Polska stoi u progu istotnych zmian w polityce migracyjnej. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji planuje wprowadzenie systemu weryfikacji pobytu cudzoziemców, mającego na celu uszczelnienie procedur związanych z legalizacją ich pobytu oraz zatrudnienia. Zmiany te są odpowiedzią na rosnące wyzwania związane z migracją oraz potrzebę dostosowania krajowych przepisów do standardów Unii Europejskiej.
Dlaczego wprowadza się nowe przepisy?
W ostatnich latach Polska stała się krajem docelowym dla wielu cudzoziemców, zwłaszcza z Ukrainy. Według danych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, trzy lata po rosyjskiej agresji na Ukrainę, z ochrony czasowej w Polsce korzysta obecnie prawie 1 mln obywateli Ukrainy, głównie kobiet i dzieci. Łącznie ważne zezwolenia na pobyt w kraju posiada natomiast 1,55 mln osób. Tak duża liczba migrantów stawia przed polskim systemem ewidencji cudzoziemców nowe wyzwania, zwłaszcza w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa oraz integracji społecznej.
Kluczowe założenia systemu weryfikacji pobytu
Planowane zmiany mają na celu:
- Elektronizację i uproszczenie procedur: Projekt ustawy zakłada pełną elektronizację wnioskowania i wydawania zezwoleń na pracę oraz rezygnację z testu rynku pracy. Pracodawca będzie musiał przesłać do urzędu kopię umowy zawartej z cudzoziemcem, co ma usprawnić i przyspieszyć postępowania administracyjne.
- Weryfikację wiarygodności pracodawców: Nowe przepisy mają wprowadzić mechanizmy sprawdzające rzetelność pracodawców, aby zapobiec nadużyciom i zapewnić, że cudzoziemcy będą zatrudniani zgodnie z polskimi przepisami.
- Kontrolę jednostek edukacyjnych: Wzmocnione zostaną kontrole szkół i uczelni przyjmujących zagranicznych studentów. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, placówki te mogą otrzymać zakaz przyjmowania cudzoziemców.
- Odmowę wydania zezwoleń na pracę: Przewiduje się możliwość odmowy wydania zezwoleń na pracę w przypadku podejrzeń o fikcyjne wnioski lub gdy cel pobytu jest inny niż deklarowany.
Kogo dotkną zmiany?
Nowe przepisy obejmą:
- Pracodawców zatrudniających cudzoziemców: Będą oni zobowiązani do przestrzegania zaostrzonych procedur związanych z zatrudnianiem obcokrajowców oraz poddawani regularnym kontrolom.
- Cudzoziemców ubiegających się o legalizację pobytu i pracy: Będą musieli dostosować się do nowych, bardziej rygorystycznych wymogów proceduralnych.
- Jednostki edukacyjne: Szkoły i uczelnie przyjmujące zagranicznych studentów będą podlegały surowszym kontrolom w zakresie przestrzegania przepisów migracyjnych.
Kiedy zmiany wejdą w życie?
Projekt ustawy przewiduje, że nowe przepisy wejdą w życie z dniem 1 lipca 2025 roku. Obecnie trwają prace legislacyjne nad ostatecznym kształtem ustawy, a pracodawcy oraz cudzoziemcy powinni śledzić postępy tych prac, aby odpowiednio przygotować się do nadchodzących zmian.
Kontrowersje wokół nowych przepisów
Planowane zmiany budzą mieszane uczucia wśród różnych grup społecznych i zawodowych. Z jednej strony, zwolennicy podkreślają konieczność uszczelnienia systemu migracyjnego w celu zapewnienia bezpieczeństwa oraz ochrony rynku pracy. Z drugiej strony, przeciwnicy obawiają się, że zaostrzenie przepisów może prowadzić do biurokratycznych utrudnień i zniechęcić wysoko wykwalifikowanych specjalistów do przyjazdu do Polski.
Wprowadzenie systemu weryfikacji pobytu cudzoziemców to krok w stronę bardziej efektywnej i transparentnej polityki migracyjnej Polski. Chociaż zmiany te mogą wiązać się z dodatkowymi obowiązkami dla pracodawców i cudzoziemców, ich celem jest zapewnienie bezpieczeństwa oraz integracji społecznej. Kluczowe będzie jednak monitorowanie wdrażania nowych przepisów, aby uniknąć potencjalnych negatywnych skutków i zapewnić sprawiedliwe traktowanie wszystkich zainteresowanych stron.
