Coraz bliżej zmian w sposobie, w jaki płacimy za paliwo – niektóre stacje benzynowe wprowadzają pilotażowo zakaz płatności gotówką w nocy. W godzinach nocnych klienci muszą korzystać z kart płatniczych lub aplikacji mobilnych, co wywołuje dyskusję o wygodzie, dostępności i inkluzji finansowej.
Czego dotyczą testy i gdzie są prowadzone?
Wybrane stacje benzynowe, szczególnie przy głównych trasach i autostradach, prowadzą testy wprowadzenia zakazu płatności gotówką między godziną 22:00 a 6:00. W tych godzinach klienci mogą zapłacić wyłącznie przy dystrybutorze za pomocą:
- karty płatniczej,
- aplikacji mobilnej zintegrowanej ze stacją (np. natychmiastowym przelewem lub portfelem cyfrowym).
Celem testu jest sprawdzenie, jak działa obsługa transakcji bezobsługowych oraz ocena wpływu takich zmian na obsługę klientów i koszty operacyjne stacji.
Powody zmian: automatyzacja i bezpieczeństwo
Z informacji pochodzących od operatorów stacji wynika, że główne argumenty za wprowadzeniem zakazu gotówki to:
- redukcja kosztów operacyjnych – mniejsze koszty związane z kasami, zatrudnieniem personelu nocnego i obsługą depozytów gotówkowych,
- zwiększenie bezpieczeństwa – mniejsza liczba transakcji gotówkowych zmniejsza ryzyko kradzieży, napadów oraz zdarzeń związanych z obsługą pieniędzy,
- sprawdzenie gotowości technologicznej, aby ocenić czy wprowadzenie takich zmian jest możliwe w całodobowej sieci.
Potencjalne korzyści i ograniczenia dla klientów
Wprowadzenie zakazu nocnych płatności gotówkowych oznacza konkretne zmiany dla kierowców:
Korzyści:
- szybsze transakcje przy dystrybutorze,
- świeżeniejszy proces obsługi,
- brak konieczności korzystania z kasy.
Ograniczenia:
- osoby bez kart lub aplikacji – np. seniorzy, turyści, kierowcy podróżujący na odległych trasach – muszą przygotować się na alternatywy,
- możliwe problemy techniczne (awarie terminali),
- ryzyko wyłączenia stacji w razie braku prądu lub łączności internetowej.
Kto jest najbardziej dotknięty?
Najbardziej narażeni są:
- seniorzy, często korzystający z gotówki i nieużywający smartfonów,
- osoby z ograniczonym dostępem do bankowości elektronicznej, zwłaszcza w mniejszych miejscowościach,
- turyści zagraniczni, którzy mogą nie mieć lokalnych kart lub aplikacji,
- kierowcy w trasie, szczególnie w nocy, którzy liczą na szybką, bezobsługową obsługę.
Co mają do powiedzenia eksperci?
Według dr. Katarzyny Nowickiej, analityczki rynku finansowego:
„Testowanie płatności bezgotówkowych w godzinach nocnych to krok w stronę automatyzacji, ale wymaga uwzględnienia potrzeb społecznych. Brak gotówki może wykluczyć część klientów, jeśli nie przygotuje się alternatywnych rozwiązań.”
Ekspert zwraca uwagę, że digitalizacja przejść testu społecznego tylko wtedy, gdy zaoferuje realną dostępność i wsparcie.
Czy test zmieni pracę stacji?
Jeśli testy zakończą się sukcesem, operatorzy rozważają:
- wprowadzenie policyjnych wytycznych o ograniczeniach godzinowych,
- rozszerzenie usługi na wszystkie godziny dnia w przyszłości,
- instalację terminali samoobsługowych i dodatkowych urządzeń technicznych do obsługi transakcji.
Takie zmiany mogłyby doprowadzić do zwolnień personelu nocnego i wprowadzenia dystrybutorów zarządzanych centralnie bez kasjerskiego wsparcia w późnych godzinach.
Co mogą zrobić kierowcy?
- Zawsze mieć przy sobie kartę płatniczą lub aplikację mobilną,
- Sprawdzić, czy wybrana stacja należy do grona testujących zakaz gotówki,
- W sytuacji awaryjnej – korzystać z terminali cashback w sklepach lub innych punktach oferujących gotówkę.
Perspektywa na przyszłość
Choć zakaz płatności gotówką nocą to na razie eksperyment, może zapowiadać stopniową eliminację kasy nocnej i pełne przejście na automatyczną obsługę. W dłuższej perspektywie może to prowadzić do bardziej efektywnego modelu operacyjnego stacji, ale wymaga stworzenia jasnych wytycznych dla grup wrażliwych.
Bez wprowadzenia rozwiązań towarzyszących – jak punkty cashback, terminale samoobsługowe przy dystrybutorach czy wsparcie dla osób niekorzystających z cyfrowych metod płatności – zakaz może prowadzić do ograniczenia dostępu do podstawowej usługi, jaką jest zakup paliwa.