SN: Rozporządzenie ws. zakazu pobytu w strefie stanu wyjątkowego – niekonstytucyjne

Wprowadzenie stanu wyjątkowego na granicy Polsko-Białoruskiej budziło wielkie kontrowersje nie tylko wśród mieszkańców tamtych terenów, ale również wśród obywateli oraz dziennikarzy, którym w sposób nieuprawniony zabroniono relacjonowania sytuacji, jaka miała miejsce w tym czasie na granicy.

Wielu dziennikarzy pomimo wprowadzonego przez RM zakazu przebywania na obszarze objętym stanem wyjątkowym osób innych niż wskazano w blankietowym akcie prawnym, próbowała pokonać barierę goryli Kaczyńskiego. Próby te zawsze kończyły się zatrzymaniem i zawróceniem takich osób oraz skierowaniem do Sądu wniosku o ukaranie.

Sądy pochopnie nie zapoznając się z aktami sprawy, wydawały wyroki nakazowe, uznając te czyny za wykroczenie z art. 23 ust. 1 pkt 7 ustawy o stanie wyjątkowym. Zgodnie z nim, kto w czasie stanu wyjątkowego wbrew zakazowi lub nakazowi określonemu w art. 18 ust. 2 pkt 1 przebywa lub nie opuszcza w ustalonym czasie oznaczonego miejsca, obiektu lub obszaru podlega karze aresztu lub grzywny. W sprawę zaangażował się RPO, który na podstawie art. 110 § 1 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia RPO zaskarżył orzeczenie na korzyść ukaranych.

Zarzucił mu rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie prawa materialnego, art. 23 ust. 1 pkt 7 ustawy z 21 czerwca 2002 r. o stanie wyjątkowym – poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, w sytuacji gdy czyny przypisane dziennikarzom nie wyczerpywały znamion tego wykroczenia.

Sad Najwyższy rozpoznając skargi kasacyjne RPO, podzielił jego zdanie i uchylił sprzeczne z prawem wyroki, stwierdzając jednocześnie, że:

• Rozporządzenie Rady Ministrów ws. zakazu przebywania na obszarze objętym stanem wyjątkowym jest niekonstytucyjne – nieproporcjonalnie wkroczyło bowiem w wolność wyboru miejsca pobytu
• Naruszyło też konstytucyjną wolność mediów, ponieważ nie ujęto dziennikarzy w licznych wyjątkach od zakazu pobytu w strefie stanu wyjątkowego
• Tymczasem mają oni wyjątkową legitymację do przebywania tam, gdzie dzieją się wydarzenia istotne dla wspólnoty
• Państwo ma – z uwzględnieniem szczególnych okoliczności, dla których wprowadzono stan wyjątkowy – obowiązek ochrony praw i wolności jednostki w możliwie najpełniejszym stopniu
• Na podstawie ustawy o stanie wyjątkowym nie jest możliwe jakiekolwiek ograniczenie ochrony godności człowieka, ochrony życia lub obowiązku humanitarnego traktowania

Tak Sąd Najwyższy uzasadnił uniewinnienie – na posiedzeniu 18 stycznia 2022 r. (sygn. akt I KK 171/21) – trojga dziennikarzy telewizji ARTE oraz AFP od kary nagany za wykroczenie polegające na naruszeniu zakazu przebywania na obszarze stanu wyjątkowego (art. 23 ust. 1 pkt 7 ustawy z 21 czerwca 2002 r. o stanie wyjątkowym) – na skutek kasacji RPO.

– Rozporządzenie Rady Ministrów z 2 września 2021 r. – w zakresie, w jakim wprowadza nieograniczony co do obszaru i czasu zakaz przebywania na obszarze objętym stanem wyjątkowym, jak również nie przewiduje możliwości przebywania na tym obszarze dziennikarzy w związku z wykonywaniem zawodu – w sposób oczywisty przekracza zakres delegacji ustawowej, na której rozporządzenie to zostało oparte oraz nie spełnia testu proporcjonalności określonego w art. 228 ust. 5 Konstytucji RP, art. 15 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka oraz art. 4 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych – napisał SN w uzasadnieniu wroku wydanego w składzie:
SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący)
‎SSN Barbara Skoczkowska (sprawozdawca)
‎SSN Włodzimierz Wróbel

Przeczytaj również:

Ustawa o ochronie granicy ma na celu wprowadzenie nielegalnego stanu wyjątkowego

Zakazy nadgraniczne są bezpodstawne. Czy kolejny doszło do złamania prawa konstytucyjnego?

Wspomóż naszą walkę o wolność poprzez wpłatę dowolnej kwoty na nasz rachunek bankowy: 04 1020 3903 0000 1402 0122 6752

Przypominamy, o naszej akcji bezpłatnych porad prawnych z zakresu problemów z COVID.
Porada prawna indywidualna jest udzielana jeśli temat nie jest przez nas poruszony na BLOGU.

Na zlecenie indywidualne (płatne) klienta nasza Kancelaria przygotuje również wszelkie pisma w zakresie spraw związanych z COVID.

Informujemy ponadto, że Kancelaria świadczy pełen wachlarz usług prawnych z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego, spadkowego, upadłościowego, gospodarczego, karnego, pracy, handlowego.

Jeśli potrzebujesz pomocy, napisz do nas na adres @: covid@legaartis.pl lub zadzwoń 579636527, 222668618.

Jeśli uważacie Państwo, że nasza pomoc, jaką od nas otrzymujecie, zasługuje na wparcie pracowników Kancelarii, możecie nas wspomóc poprzez wpłatę dowolnej kwoty na rachunek bankowy Kancelarii LEGA ARTIS:

Anonimowe wsparcie Bitcoin:
bc1qfl2rqa97lknlrfgs9c9qqjp5ftqtkv7wf4q0at

Anonimowe wsparcie Ethereum:
0x45a3c849BCa45A6444A24cdF30708695498a3F6b

Wsparcie paypal:
https://paypal.me/legaartis

Dane do przelewu:
Nr konta: 04 1020 3903 0000 1402 0122 6752
Kancelaria Lega Artis
ul. Przasnyska 6a lok 336a
01-756 Warszawa
Tytuł: “darowizna na działalność”
IBAN: PL04102039030000140201226752

Jesteśmy do Waszej dyspozycji:
Pn. – czw.: 11:00 – 17:00
Piątek: 10:00 – 15:00

Serdecznie dziękujemy wszystkim osobom za dotychczas udzielone nam wsparcie finansowe.