Ministerstwo Kultury zapowiada fundamentalną reformę systemu finansowania mediów publicznych. Abonament RTV ma zostać zastąpiony nową opłatą audiowizualną, którą pobierze fiskus wraz z podatkiem dochodowym. Zmiany mają uprościć system i objąć większą grupę obywateli.
Nowa opłata pobierana automatycznie z podatku
Rządowy plan zakłada likwidację abonamentu radiowo-telewizyjnego i jego zastąpienie nową formą finansowania mediów publicznych – obowiązkową opłatą audiowizualną. Kluczowym elementem projektu jest zintegrowanie opłaty z podatkiem dochodowym, co oznacza, że będzie ona automatycznie doliczana do rozliczeń podatkowych przez Urzędy Skarbowe.
Według wstępnych założeń, miesięczna wysokość nowej opłaty ma wynosić od 8 do 9 zł od osoby lub podmiotu gospodarczego. Kwota będzie podlegać corocznej waloryzacji, co oznacza możliwość jej zwiększania w przyszłości, m.in. w zależności od inflacji lub potrzeb budżetowych.
Kogo obejmie obowiązek, a kto będzie zwolniony?
Projekt przewiduje szeroką listę wyłączeń, które mają objąć osoby znajdujące się w trudnej sytuacji życiowej i materialnej. Z opłaty zwolnieni będą m.in.:
- Bezrobotni
- Osoby z dochodem poniżej płacy minimalnej
- Osoby z niepełnosprawnościami, w tym głuchoniemi
- Renciści
- Seniorzy powyżej 75. roku życia
- Uczniowie i studenci do 26. roku życia
- Osoby o niskich dochodach
Pozostali obywatele w wieku od 26 do 75 lat będą zobowiązani do uiszczania nowej opłaty, niezależnie od posiadania telewizora czy radia.
Koniec obowiązku rejestracji odbiorników RTV
Wraz z nową ustawą zniknie obowiązek rejestracji odbiorników radiowych i telewizyjnych, który obowiązywał od lat. Obecnie użytkownik musi zarejestrować sprzęt w ciągu 14 dni od zakupu, a opłata wynosi 8,70 zł za radio oraz 27,30 zł za zestaw radio + telewizor. Obowiązek ten był często ignorowany, co prowadziło do masowych zaległości i intensywnych działań windykacyjnych ze strony Poczty Polskiej.
Nowe rozwiązanie ma zlikwidować potrzebę kontroli i egzekwowania zaległości poprzez automatyczne pobieranie środków z podatku.
Cel zmian: większa skuteczność i przejrzystość
Rząd argumentuje, że wprowadzane zmiany mają na celu uproszczenie systemu oraz zwiększenie ściągalności należnych środków. Dotychczasowy model abonamentowy był masowo ignorowany przez obywateli – według danych z poprzednich lat, opłat dokonuje mniej niż 10 proc. zobowiązanych.
Nowy model ma objąć znacznie szerszą grupę społeczną i ograniczyć koszty administracyjne związane z obsługą i egzekucją abonamentu. Pobór za pośrednictwem fiskusa ma być bardziej efektywny, sprawiedliwy i przejrzysty.
Perspektywa: mniej biurokracji, więcej pieniędzy dla mediów publicznych
Zmiana systemu finansowania oznacza koniec wieloletnich kontrowersji związanych z abonamentem RTV i działaniami Poczty Polskiej. Nowy model może zapewnić bardziej stabilne źródło finansowania mediów publicznych, niezależne od faktycznego posiadania odbiorników.
Jednocześnie jednak może budzić społeczne kontrowersje, zwłaszcza wśród osób, które nie korzystają z usług mediów publicznych, a mimo to zostaną objęte nową opłatą. Szczegóły projektu legislacyjnego, w tym ostateczna stawka opłaty oraz dokładny katalog zwolnień, mają zostać przedstawione w najbliższych tygodniach.