymi małżonek, zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), rodzice, rodzeństwo, dziadkowie, pasierbowie, gmina oraz Skarb Państwa.
Dziedziczenie testamentowe występuje, gdy spadkodawca sporządził testament. Może się również zdarzyć, że spadkodawca sporządził testament dotyczący jedynie części swojego majątku. W takim przypadku ta część dziedziczona jest na podstawie testamentu, a pozostała część dziedziczona jest zgodnie z przepisami prawa.
Różnicą między dziedziczeniem ustawowym a testamentowym jest to, że w przypadku testamentu spadkodawca ma swobodę i osobistą wolę dotyczącą wyboru spadkobierców, przekazania konkretnych składników majątkowych oraz nakładania określonych zobowiązań na spadkobierców.
Testament może być sporządzony w formie zwykłej pisemnej, gdzie spadkodawca pisze go własnoręcznie, podpisuje i datuje, lub w formie aktu notarialnego. Wspólne spisywanie testamentów jest niedopuszczalne – testament może zawierać jedynie rozrządzenia jednego spadkodawcy.
Powołanie do spadku nie oznacza automatycznie, że dana osoba staje się spadkobiercą. Przepisy pozwalają na odrzucenie spadku zarówno w przypadku dziedziczenia testamentowego, jak i ustawowego. Odrzucenie spadku musi jednak nastąpić w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym osoba dowiedziała się o swoim powołaniu do spadku. Jeśli spadkobierca nie odrzuci spadku w tym terminie, uważa się, że przyjął spadek z mocy samego prawa. Odrzucenie spadku, który wynika z testamentu, wymaga złożenia odpowiedniego oświadczenia w celu zachowania ważności.
Spadek może być przyjęty na dwa różne sposoby: albo poprzez brak podejmowania żadnych działań (wraz z upływem 6 miesięcy od dnia, w którym osoba dowiedziała się o swoim powołaniu do spadku), albo poprzez złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku przed upływem tego terminu. Przyszły spadkobierca może to zrobić zarówno przed sądem, jak i wybranym notariuszem.
Częściowe przyjęcie lub odrzucenie spadku jest możliwe tylko w określonych przypadkach, zgodnie z art. 1014 Kodeksu Cywilnego. Osoba, która została powołana do spadku na podstawie zastępstwa, może zaakceptować lub odrzucić swój udział spadkowy niezależnie od przyjęcia lub odrzucenia innego udziału spadkowego przysługującego jej z innego tytułu. Spadkobierca może odrzucić udział spadkowy, który przypada mu w ramach przyrostu, a jednocześnie przyjąć udział spadkowy przysługujący mu jako powołanemu spadkobiercy.
Z wyjątkiem opisanych przypadków, częściowe przyjęcie lub odrzucenie spadku przez spadkobiercę nie jest możliwe.
Spadkobierca ma zatem możliwość przyjęcia lub odrzucenia udziału spadkowego przysługującego mu na podstawie zastępstwa lub przyrostu, jednocześnie przyjmując udział spadkowy przysługujący mu jako powołanemu spadkobiercy na mocy testamentu lub przepisów ustawy.
Drogi czytelniku przypominamy, że wszystkie sprawy prawne w tym sprawa, o jakiej piszemy, potrafią być zawiłe i często wymagają uzyskania pomocy prawnika. Warto przed podjęcie kraków prawnych zawsze omówić je z prawnikiem.
Skontaktuj się z nami już teraz. Przeanalizujemy Twoją sprawę i sprawdzimy dokładnie, co da się zrobić w Twojej sprawie. Nasi eksperci pomogli już niejednemu klientowi, który myślał, że jest już w sytuacji bez wyjścia.
Napisz do nas lub zadzwoń już teraz.
☎️ 579-636-527
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.)
