Polski system podatkowy przeszedł radykalną metamorfozę. Od marca 2025 roku w życie weszły przepisy, które zmieniają zasady gry dla przedsiębiorców, ale także znacząco uderzają w palaczy. Największe reformy dotyczą kasowego PIT, składki zdrowotnej oraz podatków od używek i nieruchomości.
Historyczna podwyżka akcyzy: palacze zapłacą znacznie więcej
Od marca 2025 roku obowiązuje nowa stawka akcyzy na wyroby tytoniowe – z 276 zł do aż 345 zł za tysiąc papierosów, co oznacza wzrost o 25%. W praktyce oznacza to, że każda paczka papierosów kosztuje teraz o 3–4 zł więcej. Jeszcze większy cios otrzymali użytkownicy tytoniu do skręcania papierosów – tu akcyza wzrosła o 38%, osiągając 260,14 zł za kilogram.
Podwyżki dotknęły również cygara, cygaretki oraz nowoczesne systemy podgrzewania tytoniu, eliminując tym samym tanie alternatywy dla klasycznych papierosów.
Eksperci ostrzegają, że tak radykalna podwyżka może przyczynić się do wzrostu przemytu i rozwoju szarej strefy. W przeszłości podobne zmiany prowadziły do spadku legalnej sprzedaży i osłabienia wpływów budżetowych, mimo wzrostu stawek. Branża apelowała o stopniowe wprowadzanie zmian – bez skutku.
Kasowy PIT: ulga dla najmniejszych przedsiębiorców
Zupełnie inaczej wygląda sytuacja dla właścicieli firm. W 2025 roku wprowadzono kasowy PIT, czyli nowy mechanizm rozliczania podatku dochodowego, który umożliwia opodatkowanie przychodu dopiero po faktycznym otrzymaniu zapłaty, a nie po wystawieniu faktury.
Z rozwiązania mogą skorzystać osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, które:
- w poprzednim roku nie przekroczyły 1 mln zł przychodu,
- nie prowadzą pełnej księgowości (księgi rachunkowe),
- złożyły stosowne oświadczenie w urzędzie skarbowym.
Zmiana ta uderza w jeden z największych problemów mikroprzedsiębiorców – konieczność płacenia podatku od nieopłaconych faktur. Branże najbardziej dotknięte opóźnieniami w płatnościach, takie jak budownictwo, usługi B2B czy sektor kreatywny, mogą teraz realnie poprawić swoją płynność finansową.
Składka zdrowotna: mniej o 25%
Po burzliwych kontrowersjach związanych z Polskim Ładem, Ministerstwo Finansów obniża minimalną składkę zdrowotną o 25% – do poziomu 314,96 zł miesięcznie. To konkretna ulga dla firm o niskich dochodach lub działających ze stratą.
Dodatkowo z podstawy składki wyłączono przychody i koszty związane ze sprzedażą środków trwałych, takich jak maszyny czy samochody. To odpowiedź na wieloletnie postulaty przedsiębiorców, którzy musieli dotychczas płacić wysokie składki od transakcji niemających charakteru dochodowego.
Podatek od nieruchomości: nowe definicje, nowe wyzwania
Do Ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wprowadzono precyzyjne definicje budynku, budowli i urządzeń budowlanych. Zmiana ta może mieć poważne konsekwencje finansowe – od właściwej klasyfikacji zależy bowiem sposób opodatkowania:
- Budowle: opodatkowane na poziomie 2% ich wartości,
- Budynki: podlegają stałym stawkom za metr kwadratowy powierzchni użytkowej.
Cel? Ograniczyć spory sądowe i niejednoznaczności interpretacyjne. Eksperci podkreślają jednak, że w krótkim okresie może dojść do wzrostu liczby sporów interpretacyjnych, zanim ustabilizuje się linia orzecznicza i praktyka administracyjna. Przedsiębiorcy posiadający znaczny majątek nieruchomościowy powinni wnikliwie przeanalizować nowe przepisy.
Co jeszcze przynosi 2025 rok?
Rok 2025 to również kolejny etap cyfryzacji systemu podatkowego. Najwięksi podatnicy (firmy z przychodami przekraczającymi 50 mln zł) muszą już teraz przygotowywać się do nowych obowiązków raportowych, które mają docelowo zwiększyć przejrzystość, ale także skuteczność kontroli skarbowej.
Rok 2025 zapisze się jako jeden z najważniejszych momentów transformacji polskiego systemu podatkowego. Palacze odczują skutki reform boleśnie, za to mikroprzedsiębiorcy zyskają długo oczekiwane ułatwienia. To dowód na przesunięcie akcentów w polityce fiskalnej państwa – z konsumpcji na produkcję i przedsiębiorczość. Pytanie, jak na te zmiany zareaguje rynek, a przede wszystkim: czy planowany wzrost dochodów budżetu okaże się realny.
