Polacy coraz częściej otrzymują wezwania z Urzędu Skarbowego, a skala kontroli gwałtownie wzrosła w ostatnich miesiącach. Fiskus koncentruje się na konkretnych grupach podatników, a błędy w deklaracjach PIT mogą kosztować nawet kilka tysięcy złotych. Kto jest na celowniku urzędników? Jakie nieprawidłowości są najczęściej wykrywane i jak uniknąć problemów?
Kogo kontroluje Urząd Skarbowy?
Największą uwagę fiskus kieruje na osoby, które:
- osiągnęły wysokie dochody i skorzystały z ulg podatkowych,
- prowadzą działalność gospodarczą i rozliczają się na preferencyjnych zasadach,
- otrzymały przelewy z zagranicy, których nie wykazały w zeznaniu,
- sprzedały nieruchomość w ciągu 5 lat od zakupu, ale nie zapłaciły podatku,
- handlują w internecie, zwłaszcza na platformach takich jak Allegro czy OLX.
Wzmożone kontrole wynikają z analizy transakcji bankowych oraz danych z Krajowej Administracji Skarbowej (KAS), która wykorzystuje sztuczną inteligencję do wykrywania nieprawidłowości.
Błędy w PIT, które mogą kosztować fortunę
Urząd Skarbowy szczególnie uważnie sprawdza:
- Nieprawidłowe rozliczenie ulgi na dzieci – konieczne jest spełnienie określonych warunków, a urzędnicy coraz częściej weryfikują, czy podatnik faktycznie ponosił koszty związane z wychowaniem dziecka.
- Nadmierne odliczenia kosztów uzyskania przychodu – osoby prowadzące działalność często próbują zaliczyć do kosztów rzeczy, które w rzeczywistości nie służą firmie.
- Nieujawnione dochody – jeśli Urząd Skarbowy wykryje, że podatnik prowadził działalność bez jej rejestracji lub nie zgłosił dodatkowych przychodów, może nałożyć karę finansową nawet do 75% zaległego podatku.
- Przelewy z zagranicy – transakcje z innych krajów są szczególnie analizowane, a brak ich zgłoszenia może skutkować wezwaniem do złożenia wyjaśnień.
Mandaty i kary – ile można stracić?
Konsekwencje wykrytych błędów w PIT mogą być dotkliwe. Jeśli kontrola wykaże, że podatnik celowo unikał opodatkowania, urząd może nałożyć karę w wysokości od 1000 do nawet 30 000 zł. Przy większych uchybieniach możliwe są też postępowania karno-skarbowe.
Oprócz samej kary trzeba również uregulować zaległy podatek wraz z odsetkami wynoszącymi 14% rocznie. W skrajnych przypadkach, gdy fiskus uzna działanie za umyślną próbę oszustwa, możliwe są nawet sankcje karne.
Czy można uniknąć kontroli?
Chociaż urząd losowo wybiera podatników do kontroli, warto stosować kilka zasad, które zmniejszą ryzyko problemów z fiskusem:
- Dokładnie sprawdź swoje rozliczenie PIT – szczególnie jeśli korzystasz z ulg podatkowych lub masz dochody z kilku źródeł.
- Zgłaszaj wszystkie dochody – nawet jeśli są to niewielkie kwoty z pracy dorywczej czy sprzedaży rzeczy używanych.
- Unikaj podejrzanych transakcji – duże przelewy bez uzasadnienia mogą wzbudzić zainteresowanie urzędu.
- Przechowuj dokumenty – jeśli skorzystałeś z ulgi, miej przygotowane faktury i rachunki na wypadek kontroli.
Co robić, jeśli dostaniesz wezwanie?
Jeśli otrzymałeś wezwanie do wyjaśnień lub korekty PIT, nie ignoruj tego! Masz 7–14 dni na odpowiedź, a brak reakcji może skutkować wszczęciem postępowania. Warto wtedy:
- Sprawdzić, czego dotyczy kontrola – w piśmie powinny być podane szczegóły dotyczące sprawy.
- Przygotować dokumentację – jeśli urząd kwestionuje np. ulgę na dzieci, warto przedstawić akty urodzenia czy faktury potwierdzające wydatki.
- Współpracować z urzędem – szybka reakcja i wyjaśnienie nieścisłości może sprawić, że kontrola zakończy się na drobnej korekcie, bez kary finansowej.
Urząd Skarbowy nasila kontrole, a nieświadome błędy w PIT mogą kosztować tysiące złotych. Szczególnie narażone są osoby o wysokich dochodach, przedsiębiorcy oraz osoby otrzymujące przelewy z zagranicy. Warto zadbać o poprawność zeznania podatkowego, aby uniknąć problemów z fiskusem. Jeśli masz wątpliwości co do swojego rozliczenia – sprawdź swój PIT już teraz!
