Właściciele domów z kominkami w Polsce muszą przygotować się na istotne zmiany, które wprowadzają nowe przepisy antysmogowe. Zgodnie z dyrektywą unijną dotyczącą ekoprojektu oraz regulacjami krajowymi, wszyscy posiadacze starych kominków mają obowiązek wymienić urządzenia grzewcze lub dostosować je do nowych norm, aby uniknąć wysokich kar. W przeciwnym razie mogą zostać obciążeni mandatami sięgającymi nawet 5 tysięcy złotych. Wprowadzenie tych wymogów ma na celu poprawę jakości powietrza oraz zmniejszenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery.
Kiedy trzeba wymienić kominek?
Właściciele nieruchomości, którzy posiadają stare urządzenia grzewcze, muszą stawić czoła wymogom, które wchodzą w życie w ramach walki z smogiem. Nowe przepisy wskazują na konieczność modernizacji kominków pod względem sezonowej efektywności energetycznej oraz emisji zanieczyszczeń, takich jak pyły zawieszone (PM), tlenki węgla (CO) i azotu (NOx). W praktyce oznacza to, że kominki, które nie spełniają wymagań dotyczących efektywności i czystości spalania, będą musiały zostać wymienione lub zmodernizowane poprzez montaż odpowiednich filtrów.
Zmiany dotyczą także nowych norm emisji spalin, które muszą być dostosowane do unijnych standardów. Terminy wprowadzenia zmian w różnych województwach są rozłożone w czasie, jednak ostateczny termin na wymianę lub modernizację urządzeń wyznacza rok 2029.
Kary za niewywiązanie się z przepisów
Posiadacze starych kominków, którzy nie dostosują urządzeń do nowych wymogów, będą musieli liczyć się z karami. Mandaty za brak dostosowania się do przepisów mogą wynieść do 500 zł, ale najbardziej dotkliwą sankcją będzie grzywna w wysokości do 5 tys. zł. To zmiana, która ma na celu zmotywowanie właścicieli nieruchomości do szybszej wymiany urządzeń grzewczych.
Kary będą nakładane w przypadku, gdy urządzenia grzewcze będą emitować zbyt duże ilości pyłów PM, tlenków węgla lub azotu, przekraczając dopuszczalne normy. Ważne jest, aby właściciele kominków regularnie sprawdzali, czy ich urządzenia spełniają normy emisji, szczególnie w kontekście nowego prawa, które będzie wprowadzane stopniowo w różnych częściach Polski.
Wsparcie finansowe z programu „Czyste Powietrze”
Dotychczas właściciele domów mogli korzystać z programu „Czyste Powietrze”, który oferował dofinansowanie na wymianę urządzeń grzewczych, w tym także kominków. Program ten stanowił znaczną pomoc dla tysięcy polskich rodzin, umożliwiając im wymianę przestarzałych pieców na nowoczesne, ekologiczne urządzenia. Jednak w listopadzie 2024 roku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) zawiesił przyjmowanie nowych wniosków o dofinansowanie. Powodem tego była potrzeba przeprowadzenia reformy systemu, co zaniepokoiło wielu właścicieli, którzy nie zdążyli złożyć wniosków przed zawieszeniem programu.
Minister klimatu, Anna Moskwa-Hennig-Kloska, zapowiedziała wznowienie programu w kwietniu 2025 roku. Program zostanie zmodyfikowany, aby wprowadzić większą kontrolę nad wykonawcami i uprościć proces rozliczania dotacji. Osoby, które zdążyły zainwestować w nowe urządzenia przed zawieszeniem przyjmowania wniosków, będą mogły skorzystać z odrębnej ścieżki rozliczeniowej.
Jakie wsparcie uzyskano do tej pory?
Program „Czyste Powietrze” od momentu uruchomienia, zyskał ogromne zainteresowanie. Ponad milion wniosków na kwotę około 37 miliardów złotych zostało złożonych do tej pory. Na mocy podpisanych umów, wsparcie wyniosło 26 miliardów złotych, a około 650 tysięcy osób skorzystało z dofinansowania. Z kolei wypłacono już niemal 14 miliardów złotych. Dzięki programowi, tysiące rodzin mogły wymienić stare urządzenia grzewcze, co miało pozytywny wpływ na jakość powietrza w Polsce.
Co powinieneś zrobić teraz?
Jeśli jesteś właścicielem kominka, który nie spełnia nowych norm, powinieneś rozpocząć przygotowania do jego wymiany lub modernizacji. Warto śledzić najnowsze informacje o zmianach w programie „Czyste Powietrze” oraz zapisać się na listę oczekujących, aby skorzystać z dofinansowania w przyszłości.
Ważne jest, aby nie odkładać tego na później, ponieważ ostateczny termin dostosowania urządzeń do nowych norm wyznaczono na 2029 rok. W międzyczasie, właściciele nieruchomości powinni rozważyć inwestycję w nowoczesne kominki, które spełniają unijne normy emisji spalin i efektywności energetycznej.
