Ruch Ochrony Wyborów ogłosił uruchomienie specjalnych infolinii, na które obywatele mogą zgłaszać wszelkie nieprawidłowości zauważone podczas głosowania w trwających wyborach prezydenckich. Organizacja planuje również szeroko zakrojony udział mężów zaufania w komisjach, by przeciwdziałać potencjalnym nadużyciom i zapewnić przejrzystość procesu wyborczego.
Zgłoś incydent – infolinie już działają
W dniu głosowania, od godziny 9:00, dostępnych jest siedem numerów telefonów, pod które mogą dzwonić obywatele w przypadku zauważenia naruszeń prawa wyborczego, nieprawidłowości w procedurach czy jakichkolwiek wątpliwości dotyczących uczciwości głosowania:
- 696 716 247
- 571 354 264
- 503 690 701
- 571 354 306
- 501 318 368
- 571 354 321
- 571 354 328
Od godziny 14:00 aktywna jest również dodatkowa linia pod numerem 885 546 825.
Ewa Stankiewicz-Jørgensen, zaangażowana w działania ROW, apeluje do obywateli o czujność i szybkie reakcje:
„Jeśli zauważysz nieprawidłowości – nie milcz! Reaguj! Zgłoś incydent, problem lub podejrzenie do Ruchu Ochrony Wyborów. Nie pozwólmy, by ktokolwiek odebrał nam prawo do sprawiedliwego wyboru!”
Obywatelski nadzór nad 30 tysiącami komisji
Ruch Ochrony Wyborów nie ogranicza się wyłącznie do uruchomienia infolinii. Organizacja prowadzi skoordynowaną akcję, której celem jest objęcie kontrolą jak największej liczby obwodowych komisji wyborczych. Plan zakłada, że w każdej z około 30 tysięcy komisji w Polsce obecni będą:
- mężowie zaufania,
- członkowie komisji związani z ROW,
- obserwatorzy wspierający transparentność procesu liczenia głosów.
Celem tych działań jest zwiększenie zaufania społecznego do wyborów oraz zminimalizowanie ryzyka fałszerstw, nieprawidłowości i naruszeń procedur. Ruch Ochrony Wyborów współpracuje z organizacjami społecznymi, które od lat monitorują wybory w Polsce, tworząc tym samym szeroką koalicję obywatelską na rzecz uczciwości wyborczej.
Cisza wyborcza – zasady i konsekwencje za złamanie zakazu
W tle inicjatyw obywatelskich trwa w Polsce cisza wyborcza, która obowiązuje zarówno w dniu głosowania, jak i w przeddzień wyborów. Oznacza to zakaz prowadzenia jakiejkolwiek agitacji wyborczej:
- Nie wolno wywieszać plakatów, rozdawać ulotek ani organizować wieców wyborczych.
- Zabroniona jest agitacja w internecie, w lokalach wyborczych i ich bezpośrednim otoczeniu.
- Zakazane jest eksponowanie symboli kojarzonych z kandydatami i komitetami wyborczymi.
Za złamanie ciszy wyborczej grozi grzywna w wysokości od 50 zł do nawet 5 000 zł. Szczególnie surowe są przepisy dotyczące publikacji sondaży:
- Za ujawnienie wyników sondaży przedwyborczych, exit poll czy prognoz w trakcie ciszy grozi kara od 500 000 zł do 1 000 000 zł.
Cisza wyborcza obowiązuje na terenie całego kraju i trwa do zakończenia głosowania, również w przypadku ewentualnej drugiej tury wyborów.
Znaczenie obywatelskiego nadzoru dla demokracji
Działania Ruchu Ochrony Wyborów wpisują się w szerszy trend mobilizacji społeczeństwa obywatelskiego wokół tematów związanych z przejrzystością procesów demokratycznych. Choć za organizację i legalność wyborów odpowiadają instytucje państwowe, takie jak Państwowa Komisja Wyborcza, to coraz większe znaczenie mają również oddolne inicjatywy obywatelskie, które działają jako mechanizm kontroli społecznej.
Takie zaangażowanie może mieć istotne znaczenie nie tylko dla wykrycia nieprawidłowości, ale również dla wzmacniania zaufania społecznego do samego aktu głosowania. Obecność obserwatorów w komisjach i gotowość do reagowania na incydenty zwiększają poczucie bezpieczeństwa demokratycznego i sygnalizują, że obywatele biorą aktywny udział w ochronie zasad konstytucyjnych.
