W ostatnich latach obserwujemy dynamiczny wzrost liczby placówek handlowych w Polsce, które decydują się na rezygnację z przyjmowania płatności gotówkowych. Ten trend nasila się w 2025 roku, co budzi zarówno entuzjazm, jak i obawy wśród konsumentów oraz przedsiębiorców. Czy rzeczywiście zbliżamy się do całkowitego wyeliminowania gotówki z obiegu? Analizujemy aktualne dane i prognozy dotyczące tego zjawiska.
Nowe regulacje ograniczające transakcje gotówkowe
Od stycznia 2025 roku w Polsce obowiązują zaostrzone przepisy dotyczące płatności gotówkowych. Limit transakcji gotówkowych dla przedsiębiorców został obniżony do 15 000 zł, co oznacza, że wszelkie transakcje przekraczające tę kwotę muszą być realizowane w formie bezgotówkowej. Dla osób prywatnych wprowadzono limit 20 000 zł na transakcje gotówkowe. Te zmiany mają na celu zwiększenie transparentności finansowej oraz walkę z szarą strefą.
Fundacja Polska Bezgotówkowa, działająca od kilku lat na rzecz popularyzacji płatności elektronicznych, ogłosiła nową strategię na lata 2025-2028. Od 1 stycznia 2025 roku program fundacji został rozszerzony o wsparcie dla mikroprzedsiębiorców z branży e-commerce. Przedsiębiorcy działający w internecie mogą otrzymać dofinansowanie na pokrycie kosztów obsługi płatności bezgotówkowych przez okres do 12 miesięcy lub do momentu osiągnięcia sumy transakcji w wysokości 50 000 zł brutto. Dzięki temu nawet najmniejsze firmy mają szansę na wdrożenie nowoczesnych form płatności, co sprzyja dalszej cyfryzacji obrotu gospodarczego.
Unijne regulacje wpływające na obrót gotówkowy
Zmiany w Polsce są również wynikiem dostosowywania się do unijnych regulacji mających na celu ograniczenie dużych transakcji gotówkowych w Europie. Nowe przepisy UE przewidują wprowadzenie limitów na transakcje gotówkowe, co ma na celu walkę z praniem pieniędzy oraz finansowaniem terroryzmu. Choć pełne wdrożenie tych regulacji planowane jest na kolejne lata, już teraz obserwujemy ich wpływ na krajowe ustawodawstwo i praktyki rynkowe.
Coraz więcej sklepów, zarówno stacjonarnych, jak i internetowych, decyduje się na całkowite przejście na płatności bezgotówkowe. Motywowane jest to chęcią zwiększenia bezpieczeństwa, wygody oraz efektywności obsługi klientów. Jednak takie działania spotykają się z mieszanymi reakcjami konsumentów. Część społeczeństwa, zwłaszcza osoby starsze lub mniej zaznajomione z technologią, może czuć się wykluczona z obiegu bezgotówkowego. Ponadto, obawy dotyczące prywatności oraz uzależnienia od infrastruktury cyfrowej są często podnoszone w debatach publicznych.
Mimo rosnącej popularności płatności elektronicznych, całkowite wyeliminowanie gotówki z obiegu w najbliższej przyszłości wydaje się mało prawdopodobne. Gotówka nadal pełni ważną rolę jako uniwersalny środek płatniczy, niezależny od technologii i dostępu do sieci. Jednak trend zmierzający w kierunku społeczeństwa bezgotówkowego jest wyraźny i prawdopodobnie będzie się nasilał w kolejnych latach. Kluczowe będzie zapewnienie inkluzywności finansowej oraz edukacja społeczeństwa w zakresie korzystania z nowoczesnych form płatności.
Obecne zmiany w polskim systemie płatniczym, wspierane zarówno przez krajowe inicjatywy, jak i unijne regulacje, wskazują na stopniowe ograniczanie roli gotówki w obiegu gospodarczym. Chociaż całkowite wycofanie banknotów i monet nie nastąpi w najbliższym czasie, przedsiębiorcy i konsumenci powinni być świadomi zachodzących zmian i dostosowywać się do nich, aby nie pozostać w tyle w dynamicznie rozwijającym się świecie finansów.
