Podatek od bezdzietności. Zapłacić mają mężczyźni i kobiety

Ostatnio pojawiły się doniesienia w mediach, że planowane jest wprowadzenie nowego rodzaju opłaty, popularnie zwanego „bykowym.” Co to dokładnie oznacza? Otóż miałby to być podatek, który miałby obejmować osoby będące w stanie singla. Choć to może brzmieć zaskakująco, warto zauważyć, że pomysł ten nie jest wcale nowy ani oryginalny. Podatek bykowy to koncepcja, która funkcjonowała już w Polsce w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL). Dla lepszego zrozumienia tego zagadnienia, warto bliżej przyjrzeć się temu, jak wyglądał podatek bykowy w minionych latach i jak mogłoby się to przekładać na realia XXI wieku.

Bykowe – co to jest

Bykowe to bardzo ciekawa opłata. Wielu osobom wydaje się, że jest to podatek dla singli… ale nie do końca. Chociaż nazwa ta miała bardzo różne znaczenia, bykowe najczęściej ma oznaczać podatek płacony przez osoby bezdzietne lub nieposiadające małżonka.

Podatek od nieposiadania dzieci nie jest niczym nowym w naszych czasach. Najczęściej kojarzy się z prorodzinną polityką PRL-u i wtedy faktycznie ostatni raz obowiązywał w Polsce. Jednak podatek dla singli jest także wprowadzony na przykład w Niemczech. Opłata wynosi zaledwie 0,25% składki na ubezpieczenie zdrowotne, więc kawalerski podatek nie jest tam zbyt wysoki.

Nie jest to podatek, który trzeba bezpośrednio płacić. I dawniej, i dzisiaj jest to rodzaj podwyższenia podatku dochodowego dla osób bezdzietnych i czasami także nie mających formalnie zawartego związku, które przekroczyły jakiś wiek.

Bykowe dawniej w Polsce, czyli rys historyczny

Opłata bykowa, znana także jako „podatek od kawalera i starej panny,” to ciekawy fragment historii podatkowej Polski. To, co może zdziwić, to fakt, że pierwotnie opłata bykowa nie miała nic wspólnego z byciem singlem. Warto przyjrzeć się bliżej historii i genezie tego podatku:

1. Początki terminu „bykowe”: W Polsce szesnastowiecznej termin „bykowe” miał zupełnie inne znaczenie. Oznaczał on opłatę za krycie krowy. Z czasem przyjął różne znaczenia, w tym karę za spłodzenie nieślubnego syna z panną oraz opłatę za możliwość zatańczenia z panną młodą na weselach.
2. Narodziny „bykowego” jako podatku: Termin „bykowe” w kontekście „podatku dla singli” lub „od kawalera i starej panny” zyskał popularność w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL). Wprowadzono go w 1946 roku, a obowiązywał aż do 1973 roku.
3. Geneza nazwy: Skąd wzięła się nazwa „bykowe” w odniesieniu do podatku? Istnieje teoria, że starych kawalerów było znacznie więcej niż starych panien, co przyczyniło się do nadania temu podatkowi nazwy „starego byka,” nawiązując do żartobliwego określenia panów, którzy byli już poza wiekiem młodzieńczym.
4. Wiek opodatkowania: Początkowo opłatę bykową trzeba było płacić po ukończeniu 21. roku życia, ale później to kryterium zostało podniesione na poziomie 25 lat. To ciekawe, biorąc pod uwagę, że obecnie wiele osób zakłada rodziny w późniejszym wieku niż to wynika z tych kryteriów.
5. Zmiany w społeczeństwie: Historia podatku bykowego odzwierciedla zmiany w społeczeństwie, zwłaszcza w kontekście życia singli, małżeństw i rodziny. Obecnie, ze względu na różnorodność modeli rodziny i związków, takie opodatkowanie wydałoby się archaiczne.

Ile wynosił bykowe w Polsce za czasów PRL

Podatek od kawalera i starej panny był zapisem historycznym, który istniał w Polsce w okresie PRL-u. Był to nietypowy rodzaj opodatkowania, który miał na celu zachęcanie do zawierania małżeństw i zwiększania dzietności w społeczeństwie. Oto więcej szczegółów na ten temat:

Wartość podatku: W okresie PRL-u podatek od kawalera i starej panny nie był opłacany bezpośrednio przez podatników. Zamiast tego był on naliczany na podstawie dochodów podatnika i stanowił rodzaj podwyższenia podatku dochodowego. Wysokość tego podatku była znacząca i znacznie wpływała na obciążenia podatkowe singli.

Kryteria opodatkowania: Kryteria określające, kto podlegał opodatkowaniu były złożone. Podatek dotyczył osób, które nie były w związku małżeńskim (niezamężnych lub niezamężnych) i były bezdzietne. Istniały różne stawki podatku w zależności od wieku i statusu cywilnego podatnika.

Wysokość opodatkowania: Dla podatników, którzy mieli powyżej 25 lat, byli niezamężni/nieza-mężne i bezdzietni, a ich roczny dochód przekraczał pewien próg, podatek był podwyższany o aż 20%. Dla osób w związkach małżeńskich, które były w nich dłużej niż dwa lata, ale nie mieli dzieci i ich dochód przekraczał inny próg, podatek był podwyższany o 10%.

Cel polityki prorodzinnej: Wysokość tych podatków wynikała z polityki prorodzinnej PRL-u, która dążyła do zwiększenia dzietności w kraju. Władze PRL-u starały się przekonać obywateli, zwłaszcza mężczyzn, do zakładania rodzin i zwiększania liczby dzieci. Istniała obawa, że po wojnie znaczący niedobór mężczyzn w stosunku do kobiet będzie powodem trudności w zawieraniu małżeństw.

Wprowadzenie bykowego w Polsce obecnie

Okazuje się, że temat ewentualnego wprowadzenia podatku bykowego w Polsce budzi wiele kontrowersji i pytań, które pozostają bez odpowiedzi. Chociaż doniesienia na ten temat pojawiają się od pewnego czasu, rząd nie wydał oficjalnego stanowiska w tej sprawie. Oto kilka kluczowych kwestii i obserwacji dotyczących tego tematu:

1. Niejasność celu podatku: Jednym z głównych pytań jest, jaki cel ma spełniać podatek bykowy. Czy ma to być zachęta do rodzenia dzieci, zawierania małżeństw czy może coś zupełnie innego? Brak jasności w tym zakresie utrudnia zrozumienie, dlaczego taki podatek miałby być wprowadzony.
2. Zmienne modele życia rodzinnego: Współczesne społeczeństwo charakteryzuje się różnorodnością modeli życia rodzinnego, w tym konkubinatem i samotnym rodzicielstwem. Wprowadzenie podatku bykowego musiałoby uwzględniać te zmiany i odpowiedzieć na pytanie, jakie grupy społeczne miałby on dotyczyć.
3. Wzrost średniego wieku panny młodej: Dane statystyczne pokazują, że średni wiek panien młodych w Polsce wzrósł znacząco w porównaniu do lat 90. To sugeruje, że młode pary bardziej skupiają się na swojej karierze i stabilizacji finansowej przed podjęciem decyzji o założeniu rodziny.
4. Wysokość podatku jako czynnik decydujący: Wartość podatku bykowego będzie kluczowym czynnikiem wpływającym na decyzje ludzi. Jeśli podatek będzie znaczący, może to faktycznie wpłynąć na zachowania, szczególnie w przypadku singli. Jednak jeśli kwota ta będzie niewielka, jej wpływ może być marginalny.
5. Efekty społeczne i gospodarcze: Wprowadzenie nowego podatku wiąże się z potencjalnymi skutkami społecznymi i gospodarczymi. Konieczne jest przeprowadzenie dokładnej analizy, aby zrozumieć, jakie konsekwencje miałby on dla społeczeństwa i gospodarki.